Polacy przewidują problemy z obsługą swoich zobowiązań finansowych – najnowsze wyniki Barometru Obsługi Zobowiązań ZPF i IRG SGH

Odsetek gospodarstw przewidujących duże problemy z obsługą swoich zobowiązań jest na najwyższym poziomie od 15 lat! Wartość Barometru Obsługi Zobowiązań znacząco spadła i osiągnęła poziom niższy niż w szczycie pandemii.

Barometr Obsługi Zobowiązań (BOZ[1]) w I kwartale 2022 r., obniżył się o prawie 10 pkt - wynika z badania przeprowadzonego przez Związek Przedsiębiorstw Finansowych i Instytut Rozwoju Gospodarczego SGH. Jego wartość wynosi obecnie 84,4 pkt. wobec 94,2 pkt. w poprzednim kwartale. Odczucia gospodarstw domowych dotyczące jakości obsługi zobowiązań spadły poniżej najniższego poziomu z okresu pandemii w 2020 r.

Wprawdzie w przypadku bieżącej obsługi zobowiązań nadal dominują te gospodarstwa domowe, które obsługują je bezproblemowo – jest ich obecnie około 64% – jednak jest to wartość niższa niż przed kwartałem, kiedy było to około 67,5%, przed rokiem około 69%, a na początku 2019 r. blisko 80% respondentów. Małe problemy z płatnościami deklaruje około 28% (wobec około 26% poprzednio), z kolei respondenci, którzy przy bieżącej obsłudze zobowiązań mają duże problemy, stanowią obecnie około 8,5% (6,6% poprzednio i 7,1% przed rokiem). W tym około 2% respondentów deklaruje opóźnienia w obsłudze zobowiązań ponad 6 miesięcy. Jakość obsługi bieżących zobowiązań ulega więc stopniowemu pogorszeniu.

Również przewidywania co do przyszłej obsługi pogorszyły się w I kwartale 2022 r. W ciągu najbliższych 12 miesięcy już tylko około 45,6% gospodarstw domowych spodziewa się bezproblemowej obsługi swoich zobowiązań. Przed kwartałem wartość ta wynosiła około 52,4% i na takim samy poziomie była też przed rokiem. Przybyło respondentów deklarujących małe problemy, jest ich obecnie około 26%, wobec 20% w poprzednim badaniu. Grupa gospodarstw domowych spodziewających się dużych problemów z obsługą zobowiązań, liczy obecnie około 10,7% ogółu (wobec 9,0% poprzednio).

– Gospodarstwa domowe wyraźnie odczuwają niepewność co do własnej sytuacji finansowej. Niepokojącym jest fakt, że aktualnie obserwujemy najwyższy odsetek gospodarstw domowych spodziewających się dużych problemów z płatnościami, wyższy niż po globalnym kryzysie w 2007 r. Sygnalizowanie coraz większych problemów z obsługą zobowiązań w świetle wzrostu stóp procentowych powoduje, iż należy oczekiwać pogorszenia również jakości obsługi kredytów i pożyczek. – ocenia Marcin Czugan, Prezes Zarządu ZPF.

W I kwartale 2022 zmalał odsetek respondentów, którzy  w swojej ocenie będą mogli w ciągu najbliższych 12 miesięcy dokonać poważnych wydatków. Odsetek respondentów wskazujących na bardzo duże lub dość duże prawdopodobieństwo zakupu samochodu wynosi obecnie ok. 9% (12% w poprzednim badaniu i 12% przed rokiem). Jednocześnie ok. 67% zwiększył się udział osób, które nie widzą możliwości poniesienia wydatków na ten zakup (wobec 62% poprzednio). Warto zaznaczyć, że nastroje Polaków w zakresie zakupu samochodu przed kryzysem były bardzo optymistyczne w porównaniu do lat poprzednich i nawet po spadku w trakcie kumulacji pandemii były wyższe od długookresowej średniej. W ocenie respondentów zmalało również prawdopodobieństwo zakupu lub budowy domu albo mieszkania oraz wydatków na remont w ciągu najbliższych 12 miesięcy.

[1] Barometr Obsługi Zobowiązań (BOZ) jest wypadkową odpowiedzi na dwa pytania dotyczące obecnych i przyszłych problemów z obsługą wszelkich zobowiązań. Do jego wyliczenia brane są pod uwagę odsetki respondentów obsługujących swoje zobowiązania bezproblemowo. Przez zobowiązania rozumiemy regularne płatności (np. czynsz, opłaty za telefon, Internet, TV, energię, gaz, ogrzewanie, wodę, czesne, podatki, składki ZUS/NFZ itp.) oraz raty kredytów i pożyczek, raty leasingu.