Ponad 860 mln zł z FEP na wzmocnienie obronności regionu

Ze względu na rosnące zagrożenia geopolityczne i hybrydowe czy ataki na infrastrukturę krytyczną, Pomorze zwiększa bezpieczeństwo, inwestując ponad 200 mln euro z programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 (FEP). To około 863 mln złotych. Region dostosowuje priorytety, by przeciwdziałać zagrożeniom i chronić infrastrukturę.

Podczas briefingu prasowego 1 grudnia 2027 r. w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Pomorskiego z dziennikarzami spotkali się przedstawiciele Zarządu Województwa Pomorskiego – Marcin Skwierawski i Agnieszka Baranowska oraz minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.

Położenie województwa pomorskiego jest strategiczne. Z jednej strony graniczy z Federacją Rosyjską. Z drugiej strony, to właśnie u nas powstaje pierwsza polska elektrownia jądrowa raz rozwijają się morskie elektrownie wiatrowe, co czyni region energetycznym hubem nie tylko dla Polski, ale i dla dużej części Europy Środkowej. Ponadto, Pomorze jest ważnym ośrodkiem militarnym, będąc siedzibą licznych instalacji wojskowych, w tym amerykańskiej bazy antyrakietowej w Redzikowie. To wszystko sprawia, że niezbędne są inwestycje wzmacniające obronność regionu.

– Dlatego Zarząd Województwa Pomorskiego podjął decyzję o zmianach w programie Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027. Ponad 11 proc. budżetu FEP przeznaczymy na dostosowanie działań do nowych wyzwań wynikających z uwarunkowań geopolitycznych, gospodarczych, energetycznych, społecznych i demograficznych – oznajmił Marcin Skwierawski, wicemarszałek województwa pomorskiego.

Decyzja ta ma związek z obecną sytuacją międzynarodową, w tym wojną w Ukrainie, zagrożeniami hybrydowymi oraz koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa infrastruktury i zasobów wodnych.

– Propozycje zmian, obejmująca nowe priorytety ukierunkowane na bezpieczeństwo i obronność spotkały się z pozytywnym przyjęciem przez Komisję Europejską – podkreślał wicemarszałek Skwierawski.

Na realizacje projektów, które mogą być wykorzystane w obronności i bezpieczeństwie, pomorski samorząd przeznaczy łącznie 203,8 mln euro (11,6 proc. budżetu FEP), w tym 154 mln euro – z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i 49,8 mln euro – z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (ESF+). W przeliczeniu na złotówki to około 863 mln zł. Wygospodarowanie tak dużej kwoty na obecnym etapie realizacji Programu nie było łatwym procesem.

– Musieliśmy dokonać trudnych wyborów i zrezygnować z ważnych inwestycji. Zdajemy sobie jednak sprawę, że bezpieczeństwo w obecnej, bardzo trudnej sytuacji geopolitycznej, jest absolutnym priorytetem – podkreślał wicemarszałek Skwierawski.

Formalne przekazanie planu zmian do Komisji Europejskiej ma nastąpić jeszcze w grudniu 2025 r.

Opisując zmiany w FEP 2021-2027 najlepiej podać konkretne przykłady. Na tzw. odporną infrastrukturę przeznaczymy 90,5 mln euro, m.in. na modernizację dróg wojewódzkich pełniących funkcję szlaków ewakuacyjnych, inwestycje w wielkopojemny tabor kolejowy oraz poprawę cyberbezpieczeństwa. Warto pamiętać, że inwestycje będą służyć nie tylko w czasie kryzysu, ale ułatwią także codzienne życie Pomorzan. Z kolei 30 mln euro zostanie przeznaczonych na zabezpieczenie infrastruktury wodnej i kanalizacyjnej przed aktami sabotażu.

– Punktem odniesienia dla tej interwencji był czas pandemii, kiedy wielu przedsiębiorców potrzebowało wsparcia w zmianie modelu działalności. W tym zakresie planujemy działania podnoszące kompetencje, m.in. szkolenia, doradztwo i warsztaty – mówiła Agnieszka Baranowska, członek Zarządu Województwa Pomorskiego.

Dla samorządu województwa pomorskiego szczególnie ważny jest także sektor ochrony zdrowia i ukierunkowane wsparcie dla pracowników medycznych i paramedycznych. W tej dziedzinie chcemy wykorzystać w szczególności potencjał podmiotów podległych samorządowi województwa.

Środki unijne to nie tylko program FEP. Równie ważnym instrumentem jest Krajowy Plan Odbudowy. I właśnie z tym drugim programem związana jest najnowsza informacja, którą przekazała w Gdańsku minister funduszy i polityki regionalnej, Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz. Minister poinformowała, że właśnie wpłynęła trzecia transza środków z KPO, która wynosi 26 miliardów złotych. Dzięki temu Polska otrzymała w ciągu dwóch lat już około 100 miliardów złotych z tego funduszu. Warto podkreślić, że Pomorze jest regionem szczególnym w skali kraju. Około 10% środków z KPO zostało wydanych właśnie w naszym regionie. Te fundusze finansują liczne inwestycje, m.in. związane z energetyką czy transportem kolejowym.

Spotkanie w Gdańsku było również okazją do podpisania kolejnych umów na dofinansowanie konkretnych inwestycji ze środków europejskich. Wsparcie otrzymały trzy samorządy: Malbork, Starogard Gdański oraz Pruszcz Gdański. Wszystkie umowy dotyczą mobilności. W Pruszczu Gdańskim rozbudowany zostanie węzeł integracyjny przy dworcu. Powstanie również nowa kładka nad Radunią, co usprawni pieszym i rowerzystom dojście z centrum miasta do stacji kolejowej. Drogi dla pieszych i rowerów wybudowane zostaną również w Malborku. Prawie 1,2 km traktów połączy istniejące drogi, dzięki czemu powstanie spójna sieć ciągów pieszo-rowerowych. Drugi malborski projekt to zakup czterech zeroemisyjnych autobusów komunikacji miejskiej oraz budowa punktu ich zasilania na zajezdni. Wreszcie, w gminie Starogard Gdańsku wybudowanych zostanie ponad 10 km dróg rowerowych. Połączą one Kokoszkowy z Siwiałką oraz Jabłowo z Dąbrówką. Całkowita wartość dofinansowania podpisanych 1 grudnia 2025 r. umów to ok. 28,5 mln zł.

Zdjęcia z konferencji prasowej

Zdjęcia z podpisania umów