76% Europejczyków płaci rachunki na czas. Nowy raport Intrum pokazuje sytuację finansową konsumentów po latach wysokiej inflacji

Po kilku latach wyraźnej presji na domowe budżety europejscy konsumenci zaczynają odzyskiwać poczucie finansowej stabilności. Najnowsza edycja Intrum European Consumer Payment Report 2025 pokazuje, że coraz więcej gospodarstw domowych deklaruje zdolność do pokrywania bieżących wydatków i regulowania rachunków na czas. Odsetek ten wzrósł z 63% w 2023 do dzisiejszych 76%[1]. Poprawa ta nie jest jednak równomierna – w wielu krajach nadal odczuwalne są skutki spowolnienia gospodarczego, a różnice w poziomie dochodów pogłębiają się mimo stabilnych rynków pracy i łagodzenia polityki monetarnej.

Po okresie zawirowań gospodarczych Stary Kontynent wchodzi w fazę stopniowej, choć nadal niepewnej stabilizacji. Europejski rynek pracy jest w dobrej kondycji – rosnąca aktywność zawodowa kobiet, osób powyżej 55. roku życia i migrantów podniosła wskaźnik zatrudnienia w strefie euro do rekordowych 75,8%[2]. Jednocześnie silny wzrost płac w UE i Wielkiej Brytanii pomaga odbudowywać siłę nabywczą wielu gospodarstw domowych. Część krajów korzysta również z łagodzenia polityki monetarnej; Europejski Bank Centralny obniżył stopy procentowe do 2%[3]. Jednak, jak podkreśla Agnieszka Kunkel, Prezes Zarządu Intrum TFI, proces dezinflacji zatrzymał się w większości gospodarek, a ceny żywności i usług nadal utrzymują się na wysokim poziomie:

- Zdolność do terminowego regulowania rachunków znacząco wzrosła, co wprowadza poczucie stabilności. Jednocześnie widzimy wyraźny podział między tymi, którzy czują się finansowo bezpieczni, a tymi, którzy wciąż żyją z miesiąca na miesiąc. Wielu konsumentów pozostaje w trybie „przetrwania” – wahają się przed inwestowaniem czy większymi wydatkami, naznaczeni latami gospodarczej niepewności – dodaje.

Aż 43%[4] konsumentów twierdzi, że ostatnie lata trwale pogorszyły ich dobrostan finansowy. To zjawisko szczególnie dotyka młodsze pokolenia oraz osoby o niższych dochodach, które znacznie częściej deklarują problemy z pokrywaniem podstawowych potrzeb. Właśnie ta grupa najwolniej odczuwa efekty stabilizujących się wskaźników makroekonomicznych.

Ostrożności nigdy za wiele

Choć coraz więcej konsumentów deklaruje zdolność do terminowego regulowania rachunków, duża część społeczeństwa nadal funkcjonuje „z miesiąca na miesiąc”. Rozwagę widać również w codziennych decyzjach: sześciu na dziesięciu[5] konsumentów regularnie odkłada pieniądze na fundusz awaryjny na wypadek utraty dochodu, a niemal co trzeci (29%)[6] przyznaje, że doniesienia o niestabilności gospodarczej wywołują u nich niepokój.

W 2024 roku konsumenci zalegający z płatnościami najczęściej tłumaczyli opóźnienia zwykłym zapomnieniem, mimo że mieli środki na uregulowanie rachunków. Tegoroczne wyniki wskazują jednak, że był to jedynie chwilowy trend. Obecnie najczęściej wskazywanym powodem są braki finansowe. Zmiana jest szczególnie widoczna wśród przedstawicieli pokolenia Z: w 2024 roku tylko jedna na pięć osób deklarowała, że nie ma pieniędzy na zapłatę rachunków, podczas gdy w 2025 roku odsetek ten wzrósł do 52 procent[7].

Do tego dochodzi poczucie niepewności u młodych dorosłych, którzy, jak zauważa Agnieszka Kunkel, nie tylko mierzą się z wysokimi kosztami życia, lecz także z presją aspiracyjną wzmacnianą przez media społecznościowe:

- Rozbieżność między oczekiwaniami a realnymi możliwościami finansowymi prowadzi u części z nich do zachowań, które w dłuższej perspektywie mogą skutkować pogorszeniem sytuacji finansowej. Według badania, co trzeci Europejczyk[8] przyznaje, że presja dorównania stylowi życia influencerów negatywnie wpłynęła na jego zdrowie psychiczne - wyjaśnia ekspertka Intrum.

Z danych Intrum wynika, że aż 46%[9] osób, które obecnie zmagają się z trudnościami finansowymi, pamięta stres lub konflikty związane z pieniędzmi w czasie dorastania. To doświadczenia, które często przekładają się na brak umiejętności planowania wydatków, trudności w kontroli budżetu czy niższe poczucie sprawczości finansowej. Co więcej, jedynie jedna czwarta badanych deklaruje, że świadomie starała się wypracować lepsze nawyki niż te obserwowane w rodzinnym domu[10].

W obliczu tych wyzwań, tegoroczny raport ECPR 2025 podkreśla znaczenie wczesnej edukacji finansowej, wzmacniania codziennych nawyków związanych z zarządzaniem pieniędzmi oraz dalszego monitorowania różnic w odporności finansowej między gospodarstwami domowymi. To one w dużej mierze zadecydują o tym, jak szybko europejskie społeczeństwa odzyskają stabilność i zaufanie do własnej sytuacji ekonomicznej.

O raporcie ECPR
European Consumer Payment Report 2025 przedstawia szczegółowy obraz tego, jak mieszkańcy Europy zarządzają swoimi finansami, radzą sobie z rosnącymi kosztami i dostosowują się do zmieniających się warunków gospodarczych. Raport opiera się na badaniu 20 000 konsumentów z 20 krajów europejskich, przeprowadzonym przez FT Longitude między lipcem a sierpniem 2025 roku.

[1] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.

[2] Komisja Europejska, https://commission.europa.eu/news-and-media/news/eu-guidance-how-address-europes-socio-economic-challenges-2025-2024-12-18_pl

[3] Europejski Bank Centralny, https://www.ecb.europa.eu/press/pr/date/2025/html/ecb.mp250605~3b5f67d007.pl.html

[4] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.

[5] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.

[6] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.

[7] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.

[8] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.

[9] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.

[10] Intrum, European Payment Consumer Report 2025.