Jak skutecznie zarządzać finansami przedsiębiorstwa w dobie transformacji energetycznej?

Transformacja energetyczna, napędzana regulacjami i oczekiwaniami rynku, otwiera przed firmami nowe możliwości budowania przewagi konkurencyjnej i stabilizacji kosztów. Kluczem do osiągnięcia tych celów mogą być inwestycje w odnawialne źródła energii, efektywność energetyczna, elektromobilność czy modernizacja procesów i infrastruktury. Jednak dla przedsiębiorstw oznacza to szereg wyzwań finansowych.

Skuteczne zarządzanie finansami firmy w realiach transformacji energetycznej jest tematem specjalnego odcinka podcastu E.ON Talks. W panelu dyskusyjnym wzięły udział Magdalena Włodek, ekspertka finansów korporacyjnych, dr Magdalena Andrejczuk, dyrektorka departamentu zrównoważonych finansów w mBanku, oraz Emilia Jacewicz, dyrektorka kontrolingu i kontrolingu ryzyka w E.ON Polska. Rozmowę poprowadziła Joanna Waszak, kierowniczka komunikacji marketingowej i badań rynku w E.ON Polska.

Firmy wobec zmian na rynku energetycznym

Transformacja energetyczna wymaga ogromnych nakładów kapitałowych, co dodatkowo może utrudniać zmienność cen energii i niepewność regulacyjna. Według założeń najnowszego projektu Krajowego Planu na rzecz Energii i Klimatu do 2050 roku niemal 100% energii w Polsce ma pochodzić z odnawialnych i innych źródeł niskoemisyjnych. Będzie to kosztować 3 biliony złotych w latach 2021–2040. Wyzwanie stanowi także niepewność technologiczna i rynkowa – inwestycje w obecne rozwiązania mogą okazać się mniej efektywne niż te, które dopiero się pojawią.

Magdalena Włodek podkreśla, że istotnym czynnikiem jest również czas potrzebny na pozyskanie ekspertów, zebranie danych, opracowanie strategii czy przygotowanie wymaganych raportów. Zwraca też uwagę na obszar zarządzania zmianą. – W firmach, które przez lata przyzwyczaiły się do działania w określony sposób, trzeba jasno wytłumaczyć pracownikom, na czym polega zmiana i jakie daje szanse. Inaczej łatwo napotkać opór i niechęć – zauważa ekspertka.

Finansowanie zielonych inwestycji w praktyce

Inwestycje energetyczne mogą być finansowane na wiele sposobów, w zależności od wielkości i potrzeb przedsiębiorstwa. Małe i średnie firmy częściej sięgają po fundusze publiczne, dotacje unijne, gwarancje czy wsparcie bankowe. Podczas gdy duże przedsiębiorstwa korzystają z kredytów inwestycyjnych powiązanych z celami zrównoważonego rozwoju. Coraz większe znaczenie mają też obligacje zielone i zrównoważone, finansowanie Private Equity czy modele hybrydowe.

– Warto wspomnieć tutaj także o formule ESCO. Firma energetyczna zawiera z klientem tzw. Energy Performance Contract. W ramach tej umowy przeprowadza audyt energetyczny. Następnie wdraża rozwiązania poprawiające efektywność energetyczną i finansuje je z własnych środków. Koszt utrzymania sprawności urządzeń w trakcie trwania kontraktu również leży po jej stronie. Klient spłaca inwestycję z uzyskanych oszczędności, wraz z umówioną stopą zwrotu. W E.ON w ramach Energy Infrastructure Solutions oferujemy takie rozwiązania naszym klientom – dodaje Emilia Jacewicz z E.ON Polska.

Dobór instrumentów zależy od konkretnych potrzeb przedsiębiorstwa i celu danej inwestycji. Ważnym elementem jest także poprawa płynności finansowej firmy, którą wspierają mechanizmy takie jak faktoring, leasing czy białe certyfikaty.

Zarządzanie ryzykiem

Zmienność regulacji i cen energii w istotny sposób wpływa na strategie finansowe i planowanie w firmach. Trudno je przewidzieć, co stanowi wyzwanie w zarządzaniu i prognozowaniu. Dlatego przygotowując projekty i modele biznesowe, przedsiębiorstwa muszą brać pod uwagę różne scenariusze, aby zapewnić sobie opłacalność inwestycji i zminimalizować ryzyko.

– Skutecznym narzędziem są umowy zakupu energii (Power Purchase Agreement). To kontrakty zawierane z właścicielami farm wiatrowych czy fotowoltaicznych, które stabilizują koszty energii na przewidywalnym poziomie. Rynek PPA w Polsce dynamicznie rośnie. Od 2018 roku podpisano już około 100 kontraktów i zainteresowanie nadal wzrasta – mówi Magdalena Andrejczuk.

Takie umowy zapewniają nie tylko przewidywalność kosztów, ale też dostęp do zielonej energii, co pozwala firmom ograniczać emisyjność i wspierać realizację celów zrównoważonego rozwoju.

Ważna rola działów finansowych

Gościnie podcastu E.ON Talks zwróciły uwagę, że realizacja transformacji energetycznej w przedsiębiorstwach wymaga nowego spojrzenia na zarządzanie finansami. CFO i zespoły finansowe pełnią tu kluczową rolę – nie tylko jako strażnicy kosztów, lecz przede wszystkim jako strategowie i partnerzy dla biznesu. Powinni m.in. wykazywać otwartość na nowe technologie, gotowość do ciągłego uczenia się i elastyczność wobec zmian. Tylko wtedy będą w stanie skutecznie wspierać i kierować procesem transformacji energetycznej w swojej firmie.

Wszystkie odcinki E.ON Talks są dostępne na Spreaker, Spotify, iTunes i Podcasty Google. Materiał można też odsłuchać i zobaczyć na stronie E.ON.