Nowoczesna energetyka potrzebuje sprawnego zarządzania

Transformacja energetyczna to liczne wyzwania, jakie stoją przed operatorami systemów dystrybucyjnych. Wśród nich są nie tylko zmiany klimatyczne, rosnące oczekiwania klientów i przełomowe technologie, czy rosnąca popularność odnawialnych źródeł energii. Coraz większą rolę odgrywa również odpowiednie zarządzanie procesami, które w najbliższym czasie będzie miało znaczący wpływ na sektor energetyki.

Niezbędny element transformacji

Przemiany związane z transformacją energetyczną wpływają na spojrzenie przedsiębiorstw na wiele dziedzin - w tym także na zarządzanie. Obecnie odchodzi się od reaktywnego, operacyjnego podejścia na rzecz inteligentnego, predykcyjnego modelu opartego na danych i zaawansowanej analityce.

- W sektorze dystrybucji energii zarządzanie procesami nie jest już tylko elementem wspierającym, ale także staje się fundamentem skutecznej transformacji. To właśnie uporządkowane, zintegrowane i opomiarowane plany stanowią punkt wyjścia dla digitalizacji, smartyfikacji oraz automatyzacji działań, które są dziś kluczowymi kierunkami rozwoju nowoczesnych operatorów systemów dystrybucyjnych – zauważa Joanna Zembrzuska, kierowniczka ds. efektywności biznesowej i finansowania zewnętrznego w Stoen Operator.

Cyfryzacja, elastyczność i focus na użytkownika

Najważniejsze trendy związane z zarządzaniem procesami w energetyce koncentrują się wokół trzech obszarów. Pierwszy to ich cyfryzacja i automatyzacja oraz pełna integracja systemów IT/OT. Są one niezbędne, żeby efektywnie zarządzać wzrastającą liczbą przyłączeń, źródeł rozproszonych, magazynów energii, czy odbiorców dostosowujących zużycie do aktualnego poziomu energii w sieci. Procesy zaplanowane od początku do końca w oparciu o dane pozwalają działać w czasie rzeczywistym i wspierać szybkie decyzje operacyjne.

- Cyfryzacja, to dziś nie tylko technologia, ale także sposób myślenia o całej organizacji. W energetyce nie da się jej przypisać do jednego projektu czy przedziału czasowego. Współcześnie stanowi proces ciągły, który musi współistnieć z codziennym działaniem firmy. I właśnie to jest największym wyzwaniem – by utrzymać stabilność operacyjną i jednocześnie krok po kroku wdrażać nowe systemy oraz cyfrowe rozwiązania. W naszej spółce traktujemy cyfryzację jak nowy fundament, który będzie podporą dla istniejących struktur. Mamy jasno określoną wizję rozwoju systemów IT i OT, jednak realizujemy ją etapami, często jako pilotaże. Dzięki temu możemy testować nowe rozwiązania w praktyce, a jednocześnie nie zakłócamy codziennej pracy zespołów i już toczących się procesów – mówi Joanna Zembrzuska.

Drugi, nie mniej ważny obszar, stanowią elastyczność i umiejętność adaptacji do zmian regulacyjnych, technologicznych i rynkowych. Dynamiczna natura otoczenia biznesowego wymaga od operatorów błyskawicznego rozpoznawania potencjalnych problemów, tzw. „wąskich gardeł”. Nieodłączną częścią ich pracy jest monitorowanie skuteczności wprowadzanych rozwiązań oraz nieustanne modyfikowanie strategii operacyjnej. Kluczem do sukcesu w tym kontekście jest wypracowanie dobrze zaprojektowanych, skalowalnych procesów. To one bowiem gwarantują stabilność i wysoką jakość świadczonych usług, co ma kluczowe znaczenie w coraz bardziej skomplikowanym systemie energetycznym.

Kolejnym istotnym aspektem jest konieczność zwrócenia uwagi na użytkownika sieci, który coraz bardziej aktywnie angażuje się na rynku energetycznym. Procesy powinny być konstruowane z uwzględnieniem ułatwień dla klienta i charakteryzować się prostotą, cyfrowym charakterem, przejrzystością oraz łatwym dostępem. Perspektywa końcowego odbiorcy usług jest równie kluczowa. Szczególnie w obszarach takich jak przyłączenia, obsługa prosumentów, zarządzanie elastycznością czy optymalizacja procesów wewnętrznych.

- W Stoen Operator zarządzanie procesami traktujemy nie jako cel sam w sobie, lecz strategiczne narzędzie transformacji. Umożliwia nam to adaptację do nowych modeli funkcjonowania sieci, wspiera innowacyjność i buduje przewagę konkurencyjną w nowej erze energetyki – mówi Joanna Zembrzuska.

Jednolite standardy z licznymi korzyściami

Standaryzacja rozwiązań ma duży wpływ na efektywność spółki. Działanie w strukturach dużej organizacji stanowi znaczne ułatwienie. Widać to na przykładzie stołecznego operatora, który działa w ramach międzynarodowej Grupy E.ON.

Korzystanie z przebadanych rozwiązań, wiedzy i doświadczeń międzynarodowych partnerów umożliwia spółce unikanie błędów i przyspiesza proces wdrażania innowacji. Standaryzowanie rozwiązań, szczególnie w obszarach takich jak systemy IT, procesy i zarządzanie danymi, bezpośrednio poprawia wydajność operacyjną i biznesową. To także szybsza implementacja nowych rozwiązań, platform do zarządzania danymi i korzystanie z nowych modeli oraz doświadczeń z bardziej zaawansowanych rynków. Wpływa to na krótszy czas wdrożeń i mniejsze koszty.

Niemniej istotną korzyścią jest większa spójność i możliwość porównywania danych oraz procesów. Łatwiej wówczas analizować efektywność, identyfikować dobre praktyki i skalować je w całej organizacji. Ma to duże znaczenie nie tylko z punktu widzenia zarządzania operacyjnego, ale także planowania strategicznego.

- Przykładem zalet standaryzacji w obrębie Grupy E.ON jest wdrażanie uporządkowanych procesów, rozwiązań technicznych, jak również wspólnego modelu zarządzania majątkiem sieciowym opartego na rozwiązaniach klasy EAM. Ujednolicenie procesów i systemów pozwala nam nie tylko efektywniej planować inwestycje i działania eksploatacyjne, ale także porównywać strategie utrzymaniowe pomiędzy operatorami z różnych krajów. Uczymy się dzięki wymianie doświadczenia i wykorzystujemy sprawdzone dobre praktyki – podkreśla Joanna Zembrzuska.

W obszarze innowacji warszawski OSD bierze udział w programach badawczo-rozwojowych, np. w programie E.ON Innovation. Pozwala on testować nowe rozwiązania, np. w zakresie elastyczności sieci, zarządzania danymi pomiarowymi czy integracji prosumentów. Dzięki temu operator szybciej wdraża technologie w stolicy, które wcześniej zostały przetestowane w innych spółkach Grupy.