Operacja FENIKS: Szkolenia z zarządzania kryzysowego

Wykładowcy Akademii Sztuki Wojennej i przedstawiciele Wojsk Obrony Terytorialnej od listopada 2024 roku szkolą samorządowców i funkcjonariuszy służb ratunkowych z zakresu zarządzania kryzysowego. Szkolenia organizowane w ramach Operacji FENIKS skupiają się nie tylko na teorii, ale także na praktycznych umiejętnościach, takich jak komunikacja, współpraca z mediami i koordynacja działań ratowniczych.

Z upływem czasu pomoc niesiona w ramach Operacji zmieniała swój charakter. Na początku było to przede wszystkim ratowanie zdrowia, życia i mienia poszkodowanych we wrześniowej powodzi, aby - po opadnięciu wody i ustabilizowaniu sytuacji, można było przejść do odbudowy zniszczonej infrastruktury i wzmocnić kompetencje lokalnej administracji w ramach zarządzania kryzysowego.

• Szkolenia z zakresu zarządzania kryzysowego

Zarządzanie kryzysowe i wzmacnianie odporności lokalnych społeczności - to założenia szkoleń prowadzonych przez przedstawicieli Akademii Sztuki Wojennej i Wojsk Obrony Terytorialnej. Cykl spotkań szkoleniowo-warsztatowych skierowany jest do przedstawicieli organów publicznych, samorządów, służb ratunkowych oraz żołnierzy. Szkolenia odbyły się już w Dolnośląskim i i Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim.

Tematyka szkoleń koncentruje się na usystematyzowaniu wiedzy z zakresu zarządzania kryzysowego, ustawowych zadań Sił Zbrojnych i ich współdziałania z organami administracji państwowej, m.in. w zakresie wnioskowania przez Wojewodę o użycie Sił Zbrojnych RP, a także przedstawieniu rozwiązań w zakresie środków łączności i programów informatycznych służących do prowadzenia działań w ramach reagowania kryzysowego. Oprócz wykładów prowadzonych przez wykwalifikowaną kadrę z Wydziału Bezpieczeństwa Narodowego Akademii Sztuki Wojennej, w ramach spotkań odbywają się warsztaty skupiające się na różnych aspektach działań podejmowanych podczas wystąpienia nagłego kryzysu.

• Komunikacja jako część zarządzania kryzysowego

Umiejętność zdobywania informacji, tworzenia komunikatów, a także szybkiego i wiarygodnego przekazu informacji w formie dostosowanej do różnych sytuacji kryzysowych są ważnymi elementami szkoleń w ramach 5. linii wysiłku w Operacji FENIKS. Prowadzą je doświadczeni oficerowie i rzecznicy prasowi z Wojsk Obrony Terytorialnej. W ostatnim szkoleniu, które odbyło się w Lubuskim Urzędzie Wojewódzkim w Gorzowie Wielkopolskim, sesję dotyczącą komunikacji w sytuacji kryzysowej przedstawiły kpt. Anna Jasińska-Pawlikowska i st. kpr. Sabina Mazurek.

„Naszym zadaniem było podzielenie się doświadczeniem medialnym z urzędnikami, którzy mogą stanąć w obliczu kamer i mikrofonu. Podczas zdarzeń i sytuacji kryzysowych zarówno media, jak i nasze społeczeństwo, oczekują szybkich i krótkich komunikatów. Zadania oficera prasowego i rzecznika Urzędu Wojewódzkiego różnią się, jednak w obu przypadkach musimy skupić się na komunikacji wewnętrznej, a więc musimy wiedzieć, skąd czerpać informacje i jak je przekazywać. Należy nastawić się na współpracę także z innymi instytucjami i wspólne komunikowanie. Podczas warsztatów  podkreślałyśmy, jak ważna rolę spełniają także social media, z których dziennikarze bardzo często czerpią informację. Pokazałyśmy pracownikom urzędu, że w takich sytuacjach o wiele lepiej postrzegane jest zwoływanie konferencji prasowych w terenie, najlepiej w miejscu zdarzenia. Jednym z zadań, z jakimi zmierzyli się pracownicy urzędu, polegało na wcielenie się w poszczególne postaci sztabu kryzysowego i zorganizowanie konferencji prasowej dla przedstawicieli mediów. Jako trenerki, podsumowałyśmy z uczestnikami zaproponowane przez nich rozwiązania a także doradziłyśmy, jak radzić sobie ze stresem przed kamerą czy też mikrofonem.”

- kpt. Anna Jasińska-Pawlikowska, rzecznik prasowy 12 Wielkopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej.

Znajomość wiedzy, a także praktyczne symulacje realizowane często pod presją czasu i z dużą zmiennością zdarzeń weryfikują, a zarazem doskonalą umiejętności warsztatu komunikacyjnego, który finalnie ma istotny wpływ na pomoc poszkodowanym.

"Nie zapominamy również o znaczeniu analizy po kryzysie. Po zakończeniu symulacji i rzeczywistych działań kryzysowych, przeprowadzamy szczegółowe analizy, które pozwalają na wyciągnięcie wniosków oraz identyfikację obszarów do poprawy. Uczestnicy uczą się, jak ważne jest ciągłe doskonalenie strategii komunikacyjnych, aby być lepiej przygotowanym na przyszłe wyzwania. Wszystkie te elementy składają się na naszą filozofię działania w zakresie komunikacji w zarządzaniu kryzysowym. Dzięki zaangażowaniu w edukację, praktykę oraz analizę, FENIKS nie tylko przygotowuje uczestników do radzenia sobie w trudnych sytuacjach, ale także buduje ich pewność siebie i umiejętności, które są nieocenione w dynamicznie zmieniającym się świecie."

- st. kpr. Sabina Mazurek, zespół prasowy 4 Warmińsko-Mazurskiej Brygady OT

Doświadczenia Wojsk Obrony Terytorialnej zdobywane w Operacji FENIKS przekazane uczestnikom szkoleń, przygotowują ich do radzenia sobie w trudnych sytuacjach oraz budują pewność siebie i umiejętności, które mają realny wpływ na działania w sytuacjach kryzysowych.

• Dlaczego WOT prowadzi szkolenia?

„WOT odgrywa główną rolę w zarządzaniu sytuacją kryzysową w MON oraz mają duże doświadczenie wynikające z Operacji FENIKS. Dlatego uczą innych, jak użyć wojsko do wsparcia różnych poziomów administracji państwa w zakresie zarządzania kryzysowego."

- mówi płk Tomasz Pietruczuk, Szef Oddziału Zarządzania Kryzysowego Dowództwa WOT.

Rola ta wynika także z Ustawy o obronie Ojczyzny, która powierzyła WOT niemilitarną części zadań zarządzania kryzysowego w resorcie obrony narodowej. Z dniem wejścia w życie Ustawy Dowódca WOT został Szefem Centrum Zarządzania Kryzysowego MON, natomiast dowódcy Brygad OT zastąpili w opisywanym zakresie dotychczasowych szefów WSzW i stali się prawą ręką wojewodów w koordynacji i realizacji wsparcia jakiego może udzielić wojsko.

Kolejne szkolenie dla przedstawicieli lokalnej administracji obędą się w Opolskim Urzędzie Wojewódzkim, a następnie w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach.