Sprzedaż pożyczek dla klientów indywidualnych przez firmy pożyczkowe. Wrzesień 2024 r.

Polski rynek pożyczek pozabankowych opiera się na dwóch głównych odmiennych, specyficznych segmentach produktowych. Pierwszym są pożyczki celowe, które charakteryzują się niską kwotą na jakie są udzielane – średnia wartość nowo udzielonej we wrześniu 2024 r. pożyczki celowej wyniosła 707 zł i była o 30,4% wyższa od średniej wartości takiej pożyczki udzielonej rok wcześniej. Udzielane są one na finansowanie określonego celu jakim jest zakup określonych towarów czy usług, nie jest więc udostępniana klientowi gotówka.

W pożyczkach celowych mogą być niskokwotowe zakupy w internecie na platformach e-Commerce, ale też pożyczki na zakup samochodów czy usługi stomatologiczne lub medycyna estetyczna, charakteryzujące się wyższymi kwotami. Są one zazwyczaj udzielane na krótkie okresy i bardzo dobrze spłacane. Mają  więc cechy „upodabniające” je do bankowych kredytów ratalnych.
Wartość nowo udzielonych we wrześniu br. pożyczek celowych spadła o -2,1% r/r. W ujęciu liczbowym spadek jest jeszcze większy i wyniósł -25,0% r/r/.

W okresie pierwszych dziewięciu miesięcy br. firmy pożyczkowe udzieliły łącznie 6,116 mln szt. na łączną kwotę 4,383 mld zł, co oznacza wzrost o 62,6% w ujęciu liczbowym oraz o 74,1% w ujęciu wartościowym w porównaniu do analogicznego okresu zeszłego roku.

Częściowo za tak wysokie dynamiki odpowiadają zmiany regulacyjne dotyczące raportowania udzielonych pożyczek do BIK obowiązujące od 18 maja 2023 r. Do tego momentu w 2023 r. nie były raportowane wszystkie udzielone pożyczki celowe, co zaniża bazę porównawczą.

Drugim segmentem są pożyczki gotówkowe, które wypłacane są bezpośrednio na konto klienta i mogą być wykorzystywane na dowolny cel, w tym podreperowanie budżetu domowego. Cechą charakterystyczną pożyczek gotówkowych jest ich wyższa szkodowość 
w porównaniu do pożyczek celowych. W segmencie tym można wyróżnić dwie kategorie pożyczek gotówkowych.

Pożyczki gotówkowe udzielane na niskie kwoty i krótkie okresy – tzw. „chwilówki” oraz na wysokie kwoty i długie, często kilkuletnie okresy. Ten drugi typ pożyczek podobny jest do bankowych kredytów gotówkowych. Średnia wartość pożyczki gotówkowej udzielonej w we wrześniu 2024 r. wyniosła 2 661 zł i była o 16,8% wyższa do średniej kwoty udzielonej we wrześniu 2023 r.

Wrześniowa wartość sprzedaży pożyczek gotówkowych (1,291 mld zł) była wyższa o +40,7% r/r. Dodatnia dynamika r/r (+20,5%) wystąpiła również w ujęciu liczbowym. We wrześniu udzielono łącznie 485 tys. szt. pożyczek.

Przez trzy pierwsze kwartały 2024 r. firmy pożyczkowe udzieliły łącznie 4,201 mln pożyczek gotówkowych (+35,3%) na kwotę 10,870 mld zł, co oznacza wzrost o +54,9% w porównaniu z analogicznym okresem 2023 roku. Podobnie jak w przypadku pożyczek celowych, również w pożyczkach gotówkowych występuje „efekt regulacyjny” związany z pełnym raportowaniem od 18 maja 2023 r. 

We wrześniu br. w strukturze sprzedaży pożyczek pozabankowych w ujęciu liczbowym dominowały pożyczki celowe, zaś w ujęciu wartościowym pożyczki gotówkowe.