Badanie EY: Polskie firmy powszechnie stawiają na cyfrową transformację. Mają jednak problem z osiąganiem celów.

Badanie EY – Cyfrowa Transformacja 2024 – wskazuje, że wśród polskich firm rośnie znaczenie cyfrowej transformacji. W przeciągu czterech lat odsetek przedsiębiorstw wskazujących ten aspekt jako swój wysoki priorytet wzrósł aż o 46 pkt. proc. – z 38% do 84%. Podejmowane działania są przede wszystkim motywowane chęcią rozwoju (49%), a swoją uwagę organizacje skupiają przede wszystkim na obsłudze klienta (47%) i sprzedaży (43%). Głównym wyzwaniem pozostaje jednak osiąganie zakładanych celów w zakresie wzrostu przychodów i spadków kosztów. W stopniu większym niż 50 procent swoje założenia w pierwszym obszarze zrealizowała mniej niż co piąta (18%) firma, a w drugim jedynie co dziesiąta (11%).

Wyniki badania EY – Cyfrowa Transformacja 2024 – pokazują jak znacząco pandemia zmieniła podejście firm w Polsce w przechodzeniu ze świata analogowego do cyfrowego. Jeszcze 4 lata temu odsetek firm wskazujących, że programy transformacyjne posiadają w ich organizacji wysoki priorytet wynosił 38%. Obecnie wzrósł o 46 pkt. procentowych, do poziomu 84%. Co więcej, jedynie 1% przedsiębiorstw wskazało na niski priorytet, w porównaniu do 24% w 2020 roku. 

Przekłada się to bezpośrednio na sposób, w jaki firmy postrzegają swoje zaawansowanie w obszarze cyfrowej transformacji. Wysoki lub bardzo wysoki poziom wskazuje 64% przebadanych firm. Najlepiej pod tym kątem wypadają organizacje z sektora logistycznego (84%), a najmniej produkcyjnego (55%). Co ciekawe, branża finansowa postrzegana jako zaawansowany technologicznie sektor prezentuje poziom identyczny jak średnia rynkowa.

Należy zaznaczyć, że o cyfrowej transformacji przedsiębiorstwa w Polsce myślą długofalowo. Wprowadzanie zmian zgodnie z ustaloną wcześniej strategią cyfryzacji poszczególnych zasobów (39%) lub całej struktury firmy (36%) zdecydowanie górują nad działaniami mającymi stanowić odpowiedź na bieżące problemy (15%) lub zainspirowanymi ciekawymi rozwiązaniami pojawiającymi się na rynku (6%).

- Okres pierwszych, masowych implementacji cyfrowych narzędzi już minął. W programach transformacyjnych osoby zarządzające firmami w Polsce nie zadają już pytania czy, ale w jaki sposób. Na pierwszy plan wychodzi analiza potrzeb, dobór odpowiednich narzędzi oraz mierzenie efektywności. W przeszłość odeszły też wdrożenia  pod wpływem chwili. Firmy z wyprzedzeniem planują swoje działania, tak aby w jak największym stopniu odpowiadały na ich realne wyzwania. Doskonale obrazuje to proces implementacji narzędzi opartych o sztuczną inteligencję. Chociaż firmy podchodzą do tych rozwiązań z entuzjazmem, to towarzyszy mu również ostrożność i konieczność wpisania tych działań w szerszy, biznesowy kontekst – mówi Mateusz Mazur, Partner EY, Lider obszaru inżynierii cyfrowej.

Jak firmy definiują cyfrową transformację

Przedsiębiorstwa w Polsce postrzegają cyfrową transformację przez pryzmat zwiększania efektywności (47%), inwestycji w technologię (44%) i szukaniem możliwości rozwoju (41%). Dopiero na czwartym miejscu uplasowało się zmniejszenie kosztów (35%), chociaż dla branży finansowej ma ono kluczowe znaczenie (50%).

Wyniki pokazują, że przedsiębiorstwa z rezerwą podchodzą do nowych rozwiązań technologicznych jako elementu mającego zastąpić pracowników. Jedynie 7% organizacji wskazało brak ludzi, a po 15% zmianę pokoleniową lub rosnące koszty osobowe. Głównymi motywatorami – pozostają podobnie jak cztery lata wcześniej - rozwój firmy (49%), oczekiwania klientów (38%) oraz działania podejmowane przez konkurencję (29%).

Pomimo rosnącej cyfryzacji przedsiębiorstw priorytety pozostają w większości niezmienione. W 2024 roku na czele znalazły się obsługa klienta (47%), sprzedaż (43%) i IT/OT (38%). W porównaniu do okresu sprzed 48 miesięcy oznacza to zmianę na pozycji lidera. W 2020 r. zajęła ją księgowość, która zanotowała spadek o 28 pkt. proc (z 54% do 26%). Jej pierwotnej, wysokiej lokaty, należy upatrywać w zupełnie innemu niż przed pandemią upowszechnieniu roli cyfrowych narzędzi w działaniach firm.

Głównymi efektami cyfrowej transformacji dostrzeganymi przez przedsiębiorstwa są automatyzacja wewnętrznych procesów (49%) i poprawa jakości obsługi klienta (48%). Wysoki odsetek odpowiedzi uzyskały również wprowadzenie nowych produktów (39%) lub nowe kanały sprzedaży (36%).

- Do procesu cyfrowej transformacji organizacje podchodzą w sposób holistyczny. Z jednej strony w większej digitalizacji widzą korzyści strukturalne dla organizacji, umożliwiające usprawnienie wielu procesów wewnętrznych. Z drugiej dostrzegają walory biznesowe, polegające nie tylko na opracowywaniu nowych usług i produktów, ale również stworzeniu nowych kanałów dotarcia oraz polepszeniu doświadczeń klienta z firmą. – dodaje Andrzej Parylak, Senior Manager w zespole Technology Consulting, EY Polska.

Problem z osiąganiem redukcji kosztów głównym wyzwaniem dla biznesu

Proces cyfrowej transformacji wiąże się z szeregiem korzyści, ale obszar wyzwań nie pozostaje pustą kartką. Wśród najważniejszych barier firmy wymieniają wysokie koszty (33%), zadowolenie z obecnej sytuacji (24%) oraz odkładanie decyzji przez zarząd na później (23%).

Aspektem, który może najbardziej niepokoić jest jednak poziom realizacji założonych celów z obszaru redukcji kosztów. Jedynie co dziesiąta firma (11%) zrealizowała w tym zakresie swoje założenia w stopniu większym niż 50 procent. Co więcej największa grupa, przeszło jedna trzecia badanych firm (34%), osiągnęła jedynie do 10 procent założeń. Niewiele lepiej sytuacja wygląda w przypadku przychodów. Jedynie co piąta organizacja (18%) osiągnęła w tym obszarze swoje założenia w stopniu przekraczającym 50 procent. Największy odsetek (37%) oscylował w przedziale 11-35 procent. Wpływ na to może mieć wysoki udział procesów realizowanych w większości (67%) samodzielnie lub z niewielkim zewnętrznym wsparciem.

- Firmy w Polsce znajdują się na tym etapie cyfrowej transformacji, w której znaczącą rolę odgrywa ewaluacja dotychczasowych działań. Pozwala to zweryfikować słuszność poprzednich decyzji i dobrać najbardziej efektywne narzędzia do dalszych procesów. Jednym z kluczowych czynników jest oszacowanie założeń w zakresie spodziewanych kosztów. Przedsiębiorstwa napotykają w tym obszarze znaczącą barierę. Pokazuje to jak kluczowe znaczenie ma etap planowania i selekcji optymalnych technologii. W tym procesie warto spojrzeć w kierunku zewnętrznych doradców, którzy dysponują nie tylko odpowiednim doświadczeniem, ale również świeżym spojrzeniem. Musi to być jednak współpraca z precyzyjnie określonymi zasadami, podziałem odpowiedzialności i mierzalnymi celami. – konkluduje Radosław Frańczak, Partner EY Polska, Lider obszaru Technology Consulting.

O badaniu

Badanie EY – Cyfrowa Transformacja 2024 – zostało wykonane przez CubeResearch na zlecenie EY metodą CATI i CAWI w pierwszym kwartale 2024 roku na próbie 494 średnich i dużych przedsiębiorstw w Polsce. Reprezentowały one cztery branże: produkcja, logistyka, finanse oraz handel. Respondenci odpowiadają w firmach za obszar cyfrowej transformacji, IT, finansów lub są właścicielami / członkami zarządu.