Ryba psuje się od głowy, czyli sukces firmy tkwi w prezesie. Tak uważa 84% przedsiębiorców

Przedsiębiorcy zapytani przez EFL, co najbardziej determinuje rozwój firmy i przechodzenie na wyższe etapy rozwoju, w zdecydowanej większości wskazali na wiedzę i kompetencje właściciela (84%). Na drugim miejscu znalazło się bycie blisko klienta (54%), a podium domyka skalowalny model biznesowy (50%). Jednak raport „Od startupu do MŚP. Etapy rozwoju firm w Polsce. Pod lupą” jasno wskazuje, że czynniki sukcesu są różne w zależności od etapu rozwoju organizacji. Niemowlaki, czyli przedsiębiorcy dopiero raczkujący w biznesie, zaczynają̨ działalność, zdecydowanie częściej niż inni wskazywali bycie blisko klienta (72%). W miarę jak dojrzewa firma, rośnie znaczenie wartościowych kandydatów do pracy. Na ten element wskazało tylko 8% niemowlaków, 24% dorosłych i 39% dojrzałych.

– Ludzie, pomysły, procedury, liczby. A może odwrotnie – liczby, ludzie, procedury? Czynniki i praktyki zarządzania, które doprowadzają firmy do ich sukcesu – branżowego, globalnego czy też osobistego – są różne. I kolejność, co jest najważniejsze, a co nieco mniej, także zależy od wielu zmiennych. Jednak warto wziąć pod lupę wnioski z naszego raportu, bo mogą dać wartościowy punkt wyjścia i pokazać kierunki, w jakich warto pójść, aby rozwijać swój biznes. Nie ma złotego środka, od którego zależy sukces, ale jak wskazują sami zainteresowani jest kilka elementów, które bez wątpienia stanowią cegiełkę w całym murze. Co trzeci przedsiębiorca wskazał na innowacyjny produkt jako element, który wpływa najbardziej na zwiększenie sprzedaży. Co piąty uzależnia wyniki firmy od ekspansji zagranicznej, a co dziesiąty nie wyobraża sobie prowadzenia biznesu bez digitalizacji. Jak widać, tych elementów jest wiele, warto dowiedzieć się o nich jak najwięcej i sięgnąć po te, które najbardziej odpowiadają na nasze potrzeby i pozwolą osiągnąć pożądane cele – mówi Radosław Woźniak, prezes zarządu EFL.

Ryba psuje się od głowy

Przedsiębiorcy zapytani w ostatnim raporcie EFL z serii pod lupą „Od startupu do MŚP. Etapy rozwoju firm w Polsce” o czynniki sukcesu są w większości zgodni, że najważniejszymi są wiedza i kompetencje właściciela (84%). Taka odpowiedź zdobyła największe uznanie niezależnie od etapu, na jakim obecnie znajduje się organizacja (od niemowlaka, przez studenta, po dojrzałego przedsiębiorcę), jak i branży, w jakiej działa. Na kolejnym miejscu najczęściej wskazywano bycie blisko klienta (54%) i skalowalny model biznesowy (50%). Co ciekawe, przedsiębiorcy, którzy dopiero zaczynają działalność, zdecydowanie częściej niż inni jako czynnik sukcesu wskazywali bycie blisko klienta. Odpowiedziało tak 72% niemowlaków, czyli firm działających na rynku do roku i zatrudniających nie więcej niż 4 pracowników. Wśród dorosłych i dojrzałych firm (funkcjonujących średnio więcej niż 5 lat i zatrudniających powyżej 10 pracowników) na ten czynnik wskazało odpowiednio 52% i 53%.

W miarę jak dojrzewa firma, rośnie znaczenie skuteczności pozyskiwania wartościowych kandydatów do pracy. Na ten element wskazało tylko 8% niemowlaków, 24% dorosłych i 39% dojrzałych. Biorąc pod uwagę branże, przedstawiciele produkcji częściej jako czynniki sukcesu wskazywali innowacyjność i własne R&D (31%) oraz skuteczność w rekrutacji najlepszych ludzi (34%).

W czym tkwi siła szefa?

Komunikatywny menadżer, który ma głowę pełną pomysłów i biznesową wiedzę – to osoba, która może odnieść sukces w zarządzaniu firmą. Na takie cechy jak komunikatywność (31%, kreatywność (18%) oraz kompetencje i wiedza (17%) w pierwszej kolejności wskazali przedstawiciele firm zapytani o cechy szefa firmy, które mogą okazać się kluczowe w zarządzaniu biznesem.

Na różnych etapach rozwoju firmy, ważne są różne kompetencje, które sumarycznie tworzą prawdziwych przywódców. Na etapie powstawania firmy dużo ważniejsza (niż w kolejnych latach prowadzenia biznesu) zdaniem ankietowanych jest dokładność i skrupulatność (19% wskazań niemowlaków i 2% dojrzałych). Na etapie nastolatka liczy się przede wszystkim pomysłowość (28%, 13% wśród dojrzałych), a student najbardziej wierzy w komunikatywność (39%, 26% wśród niemowlaków). Dorośli, tak jak w życiu prywatnym tak i biznesowym, liczą się mocno z finansami (24%, 10% wśród nastolatków), a najbardziej doświadczone firmy wyróżnia znajomość branży (22%, 2% wśród niemowlaków).

Od czego zależy odporność biznesu?

Strategia i kierunki rozwoju firmy to najczęściej wskazywane obszary w zarządzaniu firmą MŚP budujące odporność długoterminową (85%). Na kolejnych miejscach w raporcie EFL wskazywano zasoby i aktywa (68%), partnerów i dostawców (65%) oraz model biznesowy (58%).

Krzysztof Trębski z agencji pracy natychmiastowej pozyskującej pracowników z dnia na dzień Tikrow wskazuje, że, długoterminowa odporność zależy przede wszystkim od elastyczności. – Ważna jest przede wszystkim elastyczność procesów, która pozwala w łatwy i szybki sposób wspierać swoich specjalistów dodatkowymi rękami do pracy. Szczególnie w trudnych czasach, jakie mamy obecnie, trzeba z jednej strony oszczędzać, m.in. na wielkości stałego zatrudnienia. Ale z drugiej strony należy zapewnić takie warunki pracy, aby w kluczowych momentach biznesu móc wspierać się dodatkowymi osobami w pracy – mówi Krzysztof Trębski, członek zarządu Tikrow.

Na wczesnym etapie rozwoju firmy znacznie częściej jako najważniejszy czynnik wskazywały szybkość działania – 25% wskazań, podczas gdy w dojrzałych organizacjach wyniósł 10%. Wraz z wiekiem organizacji rośnie znaczenie partnerów i dostawców. 47% początkujących wskazało na ten element, 68% nastolatków, 71% dorosłych oraz 68% dojrzałych. Dwa razy więcej dojrzałych firm podkreśla także znaczenie struktury organizacyjnej w budowaniu odporności w porównaniu do niemowlaków (18% vs. 9%). Branże również w istotny sposób wpływają na metody budowania odporności kryzysowej. O ile strategia to numer jeden w każdym sektorze, o tyle potem widzimy roszady. W budownictwie znacznie ważniejsi niż w pozostałych branżach są partnerzy i dostawcy (75% wskazań), w transporcie i produkcji ważne są aktywa (odpowiednio 73% i 71%).

Pełna wersja raportu dostępna pod adresem https://media.efl.pl/reports/16870

***

Trzynasty raz pod lupą

Raport „Od startupu do MŚP. Etapy rozwoju firm w Polsce. Pod lupą” jest trzynastym opracowaniem z serii „Pod lupą” wydanym przez Europejski Fundusz Leasingowy S.A. w ramach autorskiego projektu „Europejski Fundusz Modernizacji Polskich Firm”. Pierwszy opisywał kondycję sektora MŚP w Polsce („MŚP pod lupą”, 2011), drugi poświęcony był gospodarstwom rolnym („Agro pod lupą”, 2012). Trzecie opracowanie analizowało finansowe aspekty działalności transportowej („Transport pod lupą”, 2013), czwarte – młodych na rynku pracy („Młodzi na rynku pracy. Pod lupą”, 2014), piąte – innowacje („Innowacje w MŚP. Pod lupą”, 2015). Szósty raport przedstawiał inwestycje prowadzone przez MŚP („Inwestycje w MŚP. Pod lupą”, 2016). Siódme wydanie dotyczyło pokolenia milenialsów („Millenialsi w MŚP. Pod lupą”, 2017). Ósmy raport przedstawiał wielostronny obraz budownictwa („Budownictwo przyszłości. Pod lupą”, 2018). Dziewiąte wydanie pokazywało, ile MŚP wiedzą o społecznej odpowiedzialności biznesu („CSR w MŚP. Pod lupą”, 2019). Dziesiąta publikacja koncentrowała się na obszarze ekologii, energii odnawialnej, elektromobilności i aktywności MŚP na tych polach („Zielona energia w MŚP. Pod lupą”, 2020). Jedenaste wydanie przedstawiało 30 najważniejszych trendów, jakie w najbliższych latach mogą zdominować branżę leasingową w Polsce („Cyfrowa (r)ewolucja na rynku leasingu. Pod lupą”, 2021). Tematem dwunastej edycji były trendy w wynajmie samochodów osobowych i ciężarowych, maszyn rolniczych i budowlanych, wózków widłowych i robotów oraz sprzętu IT („MŚP wynajmują czy kupują? Pod lupą”, 2022).

W trzynastej edycji pod lupę wzięto etapy rozwoju polskich firm, tempo rozwoju biznesu i oraz czynniki, które determinują przechodzenie z fazy mikro do małej i średniej firmy. W badaniu pod lupę wzięto takie zagadnienia jak pierwszy rok działalności organizacji, kryzysy zewnętrzne i wewnętrzne, czynniki sukcesu biznesowego.

Metodologia badania:

Badanie ilościowe „Pod lupą” zostało zrealizowane przez ICAN Institute na zlecenie EFL S.A. z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie firm MŚP z całego kraju. W sumie zrealizowano 500 wywiadów: 250 rozmów z przedstawicielami mikro firm, 125 rozmów z przedstawicielami małych firm oraz 125 rozmów z przedstawicielami średnich firm. Przebadane firmy reprezentowały cztery branże: budownictwo, handel, produkcję oraz transport. Przygotowane w ten sposób dane pozwalają analizować i opisywać na poziomie całej populacji firm w Polsce. Badanie wykonano metodą telefonicznych ankiet (CATI) w lipcu i sierpniu 2023 roku.

Badanie jakościowe zostało zrealizowane w oparciu o scenariusz wywiadu. W badaniu brały udział osoby, które można nazwać liderami opinii – posiadające bogatą wiedzę dotyczące segmentu MŚP. W sumie przeprowadzono 12 wywiadów pogłębionych oraz analizę desk research.