Badanie EY: Implementacja narzędzi sztucznej inteligencji w polskich firmach nabiera tempa

Wyniki badania EY – Jak polskie firmy wdrażają AI – pokazuje, że rodzime przedsiębiorstwa z dużą otwartością podchodzą do wprowadzenia narzędzi opartych o sztuczną inteligencję. Ten proces zakończyło już 20% organizacji, a kolejne 42% jest w jego trakcie. Firmy skupiają się przede wszystkim na rozwiązaniach z zakresu obsługi klienta (50%), sprzedaży (40%) i IT (37%). Modele bazują na danych klientów (54%), transakcyjnych (53%) oraz tekstowych (46%). W kolejnych 18 miesiącach znaczącego zwiększenia wydatków na narzędzia bazujące na sztucznej inteligencji należy spodziewać się w 18% organizacji, a w 41% - nieznacznego. Co szczególnie ważne, firmy które zakończyły proces implementacyjny dwukrotnie częściej deklarują zwiększenie swoich wydatków.

Wyniki badania EY – Jak polskie firmy wdrażają AI – wskazuje, że transformacja rodzimych organizacji w kierunku sztucznej inteligencji nabiera tempa. Ten proces zakończyło już 20% organizacji, a 42% jest w jego trakcie. Wśród firm, które przeszły przez całą procedurę implementacyjną aż 80% potwierdziło osiągnięcie przez nich zamierzonych korzyści, a w 2/3 przypadków cały proces wiązał się z koniecznością realizacji szerszej transformacji. Przedsiębiorstwa, które przerwały próbę wdrożenia rozwiązań AI (8% ankietowanych), wskazują przede wszystkim na trudności technologiczne (42%) oraz wysokie koszty (37%).

Polskie firmy z dużym optymizmem przyjęły rozwój narzędzi opartych o sztuczną inteligencję, dostrzegając że sprawna adopcja umożliwia szybsze zbudowanie przewagi konkurencyjnej. Jak wynika z badania zrealizowanego na zlecenie EY otwartość zarządów idzie jednak w parze z przezornością. Wynika to z faktu, że implementacja rozwiązań AI to działanie kompleksowe, a cały proces wdrożeniowy dotyka wielu funkcji w ramach organizacji. Dlatego tak ważne jest klarowne określenie celu, któremu ma służyć wprowadzane rozwiązanie oraz spodziewane korzyści z wdrożenia – mówi Jacek Kędzior, Partner Zarządzający EY Polska.

Priorytety przy implementacji AI

Głównym motywatorem we wdrażaniu rozwiązań z zakresu sztucznej inteligencji dla firm w Polsce jest usprawnienie / automatyzacja procesów wewnętrznych (40%) oraz możliwość lepszego dotarcia do klientów (34%). Najrzadziej wskazywana była obawa przed zmniejszającą się dostępnością talentów (3%) i działania konkurencji (7%). W ramach tak ujętych biznesowych priorytetów nie może więc dziwić, że rozwiązania AI są wdrażane przede wszystkim w ramach funkcji skupionych na obsłudze klienta (50%), sprzedaży (40%) oraz IT (37%). Relatywnie nisko w tabeli znalazł się obszar HR (17%), co może wskazywać, że w tej dziedzinie liderzy organizacji w dalszym ciągu pokładają zaufanie do działań wykonywanych bezpośrednio przez ludzi, a nie algorytmy. Listę zamykają kwestie prawno-proceduralne (6%), które mimo ewidentnych korzyści automatyzacyjnych rzadko wymienianie były wśród priorytetów.

Efektywność narzędzi sztucznej inteligencji w dużej mierze zależy od jakości dostarczonych danych. Do budowy rozwiązań AI firmy w Polsce wykorzystują przede wszystkim dane klientów (bez identyfikatorów osobistych) – 54%. Na dalszych miejscach, choć wciąż w ścisłej czołówce, znalazły się dane transakcyjne (53%) oraz tekstowe (46%). Najmniej wskazań uzyskały dane audio (15%) i video (18%). Jasno wskazuje to, że na ten moment organizacje bazują na swoich podstawowych danych biznesowych zawartych w liczbach i dokumentach . Można spodziewać się jednak, że z biegiem czasu przedsiębiorstwa z coraz większą otwartością będą podchodzić również do uzupełnienia rozwiązań AI o inne rodzaje danych.

Sam proces implementacji narzędzi opartych o sztuczną inteligencję odbywa się przede wszystkim w oparciu o jeden z trzech schematów– wdrożenie w całości przez zewnętrzną firmę (32%), przez wewnętrzny dział przy współpracy z zewnętrznymi dostawcami (29%) oraz wyłącznie w oparciu o zasoby wewnętrzne (26%). Tak bardzo zbliżone rozłożenie wszystkich opcji wskazuje, że przedsiębiorstwa w Polsce wciąż pozostają na etapie testów. Weryfikują różne rozwiązania, aby w przyszłości wybrać to najlepiej dostosowane do własnych możliwości. Wyniki badania wskazują jednak, że wraz ze zdobywanym doświadczeniem firmy chętniej sięgają po wsparcie zewnętrznych ekspertów, posiadających szerszą ekspertyzę.

W zakresie sztucznej inteligencji firmy w Polsce znajdują się na początku technologicznej drogi. Do tych rozwiązań podchodzą z dużą otwartością, ale i pragmatyzmem, który wymusza pewną ostrożność. Przekłada się to na stopniową eksperymentację i  adaptację  w wybranych obszarach działalności firmy. W kolejnych miesiącach należy spodziewać się dynamicznego rozwoju procesu wprowadzenia rozwiązań sztucznej inteligencji do firm, zwłaszcza wśród organizacji mających za sobą pierwsze doświadczenia. W momencie ukształtowania podstaw wiele przedsiębiorstw, dostrzegając realne korzyści z wprowadzonych zmian będzie chciało zrobić kolejny krok – mówi Ewa Nowakowska, Partnerka w zespole Technology Consulting, EY Polska.

Dalszy wzrost inwestycji

Wyniki badania EY  – Jak polskie firmy wdrażają AI – nie pozostawiają żadnych złudzeń, budżety będą rosnąć. Aż 63% firm w Polsce w najbliższych 18 miesiącach planuje zwiększyć swoje wydatki na narzędzia oparte o sztuczną inteligencję. W znaczącym stopniu zrobi to 22% ankietowanych firm, a w nieznacznym – 41%. W 23% przypadków wydatki pozostaną na niezmienionym poziomie. Znacząco lub nieznacznie zredukować budżet na AI planuje 3% organizacji, a swoich dokładnych planów nie sprecyzowało jeszcze 12% firm. Co istotne, w przypadku firm które zakończyły już proces implementacyjny, skłonność do znaczącego zwiększenia inwestycji jest dwukrotnie wyższa niż w przypadku ogółu przedsiębiorstw. To jasny sygnał, że wraz z osiąganiem przy wsparciu narzędzi AI pierwszych biznesowych celów, firmy chętniej zwiększają budżety.

Co jednak szczególnie ważne polskie przedsiębiorstwa coraz mocniej dostrzegają konieczność rozwoju narzędzi dostosowanych do indywidualnych potrzeb danej organizacji. Jedynie 6% firm planuje opierać się wyłącznie na ogólnodostępnych narzędziach, a kolejne 7% umożliwi korzystanie z nich nawet przy rozwoju własnych technologii. Dla porównania 35% zamierza zaimplementować narzędzia stworzone przez zewnętrznych dostawców, a 17% opracować je we własnym zakresie. Łączenie obu opcji zastosuje 25% organizacji – jednak bez możliwości korzystania z ogólnodostępnych narzędzi.

Firmy w Polsce zdają sobie sprawę, że korzystanie z narzędzi sztucznej inteligencji może zwiększyć ich efektywność. Po początkowym okresie testowania ogólnodostępnych rozwiązań, przedsiębiorcy zaczynają dostrzegać potrzebę indywidualizacji, w szczególności w zakresie wykorzystania własnych danych. Jednocześnie, osoby zarządzające w organizacjach obszarami IT czy innowacji, mają świadomość, że dzielenie się danymi przez pracowników niesie za sobą poważne ryzyka. Dlatego firmy będą coraz częściej decydować się na narzędzia dedykowane, adaptować je do swoich potrzeb i wymagań, oraz ograniczać dostęp wyłącznie do obszaru własnej organizacji. Przesunięcie w tym kierunku pociągnie za sobą konieczność dalszych inwestycji – podsumowuje Ewa Nowakowska.

O badaniu

Badanie – Jak polskie firmy wdrażają AI – zostało opracowane na zlecenie EY Polska przez Cube Research w okresie sierpień – wrzesień 2023 roku na próbie 501 dużych i średnich przedsiębiorstw działające w branżach produkcyjnej, usługowej i handlowej.