Biznes boi się inflacji, efektów pandemii koronawirusa i geopolityki

69% CEO uważa, że inflacja wpłynie negatywnie na rozwój przedsiębiorstwa, 43% prezesów obawia się efektów pandemii a 35% – dalszego wzrostu napięć geopolitycznych – wynika z najnowszego badania EY CEO Outlook Pulse Survey. W efekcie, 95% prezesów weryfikuje inwestycje na poziomie międzynarodowym. Odpowiedzią na te wyzwania jest zwiększenie nacisku na ESG (planuje to 39% respondentów), transformacja cyfrowa mająca na celu poprawę doświadczeń klienta (34% badanych CEO) i innowacje.

Prezesom firm coraz trudniej nawigować organizacje poprzez morze rosnącej niestabilności otoczenia makroekonomicznego i geopolitycznego. Z niedawno przeprowadzonego badania EY CEO Outlook Pulse Survey wynika, że inflacja zdecydowanie wybija się jako czynnik ryzyka numer jeden – 69% respondentów badania uważa, że wpłynie ona negatywnie na funkcjonowanie przedsiębiorstwa i jego rozwój. Z tej liczby, 16% badanych uważa, że inflacja jest głównym zagrożeniem dla przychodów i rentowności organizacji. Równolegle, jedynie 15% badanych uważa, że polityka monetarna nie będzie miała większego wpływu na wzrost gospodarczy i rozwój.

– Podłoże inflacji różni się w poszczególnych krajach, a jej efekt na poszczególne branże i firmy również jest odmienny: część firm musi zmniejszać marże, by utrzymać sprzedaż, podczas gdy inne wręcz przeciwnie – korzystają z możliwości poprawy rentowności, jaką dają rosnące ceny. Dodatkowo koszty finansowania przedsiębiorstw wzrosły w związku z zaostrzoną polityką monetarną państwa. Kluczowe dla poziomu ryzyka przedsiębiorstw jest, że poziom inflacji i tempo jej wzrostu pozostają poza kontrolą prezesów firm. Dlatego CEO, stojący w obliczu ryzyka nieustępującej inflacji i nadchodzącego  kryzysu, powinni skupić się w pełni na zabezpieczeniu płynności finansowej i rentowności przedsiębiorstw. Dla konsumentów niestety oznacza to często dalszy wzrost cen. – mówi Arkadiusz Gęsicki, Partner odpowiedzialny za działalność EY-Parthenon w Polsce i krajach bałtyckich oraz Lider EY-Parthenon w Regionie CESA.

Pandemia i geopolityka wciąż straszą

Szczyt pandemii wydaje się być za nami, jednak jej efekty w postaci kolejnych lock-downów czy zaburzeń w łańcuchach dostaw są na szczycie listy ryzyk definiowanych przez prezesów – aż 43% badanych CEO wymienia efekty pandemii jako ryzyko dla wzrostu firmy. Te obawy są najsilniejsze w Azji, jednak tak naprawdę dotyczą całego świata, ze względu na kluczowa pozycję Chin w wielu globalnych łańcuchach dostaw.

W efekcie pandemii firmy mają narastające trudności w pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników: 29% CEO wymienia ją jako czynnik hamujący wzrost przedsiębiorstwa.

Wzrost napięć na poziomie geopolitycznym to kolejny kluczowy czynnik hamujący wzrost w oczach CEO – wskazuje na niego 35% prezesów badanych przez EY. Wybuch wojny w Ukrainie był przełomem na poziomie politycznym i gospodarczym – pompując ceny surowców, powodując rewizję dotychczasowych polityk energetycznych i wpływając na poziom inflacji.

Kolejnym kluczowym ryzykiem dla firm, który może wpłynąć na ich wzrost, są zmiany klimatu i rosnąca presja na zrównoważony rozwój – wymienia je 34% badanych.

Weryfikacja planów międzynarodowej ekspansji

Pokłosiem napięć na poziomie geopolitycznym jest masowa weryfikacja planów inwestycyjnych firm – 95% respondentów badania zrewidowała inwestycje dokonywane na poziomie międzynarodowym; 43% CEO opóźnia realizację planów inwestycyjnych do momentu poprawy sytuacji geopolitycznej, 40% respondentów przekształca strukturę swoich łańcuchów dostaw, a 39% dokonuje realokacji aktywów operacyjnych. Prawie jedna trzecia  (30%) wycofuje się z niektórych rynków, a 29% rezygnuje z planowanych inwestycji.

– Wojna i napięcia geopolityczne powodują szereg zagrożeń dla firm. W ramach dostosowywania strategii do niestabilnego otoczenia, najwięcej przedsiębiorców postanowiło  wstrzymać się z decyzjami inwestycyjnymi lub wręcz z nich zrezygnować, do czasu poprawy Instynkt przetrwania nakazuje nie narażanie się na niepotrzebne ryzyko, co powoduje, że prezesi decydują się na realokację aktywów firm, którymi zarządzają i wycofywanie się z bardziej ryzykownych rynków. Najlepszym tego przykładem są przedsiębiorstwa, które dokonują dezinwestycji aktywów powiązanych z Rosją. Paradoksalnie, to szansa dla Polski – nasz kraj może być beneficjentem tendencji do skracania łańcuchów dostaw i przenoszenia ich z Azji do Europy – mówi Arkadiusz Gęsicki.

Zrównoważony rozwój (ESG) to nie tylko ryzyko, ale też szansa dla firm by wejść na nowy poziom. Nacisk na wdrażanie strategii ESG jest – zdaniem 39% respondentów badania – kluczem do zwiększenia konkurencyjności firmy, którą zarządzają.

– Zrównoważony rozwój, obok cyfrowej transformacji mającej poprawić doświadczenie klienta i zwiększenia innowacyjności firmy to kluczowe obszary, na którym skupiają się prezesi firm, chcąc zniwelować wyzwania, które pojawiają się przed nimi w ostatnich kilkunastu miesiącach – choćby dotyczące kryzysu energetycznego i wzrastających cen energii, co w dłuższej perspektywie może przyspieszyć transformację energetyczną przedsiębiorstw – mówi Arkadiusz Gęsicki.

Zwiększony nacisk na ESG jest spowodowany nie tylko postępującymi zmianami klimatu i ich coraz bardziej widocznym wpływem na nasze bezpośrednie otoczenie, wymuszają go regulatorzy, akcjonariusze, klienci oraz pracownicy firm. Utrzymanie standardów ESG to coraz częściej podstawa umożliwiająca dalszy rozwój przedsiębiorstwa.

- Transformacja w kierunku ESG niesie ze sobą szereg wyzwań na poziomie operacyjnym, jednak firmy, które jej dokonają, zwiększą swoją długoterminową wartość poprzez optymalizację kosztów kapitału, i poprawę relacji ze wszystkimi interesariuszami – inwestorami, pracownikami i klientami– mówi Arkadiusz Gęsicki.

Drugim kluczowym czynnikiem zmian jest transformacja cyfrowa doświadczeń klienta: zaangażowanie klientów poprzez technologię, co umożliwia poprawę wzajemnych powiązań pomiędzy produktami, usługami i zarządzenie strategią cenową. Ten czynnik wymienia 34% badanych. Prezesi i członkowie zarządów firm, którzy wzięli udział w EY-Parthenon 2022 Digital Investment Index (DII) również zauważyli, że pozyskiwanie klienta, utrzymanie go i doświadczenie, które ma on w kontakcie z produktem lub usługą firmy będzie jednym z priorytetów w obszarze cyfrowym w ciągu najbliższych dwóch lat. Technologia umożliwi dalszą transformację doświadczeń klienta, zwiększenie lojalności i kontrolę cen. Ponad połowa (55%) badanych członków zarządów firm zauważa, że poprawa doświadczeń klienta miała pozytywny wpływ na postrzeganie marki. To z kolei buduje lojalność wobec danego produktu lub usługi i – w efekcie –  umożliwia uzyskanie marży wyższej niż konkurencja.

Obok zrównoważonego rozwoju i transformacji cyfrowej, trzecim kluczowym czynnikiem zmian są innowacje: 32% prezesów firm chce inwestować w firmy we wczesnej fazie wzrostu, by rozbudować swoje dotychczasowe portfolio produktów lub usług, pozyskać wykwalifikowanych pracowników, oraz stworzyć nowe platformy biznesowe. Adopcja nowych konstrukcji cenowych lub innowacyjnych modeli ustalania cen umożliwiających ochronę marży również jest istotnym czynnikiem stojącym za tą tendencją.