Branża motoryzacyjna walczy z rosnącymi kosztami

Gdy wydawało się, że pandemia COVID-19 dobiegła końca, świat stanął przed kolejnym zagrożeniem w postaci wojny na Ukrainie. Sytuacja za naszą wschodnią granicą ma wpływ na prawie wszystkie sektory gospodarki, w tym także na branżę automotive. Po pierwszym kwartale 2022 roku zauważalne są komplikacje zarówno po stronie producentów części, jak i dystrybutorów. Największym zagrożeniem jest szybki wzrost kosztów komponentów i surowców, energii oraz transportu.

Sytuacja na Ukrainie na razie nie odbiła się na wynikach produkcji za marzec i cały pierwszy kwartał 2022 roku. Zarówno producenci części OE (na pierwszy montaż w pojazdach) i IAM (na rynek wtórny) w większości zanotowali stabilizację lub wzrosty produkcji. Z badania, przeprowadzonego przez Stowarzyszenie Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych oraz Santander Bank Polska we współpracy z MotoFocus.pl, wynika, że ponad 70% badanych firm OE zanotowała w pierwszym kwartale wzrost produkcji, w przypadku IAM było to 60%. Jednak w badaniach ankietowych można zauważyć wpływ wojny na koszt produkcji i jej ciągłość.

– Dla producentów części w największym stopniu problematyczny jest wzrost kosztów surowców i komponentów do produkcji. Jako najbardziej istotny wskazała go blisko połowa respondentów. Ponad jedna trzecia producentów za najbardziej dotkliwą podwyżkę uważa wzrost kosztów energii. Te dwa czynniki mocno wpływają na rentowność produkcji – wyjaśnia Radosław Pelc, analityk sektorowy, Santander Bank Polska.

Większość badanych producentów nie prowadziła w 2021 roku sprzedaży eksportowej na rynek Rosji i Białorusi. Odpowiedź negatywną w tym pytaniu wskazało 71,4% producentów OE i 55,6% producentów IAM. Duża część producentów eksportowała na Ukrainę, jednak przeważnie rynek ten nie miał znacznego udziału w całości sprzedaży firm. Inaczej sytuacja wygląda jeśli chodzi o import surowców lub półproduktów z tych trzech krajów – dla 12% firm, które zaopatrywały się za naszą wschodnią granicą było to ponad 30% zakupów materiałów, dla 19% stanowiło to od 10 do 30% zaopatrzenia, a 69% importowało stamtąd do 10% surowców lub półproduktów.

Dystrybutorzy części – rosną przychody, ale także koszty

Wzrost sprzedaży u krajowych dystrybutorów części zamiennych okazał się na tyle mocny, że w wynikach ankiet nie widać wpływu wojny na Ukrainie. Zarówno marzec, jak i cały pierwszy kwartał był dla ogromnej większości firm okresem wzrostu sprzedaży. W marcu 54% dystrybutorów zadeklarowało wzrost sprzedaży o ponad 10%, a 19% między 5 a 10%. Jednak rysą na pozytywny obrazie sytuacji branży są mocno rosnące koszty prowadzenia działalności.

– Wśród firm zajmujących się dystrybucją części prawie połowa najbardziej odczuwa wzrost kosztów transportu i paliwa. Kolejnymi wskazaniami były wzrost kosztów energii i ciepła (blisko 27%) oraz kosztów pracowniczych (23%). Wojna na Ukrainie mocno wpłynęła na rynek surowców energetycznych i metali, powodując dalszy wzrost cen zakupu towarów. Rosnące właściwie wszystkie najważniejsze koszty operacyjne dystrybutorów mogą w końcu spowodować obniżenie ich dotychczas wysokiej rentowności – uważa Radosław Pelc, analityk sektorowy Santander Bank Polska.

Większość polskich dystrybutorów prowadziła sprzedaż części do Ukrainy, choć dla prawie 80% z nich nie był to duży procent działalności. Dystrybutorzy, którzy prowadzili przed wybuchem wojny sprzedaż do Rosji i na Białoruś, jak również do Ukrainy drastycznie ograniczyli działalność w tych krajach po 24 lutego – 62% z nich zanotowało spadki od 75 do 100%.

Warsztaty w stagnacji

Z badania wynika, że wybuch wojny na Ukrainie i pojawienie się w Polsce uchodźców nie wpłynął istotnie na liczbę klientów warsztatów samochodowych. W marcu nie wystąpił oczekiwany wzrost. Podobny odsetek badanych wskazał wzrost, stagnację i spadek. Za to lekką tendencję wzrostową widać w całym pierwszym kwartale 2022 r. w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Nieco więcej firm zanotowało wzrost liczby klientów (36,2%) niż spadek (30,5%), a jedna trzecia badanych w ogóle nie zaobserwowała zmiany.

Mimo postępującej inflacji i zwiększonych kosztów prowadzenia działalności, wśród prowadzących warsztaty nie widać wzrostu przychodów. Stagnację i spadek przychodów zanotowało prawie 60% badanych. Najbardziej odczuwalnym problemem dla warsztatów był wzrost kosztów energii elektrycznej i cieplnej, wskazało na niego 61% warsztatów. 

Pełny raport „Przemysł, handel i usługi w motoryzacji. Podsumowanie sytuacji po I kwartale 2022 r.” i prognozy - „Burza doskonała w motoryzacji” można pobrać ze strony: https://www.santander.pl/korporacje/rozwiazania-sektorowe/motoryzacja#1=2.