Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne. Raport 2022

Za nami ekstremalnie trudny rok dla przedsiębiorców. Tymczasem upadłości gospodarczych ogłoszono mniej niż zwykle. Jak to wyjaśnić?

W roku 2021 sądy gospodarcze ogłosiły zdecydowanie mniej upadłości niż we wcześniejszych, „spokojniejszych” czasach. Nawet w stosunku do pandemicznego roku 2020 spadek liczby ogłaszanych bankructw wyniósł blisko 30%. To zasługa nowej furtki prawnej, którą ustawodawca otworzył przed przedsiębiorcami borykającymi się z trudnościami w okresie pandemii. Było to jednak rozwiązanie tymczasowe, a utrzymanie jego pozytywnych efektów w dłuższej perspektywie stoi pod znakiem zapytania – wynika z tegorocznej edycji raportu „Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne 2022”, opublikowanego przez wywiadownię gospodarczą MGBI.

Miniony rok przyniósł kilka spektakularnych bankructw w polskim biznesie. Pierwsze miejsce na liście największych dłużników z ogłoszoną upadłością przypadło w 2021 r. firmie pożyczkowej Monedo Polska, której zobowiązania osiągnęły wartość 523 mln zł. Dwie kolejne pozycje w tym zestawieniu zajęły Spółdzielnia Mleczarska „Bielmlek” oraz producent ciągników Ursus.

W całym 2021 roku upadłość gospodarczą ogłosiło 396 firm, podczas gdy jeszcze rok wcześniej mieliśmy do czynienia z blisko 600 upadłościami. Biorąc pod uwagę, że mówimy o 12 miesiącach, które były poważnie naznaczone przez pandemię i wynikające z niej kłopoty z prowadzeniem działalności gospodarczej, to malejąca liczba upadłości wśród przedsiębiorców zaskakuje.

Czy można z tego wyciągnąć wniosek, że poprzedni rok wcale nie był szczególnie trudny dla przedsiębiorców i doniesienia medialne o kłopotach, z jakimi mierzą się branże – od eventowej przez kulturę po gastronomię i turystykę – były przesadzone?

Uproszczona procedura uchroniła setki przedsiębiorców przed upadłością

Zdecydowanie nie. Wie o tym każdy przedsiębiorca, który działa w branży, która w związku z ograniczeniami i lockdownami nie mogła funkcjonować swobodnie. Przewidując, że wydłużane restrykcje mogą doprowadzić do fali upadłości, ustawodawca w Tarczy Antykryzysowej 4.0, która została przyjęta w połowie 2020 roku, przewidział specjalne rozwiązanie restrukturyzacyjne – uproszczone postępowanie o zatwierdzenie układu.

- Szybko okazało się, że ta nowa procedura uchroniła setki przedsiębiorców przed upadłością i pomogła im uzdrowić swoją działalność. Wcześniej restrukturyzacja nie była popularną formą radzenia sobie z problemami finansowymi: rok 2017 zakończył się z 376 otwartymi postępowaniami, w 2018 roku nastąpił wzrost do 452 postępowań. W 2019 roku nastąpił wprawdzie spadek o 20%, ale 2020 rok przyniósł odbicie o 76,5% i sądy przeprowadziły 773 postępowania. Liczba wniosków o restrukturyzację zaczęła się zwiększać w lipcu 2020 r., a więc w pierwszym miesiącu, w którym przedsiębiorcy mogli skorzystać z uproszczonego wariantu postępowania o zatwierdzenie układu wprowadzonego w ramach Tarczy Antykryzysowej - wyjaśnia Michał Grzechowiak, członek zarządu MGBI.

Rok 2021 wyznaczył kolejny rekord pod względem liczby otwartych restrukturyzacji: 1850 postępowań, czyli wzrost o 139% wobec roku poprzedzającego. Okazało się, że zamiast ogłaszać upadłość, przedsiębiorcy wolą zawalczyć o swoją firmę, a dzięki dobrze napisanym przepisom mogą spróbować się oddłużyć i wyjść na prostą.

Zgodnie z zapowiedzią, możliwość skorzystania z uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego wygasła z końcem listopada 2021 roku. Od grudnia przedsiębiorcom udostępniono nową wersję postępowania o zatwierdzenie układu (PZU), który kopiuje znaczną część rozwiązań z procedury „covidowej”.

Czas pokaże, czy jej udostępnienie pozwoli utrzymać liczbę upadłości polskich firm na zbliżonym poziomie co w ubiegłym roku. Prognozowanie tej liczby utrudnia dodatkowo niestabilna sytuacja gospodarcza związana z trwającym konfliktem na Ukrainie i związany z tym wzrost ryzyka utraty płynności finansowej w wielu branżach.

Statystyczny upadający jest zarejestrowany na Mazowszu

Statystyczny przedsiębiorca, który ogłosił upadłość w 2021 roku, zarejestrowany był w województwie mazowieckim i prowadził działalność przez okres od 5 do 10 lat. Mazowieckie od dawna utrzymuje się na szczycie zestawienia województw, w których ogłaszanych jest najwięcej upadłości, ale bynajmniej nie wynika to z tego, że mazowieccy przedsiębiorcy nie potrafią zarządzać swoimi firmami. W województwie mazowieckim zarejestrowanych jest najwięcej przedsiębiorstw oraz jednoosobowych działalności gospodarczych.

Im bardziej uprzemysłowione województwo i im wyższy jego udział w PKB, tym większy odsetek upadłości w skali kraju. Prawidłowość ta znajduje zastosowanie w odniesieniu do pozostałych województw o największym udziale w PKB, a więc śląskiego, wielkopolskiego i dolnośląskiego.

Zasada ta sprawdza się również, gdy spojrzymy na dół zestawienia województw, w których sądy najrzadziej ogłaszają upadłość. Najmniejszy udział w liczbie upadłości miały województwa: świętokrzyskie (0,55%), podlaskie (1,3%) oraz opolskie (2,3%). Jednocześnie są to województwa, w których zarejestrowano najmniej działalności gospodarczych.

„Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne. Raport 2022” – kompendium wiedzy dla praktyków

Więcej danych na temat upadłości ogłoszonych w 2021 roku znaleźć można w analizie „Postępowania upadłościowe i restrukturyzacyjne. Raport 2022”. To cykliczne opracowanie, w którym omawiane są najważniejsze kwestie dotyczące upadłości przedsiębiorstw, upadłości konsumenckich oraz postępowań restrukturyzacyjnych.

Raport uwzględnia ogólną liczbę postępowań, geografię upadłości i restrukturyzacji, a także przedstawia dane statystyczne związane z tymi zagadnieniami (czas trwania postępowania, długość istnienia przedsiębiorstwa przed złożeniem wniosku o upadłość, a w przypadku upadłości konsumenckich – przedział wiekowy osób najczęściej ogłaszających upadłość, płeć, województwo, w którym mieszkają).

Publikacja stanowi kompendium wiedzy na temat upadłości i restrukturyzacji. Dedykowana jest specjalistom zajmującym się egzekwowaniem należności, doradcom restrukturyzacyjnym oraz wszystkim osobom zainteresowanym praktycznymi aspektami prawa upadłościowego i restrukturyzacyjnego.

Raport dostępny jest całkowicie bezpłatnie na stronie www.mgbi.pl.

-------------------------

O MGBI

MGBI to firma wyspecjalizowana w pozyskiwaniu i analizie danych rynkowych. Na podstawie aktualnych informacji pochodzących z wielu źródeł opracowujemy bazy danych oraz raporty analityczne do badań marketingowych, kampanii sprzedażowych i działań windykacyjnych.

Wiele uwagi poświęcamy upadłościom i restrukturyzacjom, czego dowodem jest prezentowany raport. Na podstawie ogłoszeń sądowych publikowanych w Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz w Monitorze Sądowym i Gospodarczym opracowujemy codziennie aktualizowaną listę upadłości firm i upadłości konsumenckiej. Umożliwiamy obserwowanie przebiegu postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych prowadzonych wobec zarejestrowanych w Polsce przedsiębiorstw, a także osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.