Naukowcy z SGGW pomagają w restytucji żubra na świecie

Polskie żubry po raz kolejny pojechały do Hiszpanii. 10 stycznia w daleką drogę wyruszyło 8 żubrów z czterech polskich ośrodków hodowlanych. Na miejscu pieczę nad żubrami sprawuje European Bison Conservation Center of Spain (EBCC), z którym są w stałym kontakcie naukowcy z Instytutu Nauk o Zwierzętach w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Specjaliści czuwają nad doborem zwierząt oraz nad przebiegiem transportu.

Przygotowania do ich transportu rozpoczęły się jeszcze w 2021 roku, należało bowiem przebadać zwierzęta oraz uzyskać dokumenty wymagane przed wywozem ich z kraju, takie jak świadectwa weterynaryjne czy zezwolenie na wywóz gatunku objętego ochroną ścisłą od GDOŚ.

Miejscami docelowymi były  zarejestrowana w Księdze Rodowodowej Żubrów hodowla La Serreta oraz nowa hodowla w pobliżu miejscowości San Rafael – Finca Venta Cornejo y Las Hoyadas . Obydwie hodowle położone są w hiszpańskiej prowincji Segowia. W La Serreta przebywają obecnie 24 żubry, z których większość pochodzi z Polski. Hodowla ta utrzymuje wyłącznie żubry linii nizinnej.

Do wywozu wytypowano żubry z czterech ośrodków w Polsce. Były to POWÓJKA 14393 i POGAJEK 14727 z Zagrody Pokazowej Żubrów w Gołuchowie, POLINKA II 13708  i POSIA 13708  z OHŻ Niepołomice, POTNAR 13713 i PLACUCH 14072 z zagrody w  Pszczynie – Jankowicach (Nadleśnictwo Kobiór)  oraz POZNAJKA 14542 i POLENKA II 14543 z Ogrodu Zoologicznego w Warszawie.

Żubry podróżowały wspólną ciężarówką jednak każdy osobnik w osobnej drewnianej skrzyni. Co ciekawe, ten sposób przewozu żubrów stosowany jest od ponad 150 lat. W 1929 roku pierwsze dwa żubry zakupione od Ogrodu Zoologicznego w Berlinie przyjechały do Puszczy Białowieskiej właśnie w takich drewnianych skrzyniach. Skrzynie są tak zbudowane by zapewnić bezpieczeństwo i spokój zwierzętom. Żubry w czasie transportu mogą się położyć, jednak skrzynia jest zbyt wąska aby mogły się one obrócić. To ma znaczenie dla ich bezpieczeństwa, ponieważ zbyt duża przestrzeń w skrzyni mogłaby powodować szamotanie się zwierząt i doprowadzić do kontuzji. 

Głównym celem wymiany jest zwiększenie aktualnego zasięgu gatunku oraz stworzenie dla niego nowych stanowisk. Transporty żubrów mają również na celu uniemożliwienie kojarzenia zwierząt w bliskim pokrewieństwie, co jest kluczowe przy hodowli gatunku o tak małej zmienności genetycznej.

W ostatnich latach blisko 100 żubrów z Polski trafiło do zagranicznych ośrodków hodowlanych i populacji wolnościowych m.in. w Hiszpanii, Szwajcarii, Bułgarii czy Rumunii. Zawdzięczamy to staraniom zespołu specjalistów ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Lasów Państwowych i Stowarzyszenia Miłośników Żubrów.

W sumie od 1935 roku ponad 450 żubrów z Polski wspomogło restytucję tego gatunku poza granicami naszego kraju. Wymaga to jednak stałej współpracy na szczeblu krajowym i międzynarodowym.