Ochrona antyfraudowa w sektorze firm faktoringowych

Możliwość wymiany danych firm faktoringowych z danymi banków czy firm pożyczkowych staje się faktem. To ważny krok w kierunku wzmocnienia ochrony sektora finansowego i jego klientów przed wyłudzeniami. Od 15 września 2021 r., na mocy znowelizowanych zapisów Ustawy  Prawo Bankowe, rozszerzył się katalog podmiotów, które mogą wymieniać się informacjami o wyłudzeniach czy o podejrzeniach wyłudzeń z pozostałymi uczestnikami obrotu finansowego. Oznacza to, że do systemu Platformy Antyfraudowej BIK, której uczestnikami są banki komercyjne i spółdzielcze, SKOK-i, instytucje pożyczkowe i firmy leasingowe, dołącza teraz dynamicznie rozwijająca się branża faktoringowa.  

W okresie wzmożonej liczby transakcji dokonywanych w kanałach internetowych, szczególnej wagi nabiera kompleksowa ochrona przed przestępstwami. Systemem, który potwierdził swoją skuteczność w zakresie wychwytywania i zwalczania wyłudzeń finansowych w sektorze bankowym jest Platforma Antyfraudowa BIK. To narzędzie do wzajemnego ostrzegania się jego uczestników o wyłudzeniach, opiera się na zautomatyzowanym obiegu wymiany danych i współdzieleniu informacji pomiędzy uczestnikami systemu.

- Platforma Antyfraudowa BIK, od czasu jej uruchomienia w 2017 r., pozwoliła zaoszczędzić w sektorze bankowym już ponad 356 mln zł, z czego ponad 127 mln zł tylko w 2020 r. To wartość wniosków kredytowych, zatrzymanych w wyniku ostrzeżeń, jakie wygenerował system. Dzięki temu wątpliwy kredyt czy leasing nie został wypłacony przestępcom – tłumaczy Marzena Jabłońska, ekspertka w Biurze Usług Antyfraudowych BIK.

Rośnie zagrożenie związane z występowaniem fraudów - zwiększa się potrzeba systemowego działania w walce z występowaniem nadużyć

Postęp technologiczny, który znacząco ożywił się w okresie pandemii, wpłynął na zmianę modelu prowadzenia biznesu. Wiele firm przeniosło swoją działalność do kanału on-line, otwierając sobie w ten sposób nowe możliwości dotarcia z ofertą, poszerzając grono potencjalnych klientów. Aktywnej działalności przedsiębiorców w cyberprzestrzeni oraz wzrostowi transakcji internetowych towarzyszy rosnące ryzyko wyłudzeń.

Zjawisko to nie omija także branży faktoringowej, w której ryzyko poniesienia straty finansowej związane jest przede wszystkim z działaniami nakierowanymi na uzyskanie limitu faktoringowego bądź na wykup wierzytelności.

Wśród rzetelnych przedsiębiorców, wnioskujących o wsparcie w finansowaniu bieżącej działalności za pomocą produktów faktoringowych, coraz częściej pojawiają się osoby z intencjonalnym zamiarem oszustwa. 

Firmy faktoringowe – uczestnikiem systemu wymiany informacji

Platforma Antyfraudowa BIK, która skutecznie wspiera banki, instytucje pożyczkowe, firmy leasingowe w przeciwdziałaniu przestępstwom związanym z różnymi formami finasowania, teraz może objąć także firmy z branży faktoringowej.

Uwzględnienie firm faktoringowych w zmienionym brzmieniu art. 106d Ustawy Prawo Bankowe, które wchodzi w życie 15 września 2021 r., umożliwi współdzielenie informacji o podejrzeniach nadużyć oraz wyłudzeniach z pozostałymi uczestnikami obrotu finansowego. Wymiana ostrzeżeń pomiędzy wszystkimi podmiotami uzupełni wartość informacyjną i stanowić będzie silną ochronę sektora finansowego przed wyłudzeniami aplikacyjnymi.

- W dobie szerokiej cyfryzacji i automatyzacji procesów, tylko współpraca sektorowa oraz międzysektorowa, wsparta najnowszą technologią, to najlepsza metoda budowania bezpiecznego

rynku i­ utrzymania zaufania klientów. Zgodnie z istotą działania Platformy Antyfraudowej BIK, dla skutecznego działania prewencyjnego, wzajemne ostrzeganie się o podejrzanych przypadkach, niosących za sobą ryzyko nadużycia jest kluczem do sukcesu w walce z ograniczeniem strat zarówno pojedynczej firmy faktoringowej, jak i wzmocnieniem ochrony sektorowej – tłumaczy Marzena Jabłońska.

Znaczenie biznesu faktoringowego w budowie bezpiecznego systemu antyfraudowego

Obserwacja z ostatnich 5 lat i pierwszego półrocza 2021 r., jak i dane raportowane przez Polski Związek Faktorów, pokazują stały wzrost sprzedaży różnego typu usług faktoringowych. Branża zanotowała wzrost o 24% w porównaniu z pierwszą połową poprzedniego roku.

Także Grupa BIK potwierdza tę tendencję, obserwując co roku przyrost liczby zaraportowanych rachunków z tytułu udzielonego limitu faktoringowego, jak również wzrost wysokości przyznawanych limitów.

- Rośnie zapotrzebowanie na usługi firm faktoringowych. To sposób, by dostarczyć przedsiębiorcom środków obrotowych, niezbędnych do utrzymania płynności finansowej. Było to szczególnie zauważalne  w okresie recesji wywołanej pandemią, która utrudniła prowadzenie działalności bądź przesądziła o jej kontynuacji. Warto jednak zauważyć, że rośnie wiedza przedsiębiorców na temat usług faktoringu jako szybkiego i elastycznego sposobu pozyskiwania środków w celu zabezpieczenia przed ryzykiem braku zapłaty ze strony kontrahentów tych usług. Widać, że finansowane są coraz mniejsze portfele, a nawet pojedyncze faktury - mówi Marta Grodzka, ekspertka Zespołu Niebankowych Instytucji Finansowych BIK.

W swojej idei faktoring ma skutecznie, ale też szybko dostarczyć środki finansowe z tytułu należności ze sprzedaży towarów lub usług dla przedsiębiorstw. Nierzadko usługi finansowania z wykorzystaniem faktoringu oferowane są poprzez kanały elektroniczne, a ich celem jest sprawne pozyskanie klienta, bez zbędnych formalności. Stwarza to wiele możliwości do nadużyć, do których dochodzi w wyniku intencjonalnego wyłudzenia finansowania.

Analiza sektorowa BIK dla firm faktoringowych

Bezpieczeństwo prowadzenia biznesu to fundament sukcesu każdej działalności gospodarczej. Z punktu widzenia przeciwdziałania wyłudzeniom, a tym samym uniknięcia strat i ograniczenia ryzyka operacyjnego, powinny być stosowane odpowiednie mechanizmy zapobiegające i wykrywające przypadki, które niosą ze sobą wysokie ryzyko transakcji.

BIK, w specjalnie wykonanej analizie, przeprowadzonej „tylko” w oparciu o dane z wycinka sektora, tj. prawie 160 tysięcy faktur o łącznej wartości ponad 1,7 mld zł, zidentyfikował wysoki poziom potencjalnych oszczędności w sytuacji, gdyby firmy faktoringowe skorzystały z Platformy Antyfrudowej BIK. Uczestnicząc w wymianie informacji o nierzetelnych faktorantach, potencjalne oszczędności wyniosłyby 17,6 mln zł (kwota brutto powiązanych faktur), a w przypadku danych o ryzykownych dłużnikach faktoringowych osiągnęłyby 100 mln zł. Warto zaznaczyć, że to doświadczenie mogło być zrealizowane tylko w ramach branży faktoringowej, bez udziału pozostałych sektorów rynku finansowego.

- Wyniki przeprowadzonej analizy, zdecydowanie prowadzą do wniosku o potrzebie włączenia branży faktoringowej do systemu wymiany informacji, jaki tworzy Platforma Antyfraudowa BIK. Teraz jest to już w pełni możliwe, dzięki nowelizacji zapisów art. 106d Ustawy Prawo Bankowe. Pozwala to faktorom korzystać z wiedzy dostarczanej przez cały rynek finansowy – podkreśla Marta Grodzka.