Dr Piotr Kobzdej - pełnomocnik Wojewody Pomorskiego, żołnierz WOT - rozmowa

Rozmowa z pełnomocnikiem Wojewody Pomorskiego ds. organizacji szpitali tymczasowych i Narodowego Programu Szczepień Panem dr Piotrem Kobzdejem.

Jak doszło do powstania szpitala tymczasowego na terenie AMBEREXPO w Gdańsku?

Pierwsze propozycje zorganizowania szpitala tymczasowego w Centrum Kongresowo – Wystawienniczym AMBEREXPO pojawiły się w lutym-marcu 2020. Wówczas przygotowywałem doktorat, w którym opisywałem sytuację placówek tworzonych ad hoc w różnych przestrzeniach – między innymi w halach targowych czy wystawienniczych. To było jeszcze zanim rozważano wykorzystywanie podobnych przestrzeni w sytuacji epidemii w Polsce. Odnosiłem się wtedy do konfliktu we wschodniej Ukrainie oraz niewydolności tamtejszego systemu zdrowia. Opisywałem, jak zmienia się koncepcja szpitali polowych. Pomyślałem, że warto byłoby zaktualizować polskie modele szpitali polowych i wprowadzić nowoczesne rozwiązania. Jako żołnierz Wojsk Obrony Terytorialnej już wtedy patrzyłem na ten problem przez pryzmat działań wojska.

Do tej pory model szpitali polowych był zredukowany do przyjęć małej grupy pacjentów lub do sytuacji typowo militarnej – urazów związanych z prowadzeniem wojny regularnej. Sytuacja na świecie i przede wszystkim we wschodniej Ukrainie pokazała, że współczesny konflikt zmienia swój charakter, że istnieje potrzeba działań w mniejszych strukturach w obszarach operacyjnych. Stąd istota i sens powstania Wojsk Obrony Terytorialnej. To jest też organizacja i obrona obiektów strategicznych m.in. szpitali oraz możliwość zapewnienia doraźnej pomocy tu i teraz. To jednocześnie działania zabezpieczające zdarzenia masowe, z udziałem przede wszystkim cywilów.

Jak to się stało, że od koncepcji doszło do powstania tego szpitala?

Na początku epidemii wszyscy stanęliśmy w sytuacji, w której nagle pojawiła się potrzeba zorganizowania dużej ilości zapasowych miejsc w szpitalach dla powiększającej się liczby pacjentów. Zwróciłem się do Wydziału Zarządzania Kryzysowego Urzędu Miejskiego, abym w ramach powołania do 7. Pomorskiej Brygady Obrony Terytorialnej im. kpt. mar. Adama Dedio (7 PBOT), w której pełni służbę, mógł dla nich przygotować koncepcję projektową szpitala tymczasowego. Zgoda mojego dowódcy, kmdr Tomasza Laskowskiego, pozwoliła na przygotowanie wstępnych szkiców projektowych w obiekcie. Następnie zwróciłem się do prezesów Międzynarodowych Targów Gdańskich (operatora AMBEREXPO) – do Prezesa Bojanowskiego oraz Pawła Orłowskiego i zaczęliśmy rozmawiać o różnych scenariuszach. Pierwszy szpital, który braliśmy pod uwagę, był obiektem typowo ratunkowym z funkcjami ogólno-ratowniczymi na wypadek sytuacji, które mogłyby się wydarzyć na stadionie. Później zaczęliśmy też rozmawiać o powstaniu szpitala w związku z rozprzestrzenianiem się pandemii COVID-19 w Europie.

Powstały pierwsze koncepcje, przede wszystkim opisowe, z rysunkami funkcjonalnymi. Po obronie doktoratu we wrześniu 2020 r. zgłosiłem się do prof. dr hab. med. Radosława Owczuka – konsultanta krajowego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii. Pan profesor przedstawił projekt mojego modelowego szpitala tymczasowego na poziomie Ministerstwa Zdrowia oraz Wojewody Pomorskiego i w taki sposób zostałem zaangażowany w system zarządzania kryzysowego w naszym województwie. W międzyczasie zgłosiło się do mnie Ministerstwo Zdrowia, które poprosiło o przygotowanie koncepcji projektowej dla podobnych szpitali w całym kraju. Te wytyczne powstały, zostały zaakceptowane i rozesłane do wszystkich województw. Na tej bardzo wstępnej bazie zaczęto realizować szpitale tymczasowe w Polsce.

Za nami rok doświadczeń. W jaki sposób Wojska Obrony Terytorialnej przyczyniły się do powstania tego obiektu?

Sam jestem żołnierzem w 7. PBOT. Fenomenem tych wojsk jest możliwość wykorzystania doświadczeń ludzi z różnych środowisk o odmiennych zainteresowaniach, specjalizacjach, doświadczeniu- nie tylko stricte wojskowym. Dzięki temu od początku Wojska Obrony Terytorialnej pojawiały się w najważniejszych momentach. Na samym początku mogłem liczyć na pomoc doświadczonych kolegów z brygady – ppor. dr Wojciecha Piotrowicza –zawodowo związanego z organizacją logistyki humanitarnej, ppor. Arkadiusza Lichnerowicza czy ratowników medycznych z Grupy Zabezpieczenia Medycznego, 712 i 713 Kompanii naszego batalionu z Malborka. Poza żołnierzami z 7PBOT nawiązałem kontakt z płk. rez. Andrzejem Kruczyńskim „Wodzem”, byłym oficerem GROM-u czy dr Katarzyną Hampton lekarką medycyny ratunkowej i szkoleniowcem operatorów – medyków sił specjalnych w amerykańskiej bazie Ramstein w Niemczech.

Później na pomoc terytorialsów mogliśmy liczyć przy dostawach sprzętu z Agencji Rezerw Materiałowych. To dzięki nim udało się przetransportować dostarczony sprzęt, sprawnie i szybko podłączyć potrzebne instalacje, przygotować wyposażenie oddziałów szpitalnych czy choćby pokierować ruchem w punkcie szczepień. WOT-y są jednym z głównych interesariuszy, którzy brali udział w organizowaniu szpitali tymczasowych w Gdańsku i Sopocie.

Od samego początku pomorscy terytorialna byli zaangażowani w projekt. Stało się tak dzięki woli dowódcy, który dał mi zielone światło, aby pochylić się nad koncepcją takiego szpitala, kiedy w tamtym czasie nie wiedzieliśmy, co się wydarzy, nie przypuszczaliśmy, jaki będzie wzrost zachorowań w związku z pandemią. Z perspektywy czasu widać, że było to działanie wybiegające w przyszłość. To jest jedno. Drugie, to siła ludzka, która była potrzebna przede wszystkim podczas sprowadzania sprzętu z Agencji Rezerw Materiałowych. Trzecia rzecz to przyszłość, która będzie udziałem między innymi żołnierzy WOT – czyli ćwiczenia, ale również przyjęcie inicjatywy medycznej, organizacja logistyki i dowodzenia przy szpitalach tymczasowych.

St. szer. dr Piotr Kobzdej pełni służbę w 7. Pomorskiej Brygadzie Obrony Terytorialnej im. kpt. mar. Adama Dedio od września 2018 r. Jest Pełnomocnikiem Wojewody Pomorskiego ds. organizacji szpitali tymczasowych i Narodowego Programu Szczepień. Ukończył Akademię Sztuk Pięknych w Gdańsku Gdzie w 2020 r. obronił doktorat ze sztuk projektowych oraz prawo na Uniwersytecie Gdańskim. Jest paramedykiem, w wolnych chwilach stara się pogłębiać wiedzę dotyczącą działań ratowniczych w warunkach bojowych oraz szkolenia strzeleckiego.