Tylko 11 proc. MŚP planuje inwestycje w OZE. Najwięcej firm chce czerpać energię ze słońca

Polscy przedsiębiorcy z sektora MŚP doskonale orientują się w odnawialnych źródłach energii (OZE). O elektrowniach słonecznych, wodnych i wiatrowych słyszeli niemal wszyscy ankietowani (ponad 90 proc. wskazań́ w każdym przypadku). Tyle w teorii, gdyż praktyce nie jest tak „zielono”. Zdecydowana większość́ firm (95 proc.) nie korzysta z energii odnawialnej. Te firmy, które decydują̨ się̨ na OZE, wybierają̨ fotowoltaikę̨ (4 proc.). Przyszłość zapowiada się nieco lepiej – inwestycję w OZE planuje 11 proc. MŚP, najczęściej w panele słoneczne – wynika z raportu EFL „Zielona energia w MŚP. Pod lupą”. Eksperci w opracowaniu przewidują rozwój fotowoltaiki jako podstawowego źródła odnawialnego w Polsce, a mikro, małe i średnie firmy będą z każdym rokiem zwiększać swój udział w tym rynku. Do 2030 roku mogą stanowić 30 proc. odbiorców instalacji paneli fotowoltaicznych.

Z danych Agencji Rynku Energii wynika, że energia słoneczna uplasowała się dopiero na 6. miejscu pod względem produkcji odnawialnej energii elektrycznej w Polsce w 2019 roku (0,7 TWh, 2,8 proc. udział w rynku). Jednak ten segment OZE w opinii ekspertów ma największe perspektywy rozwoju w najbliższych latach.

Prosumenci biznesowi z największym potencjałem

Od wprowadzenia w Polsce w 2015 roku regulacji dla odnawialnych źródeł energii widać́ z roku na rok wzrost liczby i mocy mikroinstalacji OZE w systemie elektroenergetycznym, a dominującą̨ rolę pełni fotowoltaika. SolarPower Europe prognozuje, że Polska w 2020 roku zajmie 5. miejsce w Europie pod względem przyrostu mocy w panelach fotowoltaicznych (PV). Z kolei Instytut Energetyki Odnawialnej w raporcie „Rynek Fotowoltaiki w Polsce 2019” wskazuje, że udział największej grupy odbiorców instalacji PV w Polsce, jaką są̨ prosumenci indywidualni (gospodarstwa domowe), będzie spadał z ponad 50 proc. w 2019 roku do niecałych 45 proc. w 2030 r. na korzyść́ prosumentów biznesowych, których udział w 2030 r. wzrośnie do prawie 30 proc. Taka dynamika jasno oznacza zapotrzebowanie na finasowanie tego typu instalacji.

– Polskie MŚP niejednokrotnie pokazały, że są̨ motorem polskiej gospodarki, dlatego że twardo stąpają po ziemi i kierują się czystym pragmatyzmem. Nasze tegoroczne badanie pokazuje, że tak samo podchodzą do ekologii. W EFL – jako firmie EKOodpowiedzialnej – zależy nam na edukowaniu przedsiębiorców w obszarze CSR i wskazywaniu im ekonomicznych rozwiązań umożliwiających korzystanie z energii pochodzącej z OZE. Jesteśmy jedną z pierwszychfirm leasingowych w Polsce, które udzielają finasowania na zakup instalacji fotowoltaicznych. Jak wskazują dane, jest to bardzo perspektywiczny i ciekawy segment rynku, w  którym widzimy duży potencjał – powiedział Wojciech Przybył, Członek  Zarządu EFL.

Przyszłość bardziej zielona

Świadomość źródeł odnawialnej energii wśród polskich przedsiębiorców z segmentu MŚP jest bardzo wysoka. W przypadku trzech z nich przekracza 90 proc. – na fotowoltaikę wskazało 98 proc., energię wodną – 95 proc., a wiatrową – 92 proc. Biomasa i biogaz spontanicznie wymieniane były najrzadziej wśród źródeł energii odnawialnej.

W praktyce nie jest już tak „zielono”. Zdecydowana większość polskich MŚP (95 proc.) nie korzysta z energii odnawialnej. Natomiast te firmy, które decydują się na OZE, wybierają fotowoltaikę (4 proc.). Nieco lepiej zapowiada się przyszłość. 1 na 9 firm z segmentu MŚP planuje wejść w OZE, zdecydowana większość w panele fotowoltaiczne (8 proc.). W przypadku większych firm zielony kierunek jest zdecydowanie popularniejszy. 30 proc. średnich firm zamierza zainwestować w energię słoneczną, 5 proc. w wiatrową, a kolejne 5 proc. w pompy ciepła.

Zmieniły się akcenty

Marcin Ścigan zauważa, że do niedawna najważniejszym driverem, który napędzał dyskusje o transformacji energetycznej i rozwoju odnawialnych źródeł energii, była potrzeba walki ze zmianami klimatu. Ale to się zmieniło. – Dzięki wsparciu publicznemu i upowszechnieniu OZE, na świecie, a co za tym idzie również w Polsce, te technologie stały się tańsze. Przede wszystkim mam tutaj na myśli technologię wiatrową i słoneczną, gdzie koszty produkcji spadły wielokrotnie w przeciągu ostatnich lat. W przypadku energetyki słonecznej to jest ok. 80 proc., a w przypadku energetyki wiatrowej na lądzie ten wskaźnik wynosi ok. 50 proc. Niestety, ceny energii dla mikro, małych i średnich firm w taryfie B i C wraz z kosztami dystrybucji są̨ najwyższe wśród wszystkich odbiorców energii. I najczęściej brak wiedzy i możliwości negocjacyjnych powoduje, że mały przedsiębiorca kupuje energię za wyższą stawkę w nieodpowiedniej dla siebie taryfie. Dlatego też ważna jest świadomość i edukacja w zakresie możliwości wykorzystania energii w poszczególnych wariantach oraz OZE wśród właścicieli MŚP – mówi Marcin Ścigan aktualnie zastępca dyrektora departamentu ds. OZE w Ministerstwie Klimatu, a poprzednio kierownik ds. OZE z Forum Energii.

Zapraszamy do zapoznania się z pełnym raportem EFL „Zielona energia w MŚP. Pod lupą”: https://media.efl.pl/reports/16870.

***

Raport „Zielona energia w MŚP. Pod lupą” jest dziesiątym opracowaniem z serii „Pod lupą” wydanym przez Europejski Fundusz Leasingowy S.A. w ramach autorskiego projektu „Europejski Fundusz Modernizacji Polskich Firm”. Pierwszy charakteryzował kondycję sektora MŚP w Polsce („MŚP pod lupą”, 2011), drugi poświęcony był gospodarstwom rolnym („Agro pod lupą”, 2012). Trzecie opracowanie analizowało finansowe aspekty działalności transportowej („Transport pod lupą”, 2013), czwarte – młodych na rynku pracy („Młodzi na rynku pracy. Pod lupą”, 2014), piąte – innowacje („Innowacje w MŚP. Pod lupą”, 2015). Szósty raport przedstawiał inwestycje prowadzone przez MŚP („Inwestycje w MŚP. Pod lupą”, 2016). Siódme wydanie dotyczyło pokolenia milenialsów („Millenialsi w MŚP. Pod lupą”, 2017). Ósmy raport przedstawiał wielostronny obraz budownictwa („Budownictwo przyszłości. Pod lupą”, 2018). Natomiast, dziewiąte wydanie pokazywało, ile MŚP wiedzą o społecznej odpowiedzialności biznesu („CSR w MŚP. Pod lupą”, 2019).

Obecna edycja koncentruje się na obszarze ekologii, energii odnawialnej, elektromobilności i aktywności MŚP na tych polach. Raport, podobnie jak poprzednie edycje, opiera się na badaniach (ilościowym i jakościowym) zleconych przez EFL S.A. niezależnemu podmiotowi, rozbudowanych o szeroki kontekst problematyki związanej z ekologią.

Metodologia badania:

Badanie ilościowe zostało zrealizowane przez ICAN Institute na zlecenie EFL S.A. z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie firm MŚP z całego kraju, z różnych branż. W sumie zrealizowano 500 wywiadów. 40 proc. stanowili mikroprzedsiębiorcy zatrudniający do 9 osób, 30 proc. mali przedsiębiorcy zatrudniający do 49 osób, tyle samo średni przedsiębiorcy z maksimum 249 osobami na pokładzie. W raporcie zastosowano wnioskowanie dla MŚP w Polsce (analiza wielkości firm, regionów Polski i całej populacji). Są to wyniki przeważone do struktury firm w Polsce według operatora regon. Przygotowane w ten sposób dane pozwalają analizować i opisywać na poziomie całej populacji firm w Polsce. Badanie wykonano metodą telefonicznych ankiet (CATI) od 11 do 29 maja 2020 roku.