‘Być dla nie być’ Europejskiego Zielonego Ładu

27 maja, Komisja Europejska przedstawi swój pakiet naprawczy, który obejmuje propozycję zmiany budżetu UE (Wieloletnie Ramy Finansowe), a także fundusz naprawczy dla osłabionej gospodarki UE.

Dzisiaj poznamy założenia pakietu pomocowego, nowego budżetu, a także zrewidowany Plan Roboczy 2020 (Work Programme 2020). Co za tym idzie prawdopodobnie poznamy też ocenę wpływu wprowadzenia ambitniejszych celów klimatycznych dla UE na 2030 rok.

Jakie to ma znaczenie?

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen obiecywała, że Europejski Zielony Ład będzie motorem działań UE służących odbudowie gospodarki. To od tych propozycji będzie zależeć bowiem czy Europa odbuduje gospodarkę odporną i neutralną klimatycznie czy też wesprze rozwój ‘brudnej gospodarki’ ignorując konieczność przeciwdziałania zmianie klimatu i degradacji środowiska.

Rosnąca liczba ekonomistów, organizacji pozarządowych, a także biznesowych i politycznych liderów nawołuje UE do odbudowy gospodarki poprzez uruchomienie największego planu zielonych inwestycji na świecie i zainwestowanie publicznych środków według kryteriów środowiskowych i klimatycznych. 

Kilka tygodni temu Parlament Europejski także podkreślił, że fundusze na odbudowę muszą być wydawane zgodnie z Porozumieniem Paryskim, celami klimatycznymi i środowiskowymi.

Niestety pomimo powszechnej zgody w tym temacie, większość z wartej 2 biliony euro pomocy publicznej udzielonej do tej pory, została przydzielona bez konieczności spełnienia ‘zielonych’ wymogów.

Potrzebna jest pilna akcja. Propozycje Komisji Europejskiej zaprezentowane dziś będą testem zaangażowania Komisji Europejskiej w Europejski Zielony Ład.

Czego WWF oczekuje od Komisji Europejskiej

WWF podkreśla, że centrum zarówno unijnych jak i narodowych planów odbudowy musi być dobro człowieka, programy socjalne i ochrona pracowników poprzez programy ‘sprawiedliwej transformacji’. 

Rekomendacje WWF:

• Priorytetowa zasada: “nie szkodzić” Europejskiego Zielonego Ładu musi być w 100% stosowana w Wieloletnich Ramach Finansowych, programach odbudowy i pomocy rządowej. Dzięki temu całkowicie wykluczymy wsparcie dla inwestycji szkodliwych środowiskowo, takich jak produkcja paliw kopalnych, energia nuklearna, nowe lotniska i autostrady,  składowanie i spalanie odpadów, zrównoważone połowy, akwakultura oraz chów i hodowla zwierząt.
• Przynajmniej 50% Wieloletnich Ram Finansowych powinna zostać przeznaczona na działalność zrównoważoną środowiskowo. Jest to zgodne z podobnymi założeniami Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) i InvestEU's. Musi także popierać odejście od węgla w gospodarce i cele środowiskowe, które pozwolą wypełnić Unijną Strategię na Różnorodności Biologicznej. Jest to prawnie i technicznie wykonalne.
• Niedawno przyjęte zawieszenie przeznaczania środków na ochronę klimatu w polityce spójności na lata 2014–2020 należy zakończyć do końca 2020 r. i wszelkie „wstępne” inwestycje w politykę spójności na lata 2021–2027 lub ewentualne przedłużenie polityki spójności na lata 2014–2020 muszą być już zgodne ze wspomnianymi powyżej celami 100% braku szkody i 50% zrównoważonego rozwoju.
• Jeśli chodzi o ocenę celu klimatycznego, która zostanie ogłoszona w nowym programie, WWF wzywa do pilnego zwiększenia celu redukcji emisji  do 2030 roku z obecnych 40% do 65%. Zdaniem naukowców to konieczne, aby uniknąć katastrofy klimatycznej. Nowy cel powinien zostać przyjęty do września tego roku, aby UE mogła wyznaczyć kierunek dla innych krajów przed szczytem klimatycznym COP26.