zdrowie nauka/edukacja/szkolenia

Słodkie mleko mamy

26.08.2019 | Słodka równowaga

Mleko matki to pierwszy i najważniejszy pokarm w życiu niemowlęcia. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, wyłączne karmienie piersią powinno trwać co najmniej przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka[1]. Jak wskazują eksperci, to właśnie mleko matki jest najlepszym pokarmem dla rozwijającego się malucha. Zawiera ono wszystkie niezbędne składniki odżywcze, które umożliwiają mu prawidłowy rozwój w dzieciństwie, a także zdrowie w dorosłości. Co ciekawe, mleko kobiece w porównaniu do mleka krowiego lub koziego, zawiera największe ilości cukrów. W związku z tym, już od pierwszych dni życia jesteśmy eksponowani na słodki smak pożywienia oraz posiadamy wrodzoną predyspozycję do smaku słodkiego. Jednakże, jak wskazują badania, to właśnie karmienie piersią jest jedną z podstawowych metod chroniących nas przed nadwagą i otyłością na dalszych etapach życia1,3.

Rola mleka kobiecego

Mleko każdej kobiety jest inne, idealnie dostosowane do potrzeb właśnie jej pociechy. Zawiera wszystkie niezbędne składniki odżywcze: białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy, składniki mineralne, wodę i inne substancje biologicznie czynne np. o działaniu immunomodulacyjnym. Jak podkreślają eksperci z Instytut Matki i Dziecka[2] pokarm kobiecy zapewnia dziecku prawidłowy rozwój w kluczowym okresie wzrastania, umożliwia rozwój intelektualny i jednocześnie wpływa na stan zdrowia w przyszłości.

Wśród licznych korzyści karmienia piersią wymieniamy2,[3]:

  • ochronę przed chorobami wywołanymi drobnoustrojami chorobotwórczymi np. biegunką zakaźną, zapaleniami ucha środkowego czy bakteryjnym zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych,
  • niższe ryzyko zakażenia układu oddechowego i moczowego,
  • niższe ryzyko tzw. chorób cywilizacyjnych, to znaczy nadwagi, otyłości, cukrzycy, chorób układu krążenia i nowotworów,
  • rzadsze występowanie uczuleń i chorób alergicznych (astmy, atopowego zapalenia skóry)
  • prawidłowy rozwój aparatu mowy, rzadsze występowanie wad zgryzu i mowy.

Karmienie piersią przynosi także wiele korzyści dla matki1,3:

  • umożliwia nawiązanie więzi z dzieckiem,
  • zmniejsza ryzyko krwawień poporodowych,
  • przyspiesza obkurczanie się macicy po porodzie,
  • pozwala na szybszą redukcję kilogramów zgromadzonych podczas ciąży, a także powrót do masy ciała sprzed ciąży,
  • zmniejsza ryzyko depresji poporodowej,
  • obniża ryzyko zachorowania na raka piersi i jajników,
  • zmniejsza ryzyko wystąpienia osteoporozy i złamania szyjki kości udowej (w okresie po menopauzalnym).

Z czego składa się mleko kobiece[4],[5]?

Pokarm kobiecy zawiera – w stężeniu i proporcjach optymalnych dla dziecka – swoiste gatunkowo białka, tłuszcze, węglowodany, mikro- i makroelementy oraz substancje biologicznie czynne.  Wśród składników budulcowych wyróżniamy te, które stymulują wzrost i rozwój organizmu, budowę poszczególnych tkanek i narządów np. układu nerwowego. W realizacji tych funkcji zasadniczą rolę pełnią odpowiednie białka i kwasy tłuszczowe.

Węglowodany, potocznie zwane cukrami, obecne w mleku matki stanowią źródło energii, a także pełnią funkcje immunomodulacyjne. Najliczniej występującym w mleku matki cukrem jest laktoza, czyli związek będący połączeniem dwóch cukrów prostych – glukozy i galaktozy. Jest on podstawowym źródłem energii dla rozwijającego się malucha. Zawartość laktozy w mleku kobiet wzrasta także przy większej produkcji mleka, co zaspokaja rosnące potrzeby energetyczne dziecka. Laktoza zwiększa także wchłanianie wapnia i magnezu, dzięki czemu umożliwia prawidłową budowę kośćca itp.

Drugą co wielkości frakcję węglowodanów stanowią oligosacharydy pełniące funkcje prebiotyczne, i immunomodulacyjne. Zapewniają one prawidłowy rozwój mikroflory jelitowej, dzięki temu, że hamują adhezję patogennych szczepów bakteryjnych i wirusów, a także zmniejszają ryzyko chorób spowodowanych przez te drobnoustroje.

Słodkie mleko – słodka pokusa?

Mleko kobiece, w porównaniu do mleka krowiego lub koziego zawiera największe ilości cukrów. W związku z tym, już od pierwszych dni życia jesteśmy eksponowani na słodki smak pożywienia. My ludzie mamy więc wrodzoną predyspozycję do smaku słodkiego. Jednakże, jak wskazują badania, to właśnie karmienie piersią jest jedną z podstawowych metod chroniących nas przed nadwagą i otyłością na dalszych etapach życia1,3.

Pamiętajmy, nasza preferencja do smaku słodkiego wynikająca z ewolucji, nie może stanowić dla nas wymówki do niezdrowego odżywiania się i podjadania słodyczy. Zbyt wysoka masa ciała, nadwaga i otyłość dotyczy już 41 milionów dzieci poniżej 5 roku życia. Natomiast w przypadku dzieci starszych (5 – 19 lat), aż 340 mln jest otyła lub ma nadwagę2.

Podstawą zachowania zdrowia, a także prawidłowej masy ciała, jest odpowiednio zbilansowana dieta i indywidualnie dobrana aktywność fizyczna. To właśnie harmonia i równowaga są kluczowe. Okazuje się bowiem, że nawet w perfekcyjnie zaplanowanym jadłospisie jest miejsce na odrobinę słodyczy pod postacią domowych słodkości, owoców czy czekolady wyjaśnia Katarzyna Stachurska, dietetyk, ekspert kampanii „Słodka Równowaga”.

Karmienie piersią jest uznawane na świecie za „złoty standard” w żywieniu niemowląt5. Jak wskazują badania, dzieci żywione właśnie w ten sposób cechuje lepszy rozwój poznawczy, fizyczny i psychomotoryczny. Podejmując decyzję na temat sposobu żywienia swojego potomstwa należy mieć na uwadze, że mleko matki jest unikalną kompozycją idealnie dobranych ilościowo i jakościowo składników. Pokarm matki, pomimo iż zasobny w cukier – laktozę, jest jednym z czynników ochronnych przed nadwagą i otyłością, o czym warto pamiętać.

[1] Światowa Organizacja Zdrowia. Infant and young child feeding. Key facts. WHO 16.02.2018.

[2] Instytut Matki i Dziecka. Ważne informacje na temat karmienia piersią. Przewodnik dla rodziców.

[3] M. Nehring-Gugulska. Karmienie piersią: korzyści zdrowotne dla dziecka i matki. Medycyna praktyczna 2015.

[4] H. Weker i wsp. Żywienie niemowląt i małych dzieci. Zasady postępowania w żywieniu zbiorowym. Instytut Matki i Dziecka 2014.

[5] M. Orczyk – Pawłowicz i wsp. Różnice w biochemicznym skaldzie mleka matek wcześniaków i noworodków urodzonych o czasie – aspekt żywieniowy i terapeutyczny. Standardy Medyczne / Pediatria 2013; 10:677 – 686.

informacje o firmie

Kampania „Słodka równowaga”

Celem kampanii jest edukacja w zakresie roli cukru w diecie człowieka oraz pokazanie, że produkty zawierające cukier mogą stanowić element zdrowej i zbilansowanej diety, połączonej z aktywnym trybem życia.

Więcej informacji na: www.slodkarownowaga.pl

informacje o firmie

Kampania „Słodka równowaga”

Celem kampanii jest edukacja w zakresie roli cukru w diecie człowieka oraz pokazanie, że produkty zawierające cukier mogą stanowić element zdrowej i zbilansowanej diety, połączonej z aktywnym trybem życia.

Więcej informacji na: www.slodkarownowaga.pl