Skandynawowie liderami wyrównywania szans kobiet i mężczyzn

• Państwa skandynawskie zajmują 4 pierwsze pozycje w najnowszym rankingu Global Gender Gap 2018 opublikowanym przez Światowe Forum Ekonomiczne (WFE)
• Islandia, Szwecja, Norwegia i Dania w pierwszej dziesiątce państw OECD z najwyższą stopą aktywności zawodowej kobiet – dane za III kwartał 2018 r.

Skandynawowie są światowymi liderami w zakresie równości płci. A w ostatnich latach zadomowili się w czołówce światowych rankingów równouprawnienia.

W Skandynawii notuje się jedne z najwyższych stóp aktywności zawodowej kobiet. Według statystyk OECD na III kwartał 2018r. – w Islandii jest to ponad 81 proc. i stanowi to najlepszy wynik na świecie, w Szwecji 75,8 proc., w Norwegii 72,7 proc., w Danii 72,5 proc., w Finlandii 71 proc. Dla porównania w Polsce stopa aktywności zawodowej kobiet wynosi 60,7 proc.[1]

– Dostrzegamy wagę tematu równouprawnienia kobiet na rynku pracy w Polsce. Obszerny rozdział pt. „Równe szanse kobiet kluczem do sukcesu na rynku pracy” zamieściliśmy w  raporcie „Skandynawskie miejsce pracy”[2] (opublikowanym w 2017 roku), w którym opisujemy przykłady działań państw skandynawskich na rzecz wyrównania pozycji zawodowej kobiet i mężczyzn, a także przykłady dobrych praktyk firm skandynawskich w Polsce – mówi Agnieszka Zielińska, Dyrektor Zarządzająca Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej.

Czołowe miejsca w rankingu Global Gender Gap 2018

Opracowany przez World Economic Forum (WEF) trzynasty Global Gender Gap Report 2018 pokazuje dominację krajów skandynawskich, które zajmują w nim najwyższe cztery pozycje.[3]W najnowszej edycji rankingu oceniano 149 państw. WEF mierzy nierówności płci w życiu społecznym i gospodarczym od 2006 r., kiedy opublikowano pierwszy indeks Gender Gap.

Islandia utrzymuje pozycję lidera w rankingu Światowego Forum Ekonomicznego od dziesięciu lat. Postępowa polityka państwa w zakresie opieki nad dziećmi nie stawia kobiet przed wyborem: praca lub wychowywanie dzieci. System opieki nad dziećmi i hojny urlop rodzicielski (zarówno kobiety, jak i mężczyźni otrzymują po 90 dni urlopu) pomagają zdjąć z matek ciężar opieki nad dziećmi, zachęcając je do aktywności zawodowej.

W Norwegii ponad 83 proc.nierównościmiędzy płciami zostało wyrównane i z roku na rok luka pomiędzy mężczyznami i kobietami ulega zmniejszeniu.Wspieranie polityki rodzinnej i znaczne świadczenia na opiekę nad dziećmi doprowadziły do wysokiego odsetka kobiet wchodzących na rynek pracy. W Norwegii od 2013 r. matki i ojcowie są zobowiązani na równi do skorzystania z co najmniej 14-tygodniowego płatnego urlopu po urodzeniu dziecka. Ustanowiono też obowiązkowy parytet kobiet w parlamencie i w zarządach przedsiębiorstw na poziomie minimum 40 proc., dzięki temu kobiety obejmują obecnie 41 proc. stanowisk w zarządach firm i na wyższych stanowiskach kierowniczych.

Z kolei Szwecja ma najbardziej hojny system urlopów rodzicielskich na świecie, z rodzicami uprawnionymi do dzielenia 480 dni (lub około 16 miesięcy) płatnego urlopu po urodzeniu lub adopcji dziecka. To tylko jedna z inicjatyw, które pomogły Szwedom osiągnąć wynik wyrównania nierówności płci na poziomie 82 proc. W ostatnich latach wzrosła również liczba kobiet pracujących nie tylko jako kierownicy wyższego szczebla, ale też jako prawodawcy. W 2016 r. liczba kobiet piastujących szwedzkie stanowiskach ministerialne po raz pierwszy dorównała mężczyznom. Szwecja zajmuje pierwsze miejsce w tej kategorii we wspomnianym rankingu WFE.

Natomiast Finlandia plasuje się na czwartej pozycji z wynikiem 82 proc. zrównanych różnic między płciami. Finowie to jedyny naród nordycki, który w pełni zniwelował nierówność płci w zakresie wykształcenia. Finlandia odegrała pionierską rolę w walce o równość płci, stając się jednym z pierwszych krajów na  świecie, który przyznał kobietom prawo do głosowania w 1906 r. Jednocześnie była pierwszym państwem, które przyznało kobietom pełne prawa polityczne. Kobiety stanowią 42 proc. fińskiego parlamentu i 38,5 proc. ministrów.

– Odsetek kobiet pracujących i szukających pracy zależy w dużej mierze od kilku kluczowych czynników, w tym m.in. od poziomu wykształcenia, liczby dzieci w rodzinie, warunków pracy czy dyskryminacji płacowej oraz od ułatwień w prowadzeniu firmy i korzystnych warunków dla przedsiębiorczości. Nic zatem dziwnego, że państwa o najwyższej stopie aktywności zawodowej kobiet takie jak Islandia, Norwegia, Finlandia, Szwecja, to jednocześnie kraje, które wprowadziły wiele innowacyjnych rozwiązań umożliwiających godzenie pracy zawodowej i obowiązków rodzicielskich. Statystyki OECD oraz czołowe cztery miejsca w zestawieniu krajów przyjaznych wyrównywaniu szans - Global Gender Gap 2018, świadczą o wieloletniej pracy Skandynawów w celu zmniejszania różnic miedzy płciami. Wypracowane przez Skandynawów rozwiązania są z pewności godne naśladowania – podsumowuje Agnieszka Zielińska, Dyrektor Zarządzająca Skandynawsko-Polskiej Izby Gospodarczej.

 [1]https://data.oecd.org/emp/employment-rate.htm#indicator-chart

[2] https://www.spcc.pl/images/file/SPCC_Raport_pracownicyPL_171109.pdf

[3]http://reports.weforum.org/global-gender-gap-report-2018/the-global-gender-gap-index-2018/