Spontaniczni i zaradni - młodzi na rynku finansowym

Nie oszczędzają, ich wiedza o finansach pozostawia wiele do życzenia, a w pracy tak samo jak wynagrodzenie liczy się dla nich możliwość rozwoju i atmosfera. Wielu z nich marzy o własnej firmie, gdyż cenią niezależność i nie chcą mieć szefa. Tacy są dziś młodzi Polacy – wynika z badania „Finanse Polaków” przeprowadzonego z okazji 20-lecia firmy Provident Polska.

Nie pamiętają PRL-u, są pewni siebie, jeżdżą zagranicę, korzystają z nowych technologii i mają duży apetyt na korzystanie z różnego rodzaju usług i dóbr materialnych, pomimo często dość ograniczonych zasobów finansowych. Młodzi Polacy wyraźnie różnią się w swoim podejściu do życia od poprzednich pokoleń. Czy różnice te widać także w podejściu do finansów?

– Pieniądze są dla młodych ważne, ale traktują je w sposób bardzo pragmatyczny, jedynie jako środek do osiągnięcia celu, przy czym cel ten jest nieco inny niż u starszych pokoleń. Młodym nie zależy tak bardzo na posiadaniu mieszkania czy auta, wolą korzystać z życia, pokazać się, a więc np. wyjechać na wakacje, spotykać się ze znajomymi w modnych lokalach, kupować nowoczesne gadżety, sprzęty. Młodzi są nastawieni na szybką konsumpcję, liczy się tu i teraz. Widzą potrzebę oszczędzania, ale jednocześnie częściej niż starsi sięgają po pożyczki konsumpcyjne – zauważa Katarzyna Szerling, członek zarządu Provident Polska. – Nie należy tego jednak postrzegać w sposób negatywny. Młodzi mają taki styl życia i dopóki im on służy i nie powoduje problemów, to nie ma powodów do niepokoju. Warto podkreślić, że młodzi są też zaradni, przedsiębiorczy, a więc nie tylko wydają, ale i potrafią zarobić pieniądze, choć nie zawsze w konwencjonalny sposób, w pracy na etacie – dodaje.

Przedsiębiorczy młodzi

Słowa Katarzyny Szerling potwierdzają badania przeprowadzone przez PBS na zlecenie Provident Polska. Firma z okazji 20-lecia działalności na polskim rynku postanowiła sprawdzić, jak Polacy podchodzą do zarabiania, wydawania, oszczędzania i pożyczania pieniędzy.

Z badań wynika, że młodzi, między 15. a 24. rokiem życia są zdecydowanie bardziej przychylnie nastawieni do prowadzenia własnego biznesu niż starsze pokolenia. Co piąty z nich jest zdecydowanym zwolennikiem własnej firmy, podczas gdy w całej populacji mieszkańców naszego kraju takich osób jest zaledwie 9 proc. Zachęca je do tego przede wszystkim brak szefa, wyższe zarobki i możliwość realizacji własnych pomysłów.

Aż 38 proc. Polaków zdecydowanie woli pracę na etacie, wśród młodych takich wskazań było tylko 25 proc. Młodzi za swoją pracę oczekiwaliby najczęściej wynagrodzenia w przedziale 2000 – 4000 zł na rękę, takie zarobki usatysfakcjonują połowę z nich. Spora część, 20 proc. nie potrafi określić swoich oczekiwań finansowych. Wynagrodzenie nie jest zresztą dla młodych jedynym ważnym czynnikiem motywującym ich do pracy. – Osoby poniżej 25. roku życia często nie mają jeszcze własnych rodzin. Moment, w którym się usamodzielniają i zakładają rodziny, coraz bardziej się przesuwa, co daje im więcej czasu na znalezienie swojej drogi zawodowej. To sprawia, że ich podejście do pracy jest nieco inne niż u starszych – mówi Anna Karasińska, ekspert ds. badań rynkowych w Provident Polska.

Dla ponad połowy młodych bardzo ważne w pracy są możliwości rozwoju i awansu, co już dla 30-40-latków ma wyraźnie mniejsze znaczenie. Wynagrodzenie się oczywiście liczy - 65 proc. młodych uważa je za bardzo ważne - ale niewiele mniej wskazań uzyskała możliwość pogodzenia życia zawodowego z samorealizacją i wygospodarowaniem czasu dla siebie czy atmosfera wśród współpracowników. – Taka postawa generalnie jest domeną młodych osób, bez względu na czas, w jakim dorastają. Zmieniają się natomiast możliwości, środki wyrazu, za pomocą których mogą manifestować swoja postawę do życia. W Badaniach CBOS o młodych z 1998 roku, udane życie osobiste było stawiane nawet ponad zawodowe. Natomiast obecnie to spełnianie siebie jest inaczej wyrażane, gdyż możemy doświadczać więcej, a wiele dóbr jest łatwiej dostępnych – komentuje Karasińska.

Wiedzy o finansach nigdy za wiele

Młodzi przeznaczają średnio 31 proc. swoich miesięcznych dochodów na przyjemności, rozrywkę, zainteresowania, podczas gdy średnia w naszym kraju dla wszystkich grup wiekowych to 14 proc. Jednocześnie ponad połowa z nich nie ma żadnych oszczędności. Większość młodych ma także dość spontaniczne podejście do wydawania pieniędzy, co oznacza, że nie planuje swoich wydatków. Blisko jedna czwarta młodych przyznaje, że zdarza się, że brakuje im pieniędzy na ważne dla nich wydatki.

– Duże potrzeby i mało pieniędzy to bolączki większości młodych ludzi. Dlatego ważne jest, by nauczyli się dobrze zarządzać swoim budżetem. Edukacja w tej dziedzinie jest niezbędna, choć młodzi nie chcą słuchać autorytetów – mówi Małgorzata Domaszewicz, kierownik ds. społecznej odpowiedzialności biznesu. – Dlatego Provident wyszedł z nietypową inicjatywą edukacyjną – uruchomił bloga o finansach prowadzonego przez młodych dla młodych. Blog Coztymhajsem.pl działa już od roku, jego autorzy zostali wyłonieni w drodze castingu, w którym jurorami były uznane gwiazdy blogosfery – wyjaśnia.

Na blogu Coztymhajsem.pl młodzi mogą znaleźć porady i opisy doświadczeń innych związane m.in. z poszukiwaniem pierwszej pracy, mieszkania do wynajęcia czy podróżowaniem. Autorzy poszukują odpowiedzi na takie pytania jak np. kto powinien płacić na randce, ile weselny gość powinien wydać na prezent dla młodej pary czy jak zacząć oszczędzać.

Pomimo dużej zaradności finansowej młodych tego rodzaju wiedzy nigdy za wiele, dlatego blog cieszy się coraz większą popularnością. – Warto jak najwcześniej zacząć w sobie wyrabiać dobre nawyki dotyczące zarządzania finansami, z pewnością zaprocentuje to w przyszłości – podsumowuje Małgorzata Domaszewicz.

O badaniu „Finanse Polaków”

Badanie „Finanse Polaków” powstało z okazji 20-lecia działalności firmy Provident Polska. Ma ono na celu pokazanie, jak zmieniła się sytuacja finansowa Polaków oraz ich zwyczaje konsumenckie na przestrzeni ostatnich lat oraz jakie są ich oczekiwania na przyszłość. Badanie zrealizował PBS w dniach 12-14.05.2017 r. na ogólnopolskiej próbie n=1000 Polaków w wieku 15+.