Dynia nie tylko do jedzenia

Jesień to sezon na dynie. Mnóstwo odmian, wielostronność kulinarnych zastosowań i przede wszystkim zawartość cennych składników odżywczych czynią z niej królową jesiennych stołów. Zupy, sałatki, ciasta, a nawet dyniowe spaghetti (niektóre odmiany doskonale zastępują makaron) są o tej porze roku  po prostu pyszne. Kulinarne specjały to jednak nie jedyny sposób wykorzystania tego owocu. Mniej popularnym zastosowaniom dyń poświęcone zostało tegoroczne seminarium naukowo-wdrożeniowe z cyklu „Dyniowate -  dla zdrowia” zorganizowane przez Katedrę Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Wydziału Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu SGGW.

Zjeść razem z talerzem

Na Wydziale Nauk o Żywności SGGW, prowadzone są badania nad wykorzystaniem surowców owocowych oraz warzywnych do produkcji filmów jadalnych, czyli opakowań żywności, które nadają się do spożycia. Doktorantka, Justyna Kadzińska, prowadzi badania nad możliwością tworzenia filmów jadalnych z dyni olbrzymiej odmiany Ambar. Wyniki badań są obiecujące i być może już niedługo opakowanie żywności będzie smacznym dodatkiem do podstawowego produktu. Filmy jadalne mogą zostać wykorzystane np. jako osłonki do wędlin, czy torebki z przyprawami. Gdy wyniki prowadzonych w SGGW badań zostaną wykorzystane w praktyce, będzie to korzystne zarówno dla środowiska, jak i zdrowia konsumentów, czyli nas wszystkich.

Odżywcza pasza dla zwierząt

Dynia jest ważnym źródłem składników odżywczych, m.in. ze względu na dużą zawartość karotenoidów - związków chemicznych mających znaczący wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt. Dr Andrzej Łozicki (Wydział Nauk o Zwierzętach SGGW) przeprowadził badania nad wpływem zawartości dyni na wartość odżywczą paszy dla krów.  Wyniki tych badań wykazały, że dynia jest bardzo wartościowym składnikiem diety przeżuwaczy, w okresie gdy zwierzęta nie wychodzą na pastwisko. Siano i kiszonki podawane zwierzętom w okresie zimowym zawierają znacznie mniej karotenoidów niż świeży pokarm z pastwiska. Dodatek suszonej dyni w paszy skutecznie te niedobory uzupełnia.

To ważne odkrycie, gdyż karotenoidy, a zwłaszcza beta-karoten, spełniają istotną funkcję w organizmach ludzi i zwierząt. Pomagają zachować lepszy stan zdrowia i zapobiegać groźnym chorobom. Badania pokazały, że krowy, których dieta została wzbogacona o karotenoidy,  były w lepszej kondycji, co przełożyło się na wyniki produkcyjne, a także ich mleko zawierało więcej karotenoidów. Było więc bardziej wartościowe zarówno dla cieląt, jak i dla ludzi. Niewykluczone, że dynia znajdzie zastosowanie jako wartościowy składnik karmy także dla innych zwierząt.

Dyniowe dzieła sztuki

Lampiony z dyni na Halloween są powszechnie znane. Nic dziwnego, dynia to wdzięczny materiał do carvingu, czyli rzeźbienia w owocach i warzywach. Podczas seminarium swoje prace zaprezentowała dr inż. Joanna Niewczas z Wydział Nauk o Żywności SGGW. Dyniowa kareta ciągnięta przez kabaczkowe myszy czy lampion w kształcie zamku naprawdę robią wrażenie. 

XV seminarium naukowo-wdrożeniowe z cyklu Dyniowate – dla zdrowia odbyło się 5 października 2016 r. na Polu Doświadczalnym SGGW w Wolicy. Organizatorem tegorocznego spotkania była Katedra Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Wydziału Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu SGGW oraz Warszawski Oddział Polskiego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych (Sekcja Hodowli, Nasiennictwa i Biotechnologii Roślin).  Seminarium jak co roku cieszyło się dużym powodzeniem. Nie zabrakło naukowców, przedstawicieli firm ogrodniczych i nasiennych, studentów, a także osób zainteresowanych ogrodnictwem i żywieniem.  Jak co roku na zakończenie seminarium odbyła się degustacja potraw z dyni oraz wystawa roślin dyniowatych. 

Materiał przygotowała: Anna Ziółkowska