Biuro w nowym świetle. Efektowne i ekonomiczne oświetlenie strefy pracy biurowej

Koszt użytkowania oświetlenia w biurowcach czy pomieszczeniach administracyjnych stanowi czasem aż 40% kosztów eksploatacyjnych. Jego wybór nie jest sprawą prostą - wymagane normy i parametry, różne zadania oświetlenia wynikające z funkcji danych pomieszczeń - inne dla strefy pracy biurowej, recepcji, ciągów komunikacyjnych czy sal konferencyjnych, oczekiwania pracowników i partnerów biznesowych. Prezentujemy cykl artykułów będących swoistym przewodnikiem po trendach w systemach oświetlenia nowoczesnych biurowców i pomieszczeń administracyjnych.

Analiza dokumentów, tworzenie raportów, przygotowywanie zestawień - w strefie pracy biurowej nie ma miejsca na pomyłki. Optymalnie dobrane oświetlenie zmniejsza liczbę błędów, podnosi wydajność pracowników i tworzy sprzyjający pracy klimat. Dodatkowo, efektywnie i efektownie oświetlona strefa pracy biurowej to dla firmy ogromna wartość dodana – podnosi jej prestiż i renomę.

Na wagę problemu wskazują uwarunkowania prawne - rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, rozporządzenie MPiPS z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe czy zapisy Polskich Norm (np. z normy PN-EN 12464-1:2004: Światło i oświetlenie). Szczegółowe wytyczne chronią pracownika i zapewniają komfortowe środowisko pracy. Ludzki mózg z łatwością odbiera niekorzystne, zewnętrzne bodźce – również te niezauważalne dla ludzkiego oka np. mrugające światło fluorescencyjne - negatywnie wpływające na poziom koncentracji i skupienia. W niewłaściwie oświetlonym pomieszczeniu wzrok męczy się szybciej, a pracownik zmuszony jest do pracy w nienaturalnej, wymuszonej pozycji, co niekorzystnie wpływa na jakość i wydajność pracy oraz jego zdrowie.

Oświetlenie w służbie komfortu pracy...

Wykonywanie większości prac biurowych ułatwiają komputery. Jednak wymogi pracy z ekranem monitora dodatkowo podnoszą wymagania stawiane systemom oświetleniowym. W strefie pracy biurowej istotna jest nie tylko ilość światła, ale i jego jakość: współczynnik oddawania barw, brak olśnień i kontrastów, barwa, równomierność. Dlatego projektanci i inwestorzy, stawiający systemom oświetleniowym coraz wyższe wymagania, chętnie sięgają po technologię LED. Zgodnie z normą PN-EN 12464-1:2004: Światło i oświetlenie, praca przy monitorach komputerów wymaga oświetlenia blatu biurka na poziomie 500 luksów, a przy kreśleniu technicznym – 750 luksów. Zastosowanie odpowiedniego systemu oświetlenia LED w strefie pracy biurowej bez trudu pozwoli na spełnienie tej normy. – Równomierne, rozproszone światło redukujące nadmierne kontrasty uzyskamy, stosując oświetlenie pośrednie, odbite od powierzchni sufitu lub ścian – podpowiada Mateusz Strzałkowski, ekspert firmy GTV, specjalizującej się w branży oświetlenia i akcesoriów meblowych. – Przy bardziej wymagających czy technicznych czynnościach warto pomyśleć o dodatkowym doświetleniu blatu poprzez zastosowanie lampek biurkowych. Tym bardziej, że możliwość swobodnego wyboru poziomu oświetlenia sprawia, że pracownicy postrzegają swoje środowisko pracy jako bardziej przyjazne i komfortowe – dodaje. Monitory komputerowe powinny być ustawione tak, by na ekranach nie powstawały odblaski (obrazy opraw oświetleniowych). Światło nie powinno również migotać, a jasna i matowa powierzchnia mebli w pomieszczeniu pozwoli zredukować odblaski i olśnienia . Dopuszczalny w normie wskaźnik olśnienia UGRL to 19.

…niepowtarzalnego stylu…

O klimacie danego pomieszczenia decyduje połączenie barwy światła z kolorem ścian i mebli. I choć jest to kwestia indywidualnego gustu pracowników, warto pamiętać o kilku uniwersalnych regułach. Aby pomieszczenie nie wydawało się zbyt ciemne i przytłaczające, natężenie oświetlenia sufitu musi być równe 30%, a ścian – 50% natężenia oświetlenia na przeciętnej powierzchni roboczej. Niezależnie od tego, czy wybierzemy światło o cieplejszej czy chłodnej barwie, warto pamiętać o tym, by zapewniało ono jak najlepsze oddawanie barw. Minimalna wartość współczynnika CRI źródeł światła w pomieszczeniach biurowych to 80. W otwartej przestrzeni biurowej doskonale sprawdzają się oprawy wpuszczane świecące białym, neutralnym światłem  - gwarantujące skupienie i gotowości do działania lub dające bardziej naturalne, przyjemne i ciepłe światło, będące połączeniem relaksu i zastrzyku energii. W strefie pracy biurowej można również zastosować oprawy rastrowe LED o lekkiej konstrukcji i łatwym montażu. Matowe wykończenie oprawy świetnie będzie komponować się z minimalistycznym, nowoczesnym wystrojem pomieszczeń. Względy estetyczne nabierają szczególnego znaczenia przy projektowaniu oświetlenia w pokojach kadry zarządzającej. Na szczęście na rynku dostępny jest szeroki asortyment opraw o nowoczesnym designie i walorach estetycznych. W tym wypadku warto wykorzystać nie tylko oprawy sufitowe, ale również kinkiety. Kilka różnych świetlnych punktów we wnętrzu przełamuje oświetleniową monotonię i uatrakcyjnia wygląd biura, a rozświetlenie ścian optycznie powiększy pokój. Dodatkowe oświetlenie w pokojach kadry zarządzającej pozwala wyróżnić obszar pracy i spotkań. Doskonałym rozwiązaniem są również lampy wolnostojące – dają dużo światła, stwarzają dodatkową opcję regulacji poziomu oświetlenia i stanowią ciekawy akcent dekoracyjny.

… i ekonomii

Wybór oświetlenia LED podpowiadają nie tylko jego niemal nieograniczone możliwości użytkowe i aranżacyjne, ale również czysta ekonomia. Zastosowanie technologii LED pozwala zaoszczędzić energię i tym samym zredukować koszty eksploatacyjne. – W przykładowym biurze o powierzchni 120 m² optymalne oświetlenie zapewni 25 opraw tradycyjnych KVG o łącznej mocy 2050W – radzi Mateusz Strzałkowski. – Układ ten możemy z powodzeniem zamienić na 20 opraw ledowych typu Verona 4060 (każda o mocy 50W), dzięki czemu oszczędzamy nawet do 50% mocy. Biorąc pod uwagę tryb pracy 40 godzin w tygodniu oraz cenę energii na poziomie 0,55 zł/1kWh, w skali roku oszczędności wynoszą 1008 zł – dodaje ekspert GTV. Długi okres użytkowania opraw LED oznacza również niższe koszty konserwacji. Oszczędności można jeszcze zwiększyć dzięki instalacji czujników ruchu, które włączają oświetlenie tylko wtedy, gdy ktoś znajduje się w danym pomieszczeniu. Przydatna jest również ręczna regulacja strumienia świetlnego na poszczególnych stanowiskach pracy (popularne ściemniacze), która jeszcze bardziej ogranicza użycie energii. Optymalna kombinacja wszystkich tych komponentów, wsparta systemami sterowania oświetleniem, może przynieść wymierne oszczędności energii, sięgające nawet 60%.

Oświetlenie LED to szczególnie atrakcyjne rozwiązanie w strefie pracy biurowej. Szeroka gama produktów zapewnia nowoczesny styl i niepowtarzalny design pomieszczeń, równocześnie budując optymalny klimat miejsca pracy (uwzględniający wymagane normy i indywidualne potrzeby pracowników). Innowacyjne technologie redukują ogólne zużycie energii, a długi okres użytkowania gwarantuje niskie koszty konserwacji. Niezależnie od tego, jakiego oświetlenia w strefie pracy biurowej potrzebujesz, oprawy LED zapewniają nieskończony zakres możliwości.