Trudne warunki prowadzenia biznesu w trzecim kwartale 2015. Oczekiwany pozytywny wpływ wprowadzenia Solvency II na sytuację kapitałową PZU

Gorsza koniunktura na rynkach kapitałowych, wojna cenowa oraz wzrost szkodowości w ubezpieczeniach komunikacyjnych silnie wpłynęły na wynik PZU w III kwartale 2015 roku. Zysk netto Grupy wyniósł 1,83 mld zł i był niższy od wyniku z ubiegłego roku o 28,5%. W tych niesprzyjających warunkach rekordowa pozostała jednak sprzedaż polis. Składki zebrane przez PZU w ciągu 9 miesięcy 2015 roku urosły do sumy 13,46 mld zł i były wyższe o 8,5% niż w analogicznym okresie roku 2014. Bardzo silna pozostanie pozycja kapitałowa PZU po wprowadzeniu Solvency II od 01.01.2016 roku. Szacunkowa kalkulacja wymogu kapitałowego i środków własnych dla Grupy PZU wg zasad Solvency II bazująca na danych na 31 grudnia 2014 roku daje wskaźnik pokrycia na poziomie 303,4%. Stawia to PZU w czołówce europejskich ubezpieczycieli.

- Po 9 miesiącach 2015 roku Grupa PZU może pochwalić się świetną sprzedażą i utrzymaniem zadowalającego poziomu rentowności. Na rekordowy przypis składek brutto wpływ miały w szczególności nowonabyte spółki ubezpieczeniowe, którym należą się duże słowa uznania. Niestety ciężkie warunki rynkowe oraz kiepska koniunktura na giełdzie nie pozwoliły na utrzymanie tak dobrych wyników w pozostałych segmentach. Przykładowo, zyski z działalności inwestycyjnej PZU zmalały w porównaniu z poprzednim okresem blisko o jedną trzecią. Z podobnymi problemami musi mierzyć się dziś cały rynek ubezpieczeniowy. Mniej satysfakcjonujące wyniki nie stoją jednak na przeszkodzie realizacji strategii PZU 3.0 zakładającej utrzymanie przez Grupę pozycji lidera w kluczowych obszarach biznesowych PZU: ubezpieczeniach, zdrowiu i inwestycjach. Naszym najnowszym przedsięwzięciem jest zaangażowanie w polski sektor bankowy, rozpoczęte zakupem kontrolnego pakietu akcji Alior Banku. Wierzymy, że w nadchodzących latach bankowość stanie się równie solidnym fundamentem działalności PZU, co pozostałe obszary  – powiedział Andrzej Klesyk, prezes zarządu PZU SA.

Wpływ na działalność Grupy PZU w trzecim kwartale 2015 roku w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku miały:

• wzrost składki przypisanej brutto, dzięki rozwojowi działalności na rynkach zagranicznych, składce pozyskanej przez Link4 oraz rozwojowi ubezpieczeń grupowych ochronnych;
• niższa rentowność w segmencie ubezpieczeń grupowych i indywidualnie kontynuowanych związana głównie z wyższą szkodowością produktów ochronnych;
• spadek rentowności w segmencie ubezpieczeń masowych związany głównie ze wzrostem szkodowości w ubezpieczeniach komunikacyjnych;
• jednorazowy wynik na sprzedaży PZU Litwa;
• niższy wynik segmentu ubezpieczeń emerytalnych związany ze skutkami reformy OFE;
• spadek dochodów z działalności lokacyjnej, w szczególności na skutek wzrostów rentowności polskich obligacji skarbowych oraz gorszej koniunktury na rynkach kapitałowych.

Dodatkowo na porównywalność wyników r/r wpłynęło rozszerzenie działalności w Polsce i krajach bałtyckich w 2014 roku. W ubiegłym roku przejęte spółki kontrybuowały do wyniku Grupy PZU od momentu nabycia (pierwsza z przejętych spółek AAS Balta począwszy od 30 czerwca 2014 roku) podczas gdy w wynikach bieżącego roku ujmowane są od dnia 1 stycznia, przyczyniając się do wyższych względem 2014 roku poziomów poszczególnych pozycji wyniku oraz aktywów i pasywów. 

Składki

Składki przypisane brutto po trzech kwartałach 2015 roku wyniosły 13 461 279 tys. zł wobec 12 408 778 tys. zł w analogicznym okresie roku poprzedniego (+8,5%). Wzrost sprzedaży dotyczył przede wszystkim: operacji za granicą (głównie dzięki składce zebranej przez zakupione w 2014 roku spółki); składki regularnej w segmencie ubezpieczeń grupowych i indywidualnie kontynuowanych (głównie w wyniku rozwoju ubezpieczeń grupowych ochronnych oraz pozyskania składki w ubezpieczeniach zdrowotnych zawieranych w formie grupowej); ubezpieczeń komunikacyjnych w segmencie klienta masowego (głównie dzięki składce zebranej przez Link4) oraz ubezpieczeń komunikacyjnych AC w segmencie klienta korporacyjnego (w związku ze znacznym wzrostem liczby ubezpieczeń przy spadku średniej składki).

Jednocześnie odnotowano spadki składki przypisanej brutto w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej, od ognia i innych szkód majątkowych w segmencie klienta korporacyjnego, a także w indywidualnych produktach inwestycyjnych w kanale bancassurance.

Działalność lokacyjna

Dochody z działalności lokacyjnej (łącznie z kontraktami inwestycyjnymi tj. kontraktami, które nie zawierają znaczącego ryzyka ubezpieczeniowego) w okresie 3 kwartałów 2015 roku oraz 3 kwartałów 2014 roku wyniosły odpowiednio 1 387 559 tys. zł oraz 2 181 310 tys. zł i spadły głównie na skutek niższej wyceny aktywów finansowych odsetkowych oraz gorszej koniunktury na rynkach kapitałowych.

Ponadto, w wynikach na działalności inwestycyjnej w III kwartale 2015 roku ujęto jednorazowy zysk ze sprzedaży spółki PZU Litwa w wysokości 166 971 tys. zł (wpływ na wynik netto 134 515 tys. zł). Transakcja ta została przeprowadzona w związku z rozszerzeniem działalności w krajach bałtyckich poprzez nabycie liderów na rynkach litewskim i łotewskim, celem realizacji warunków dotyczących zgody litewskiego organu antymonopolowego na nabycie spółki Lietuvos Draudimas.

Odszkodowania i świadczenia

Wzrost odszkodowań i świadczeń netto (z uwzględnieniem zmiany stanu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych) o 667 743 tys. zł (+7,9%) w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego wynikał w szczególności ze: wzrostu portfela ubezpieczeń grupowych ochronnych (w tym zdrowotnych przy wyższej szkodowości) oraz wyższej szkodowości w ubezpieczeniach komunikacyjnych jako efekt wzrostu średniej szkody oraz zwiększenia liczby szkód zgłoszonych

Koszty

Koszty akwizycji w okresie 3 kwartałów 2015 roku wzrosły o 166 498 tys. zł (+10,6%) w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wzrost ten był w szczególności rezultatem wyższego poziomu pośrednich kosztów akwizycji w segmencie klienta masowego oraz konsolidacji nabytych w 2014 roku spółek ubezpieczeniowych.

Wzrost kosztów administracyjnych o 136 502 tys. zł (+12,9%) w głównej mierze wynikał z: wyższych kosztów związanych z wdrożeniem strategii 3.0 dotyczącej rozwoju kluczowych obszarów Grupy PZU (Obszaru Klienta Detalicznego i Korporacyjnego, PZU Zdrowia, dystrybucji i wsparcia operacyjnego) oraz włączenia do wyników Grupy PZU kosztów administracyjnych ponoszonych przez nowonabyte spółki ubezpieczeniowe.

Zysk

Zysk netto spadł w stosunku do trzech kwartałów 2014 roku o 731 439 tys. zł (-28,5%) do wartości 1 832 393 tys. zł.

Kapitały

Skonsolidowane kapitały własne według MSSF na dzień 30 września 2015 roku wynosiły 12 369 710 tys. zł wobec 12 778 720 tys. zł na dzień 30 września 2014 roku. Wskaźnik rentowności kapitałów własnych (ROE^[1]) za okres od dnia 1 stycznia 2015 roku do dnia 30 września 2015 roku wyniósł 19,1% i był niższy o 7,3 p.p. w stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego. W stosunku do skonsolidowanych kapitałów własnych wg stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku kapitały spadły o 797 918 tys. zł (-6,1%).

Wypłacalność

Ważnym wydarzeniem dla rynku ubezpieczeniowego jest zakończenie prac nad nową ustawą o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, wdrażającą do polskiego systemu prawnego Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej („Wypłacalność II”). Ustawa po zatwierdzeniu przez Parlament, 26 października 2015 roku została podpisana przez Prezydenta i wchodzi w życie 1 stycznia 2016 roku. Zgodnie z nową ustawą kalkulację wymogu kapitałowego oparto o ryzyka rynkowe, aktuarialne (ubezpieczeniowe), niewypłacalności kontrahenta, katastroficzne i operacyjne. Aktywa, zobowiązania, a w konsekwencji środki własne, stanowiące pokrycie wymogu kapitałowego będą wyceniane w wartości godziwej. Grupa PZU dokonała szacunkowej kalkulacji wymogu kapitałowego i środków własnych wg zasad Wypłacalność II bazując na danych na 31 grudnia 2014 roku. Środki własne Grupy PZU wg Wypłacalność II wyniosły 19,7 mld zł, wymóg kapitałowy 6,5 mld zł, co daje pokrycie na poziomie 303,4%.

_{[1] Wskaźnik uroczniony}