budownictwo/nieruchomości energetyka

Sto lat elektrowni wodnej Krzynia

25.11.2025 | Grupa ENERGA

Budowę elektrowni wodnej Krzynia rozpoczęto wiosną 1925 roku w miejscu dawnego drewnianego młyna, napędzanego wodami rzeki Słupia. Usytuowana  jest 17 kilometrów od Słupska, na 51 kilometrze Słupi, poniżej elektrowni Strzegomino. Krzynia jest jedną z mniejszych elektrowni Energi Wytwarzania, ale kluczową z uwagi na wyrównywanie przepływu rzeki. Wśród 44 małych elektrowni wodnych spółki to już 23. jednostka, która przekroczyła wiek 100 lat.

Elektrownia Krzynia powstała w wyniku spiętrzenia rzeki Słupia za pomocą zapory ziemnej o długości 220 metrów i wysokości 8 metrów. Utworzony dzięki temu zbiornik retencyjny Krzynia ma powierzchnię 78 hektarów i pojemność całkowitą około 1,38 mln m³. 

Moc elektrowni wynosi 912 kW, co wystarczyłoby do zasilenia 100 domów jednorodzinnych. Do produkcji energii elektrycznej wykorzystywany jest ośmiometrowy spadek wody, który kierowany jest do dwóch turbin Francisa marki Vöith, każda o mocy 460 kW. Turbiny bez przekładni  współpracują z dwoma generatorami firmy Sachsen, które mają uzwojenia na napięcie 15 kV. Dzięki temu rozwiązaniu nie ma potrzeby stosowania pośredniczących transformatorów blokowych. Jest to jedyna elektrownia w spółce Energa Wytwarzanie z tak nietypowym napięciem generatorów.

Przez turbiny może dziennie przepłynąć prawie 1,5 mln m3 wody.

Ścisła współpraca

Elektrownia Krzynia jest elementem kaskady Słupi składającej się z trzech obiektów: Gałąźnia Mała, Strzegomino i Krzynia. Dwie pierwsze są elektrowniami szczytowymi pracującymi w okresie największego zapotrzebowania na energię, wykorzystując do tego wodę w zasilanym rzeką Słupią zbiorniku przed elektrownią Gałąźnia Mała. Natomiast elektrownia Krzynia wyrównuje przepływ dobowy rzeki Słupi.

Zbiornik elektrowni Krzynia zasilany wodą z pracujących elektrowni Gałąźnia i Strzegomino, posiada pojemność energetyczną 0,64 mln m3. W czasie pracy elektrowni poziom zbiornika (jeziora) waha się średnio w granicach 11-15 cm.   

Elektrownia jest wyjątkowa także z wielu innych względów. Posiada na wlocie dwie hydrauliczne czyszczarki krat, niespotykane w innych tego typu obiektach w regionie.

Ostatnia na Słupi

Krzynia to ostatnia elektrownia wodna na rzece Słupi przed jej ujściem do morza. Położona jest w granicach Parku Krajobrazowego „Dolina Słupi” i jest elementem Szlaku Zabytków Hydrotechniki w województwie pomorskim.

kontakt dla mediów
Katarzyna Dziadul
Biuro Prasowe Grupy Energa, Energa SA
Katarzyna Dziadul

biuroprasowe@energa.pl

tel: +48 58 778 83 29

informacje o firmie

Zawsze aktualne wiadomości na temat Energi z Grupy ORLEN znajdziecie na naszych mediach społecznościowych: LinkedIn, Facebook, a także X.

Grupa Energa to jedna z czterech największych grup energetycznych działających w Polsce. Jest czynnie zaangażowana w transformację polskiego sektora energetycznego, rozwijając potencjał źródeł odnawialnych i modernizując swoją sieć dystrybucyjną. Realizuje też inwestycje w bilansujące aktywa niskoemisyjne, które przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa dostaw energii i stabilnej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.

Grupa Energa jest liderem jeśli chodzi o udział OZE w łącznej mocy zainstalowanej wszystkich aktywów wytwórczych – na koniec pierwszego półrocza 2025 roku było to 54 proc., na co składały się instalacje fotowoltaiczne o mocy 362 MW, elektrownie wiatrowe o łącznej mocy 283 MW, elektrownie wodne o łącznej mocy 202 MW, a także źródła biomasowe o łącznej mocy ok. 82 MW. W pierwszym półroczu 2025 roku źródła odnawialne Grupy wyprodukowały łącznie 749 GWh energii elektrycznej, co stanowiło 46 proc. całej produkcji brutto ze wszystkich źródeł wytwórczych Grupy w tym okresie.

Sieć dystrybucyjna Grupy Energa liczy 200 tys. km i obejmuje swoim zasięgiem ok. ¼ kraju, zasilając ok. 3,4 mln klientów. Aż 1/3 wszystkich OZE działających w Polsce podłączona jest do linii dystrybucyjnych Energi Operatora – to aktywa o łącznej mocy przekraczającej 10 GW. W obszarze dystrybucji Grupa jest też liderem pod względem montażu liczników zdalnego odczytu – na koniec pierwszego półrocza 2025 roku 89 proc. wszystkich odbiorców energii elektrycznej posiadało tego typu urządzenia.

Energa jest częścią Grupy Kapitałowej ORLEN, największej firmy w Europie Środkowo-Wschodniej, prowadzącej działalność na 9 rynkach macierzystych – w Polsce, Czechach, Niemczech, na Litwie, Słowacji, Węgrzech oraz w Kanadzie, Norwegii, Pakistanie i Austrii.

załączniki

kontakt dla mediów
Katarzyna Dziadul
Biuro Prasowe Grupy Energa, Energa SA
Katarzyna Dziadul

biuroprasowe@energa.pl

tel: +48 58 778 83 29

informacje o firmie

Zawsze aktualne wiadomości na temat Energi z Grupy ORLEN znajdziecie na naszych mediach społecznościowych: LinkedIn, Facebook, a także X.

Grupa Energa to jedna z czterech największych grup energetycznych działających w Polsce. Jest czynnie zaangażowana w transformację polskiego sektora energetycznego, rozwijając potencjał źródeł odnawialnych i modernizując swoją sieć dystrybucyjną. Realizuje też inwestycje w bilansujące aktywa niskoemisyjne, które przyczynią się do zwiększenia bezpieczeństwa dostaw energii i stabilnej pracy Krajowego Systemu Elektroenergetycznego.

Grupa Energa jest liderem jeśli chodzi o udział OZE w łącznej mocy zainstalowanej wszystkich aktywów wytwórczych – na koniec pierwszego półrocza 2025 roku było to 54 proc., na co składały się instalacje fotowoltaiczne o mocy 362 MW, elektrownie wiatrowe o łącznej mocy 283 MW, elektrownie wodne o łącznej mocy 202 MW, a także źródła biomasowe o łącznej mocy ok. 82 MW. W pierwszym półroczu 2025 roku źródła odnawialne Grupy wyprodukowały łącznie 749 GWh energii elektrycznej, co stanowiło 46 proc. całej produkcji brutto ze wszystkich źródeł wytwórczych Grupy w tym okresie.

Sieć dystrybucyjna Grupy Energa liczy 200 tys. km i obejmuje swoim zasięgiem ok. ¼ kraju, zasilając ok. 3,4 mln klientów. Aż 1/3 wszystkich OZE działających w Polsce podłączona jest do linii dystrybucyjnych Energi Operatora – to aktywa o łącznej mocy przekraczającej 10 GW. W obszarze dystrybucji Grupa jest też liderem pod względem montażu liczników zdalnego odczytu – na koniec pierwszego półrocza 2025 roku 89 proc. wszystkich odbiorców energii elektrycznej posiadało tego typu urządzenia.

Energa jest częścią Grupy Kapitałowej ORLEN, największej firmy w Europie Środkowo-Wschodniej, prowadzącej działalność na 9 rynkach macierzystych – w Polsce, Czechach, Niemczech, na Litwie, Słowacji, Węgrzech oraz w Kanadzie, Norwegii, Pakistanie i Austrii.