Historyczny przełom w ochronie oceanów
Traktat ONZ o pełnym morzu wchodzi w życie! To milowy krok w stronę ochrony oceanów. Oznacza to początek nowej ery w globalnym zarządzaniu oceanami i ochronę dwóch trzecich ich obszarów znajdujących się poza jakąkolwiek jurysdykcją narodową.
Po ratyfikacji Traktatu ONZ o pełnym morzu (zwanym inaczej Traktatem oceanicznym) przez 60 państw, osiągnięto próg wymagany do jego wejścia w życie.
| To wspaniała wiadomość, choć smuci fakt, że polski Rząd nie znajduje się wśród tej 60tki, która zadecydowała o wejściu w życie traktatu. Jeśli, pomimo naszych apeli, polskie władze nie przystąpią pilnie do ratyfikacji, Polska nie znajdzie się wśród krajów, które będą decydować o losach otwartych oceanów - nie tylko o ich ochronie, ale również o sposobie sprawiedliwego podziału korzyści – wskazuje Andrzej Ginalski, Kierownik Zespołu Morskiego WWF Polska. |
To historyczna szansa na zahamowanie degradacji ekosystemów morskich i zapewnienie ich trwałej ochrony dla przyszłych pokoleń.
| To monumentalne osiągnięcie w dziedzinie ochrony oceanów. Traktat o Pełnym Morzu będzie pozytywnym katalizatorem współpracy na wodach międzynarodowych i w ramach obowiązujących porozumień, a także stanowi punkt zwrotny dla dwóch trzecich światowych oceanów – podkreśla Kirsten Schuijt, Dyrektor Generalna WWF International. |
Droga do przełomu
Obszary dalekomorskie, czyli tzw. pełne morze, to obszary oceanów poza kontrolą poszczególnych państw obejmujące ogromne przestrzenie. Regulują one klimat, wspierają globalne rybołówstwo i stanowią dom dla setek tysięcy gatunków morskich. Mimo tego zaledwie 1% tych wód było dotąd chronionych. Traktat o pełnym morzu, znany formalnie jako Porozumienie w sprawie Różnorodności Biologicznej Poza Jurysdykcją Krajową (ang. Biodiversity Beyond National Jurisdiction, BBNJ), zmienia ten stan rzeczy. Wprowadza bowiem prawnie wiążący mechanizm tworzenia morskich obszarów chronionych, co przybliża świat do realizacji globalnego celu: ochrony 30% oceanów do 2030 roku – zgodnie z ustaleniami Globalnych Ram Różnorodności Biologicznej ONZ.
| To szansa na znaczną poprawę status quo i stworzenie ram dla zacieśnionej współpracy dla dobra oceanów, ich różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych, które przynoszą korzyści ludziom na całym świecie – zaznacza Jessica Battle, Starsza Ekspertka WWF ds. Zarządzania i Polityki Oceanicznej – Obszary dalekomorskie nie są niczyją własnością, lecz wspólnym dobrem. Dlatego sukces traktatu zależeć będzie od przejrzystego dialogu i współpracy wszystkich – od rybołówstwa, przez żeglugę, po górnictwo. |
Traktat, nad którym dyskusje trwały blisko 20 lat, został przyjęty w czerwcu 2023 r., a ratyfikowany we wrześniu 2025 r. Obowiązywać będzie natomiast od 17 stycznia 2026 r., czyli 120 dni po dokonaniu 60 ratyfikacji.
Oceany – źródło życia
Obszary na pełnym morzu wspierają kluczowe rybołówstwo, zapewniają siedliska setkom tysięcy gatunków i łagodzą skutki zmian klimatu. W ciągu ostatniej dekady oceany pochłaniały 23% emisji dwutlenku węgla związanych z działalnością człowieka, odgrywając kluczową rolę w łagodzeniu skutków zmiany klimatu. Jednocześnie są one narażone na intensywną eksploatację – m.in. przez silnie dotowane, przemysłowe rybołówstwo dalekomorskie.
Traktat o pełnym morzu jest niezbędny do wdrożenia Globalnych Ram Różnorodności Biologicznej, które zobowiązują kraje do ochrony i zachowania co najmniej 30% oceanów oraz zapewnienia, że 30% zdegradowanych obszarów zostanie odtworzonych do 2030 r. Choć ochrona 30% oceanów ma kluczowe znaczenie, WWF podkreśla, że pozostałe 70% również musi być zarządzane w sposób zrównoważony. Aby stworzyć stabilną przyszłość dla kolejnych pokoleń, konieczne jest przekształcenie czynników powodujących utratę różnorodności biologicznej, zwłaszcza jeżeli chodzi o pozyskiwanie i produkcję ryb i owoców morza, wydobycie zasobów i transport morski, a jednocześnie uwzględnienie skutków zmiany klimatu.
kontakt dla mediów
Agnieszka Veljković
aveljkovic@wwf.pl
tel: +48 691 690 601
Stanisław Popłochodzki
spoplochodzki@wwf.pl
tel: +48 785 120 510
informacje o firmie
WWF jest niezależną organizacją ochrony środowiska wspieraną przez ponad 38 milionów ludzi, której globalna sieć jest aktywna w ponad 100 krajach. To właśnie dlatego ratujemy najcenniejsze przyrodniczo miejsca w ponad 100 krajach na 6 kontynentach. Nie jesteśmy sami. Robimy to wyłącznie dzięki wsparciu ponad 5 milionów darczyńców na świecie. W Polsce działamy od 25 lat i przy wsparciu ponad 70 000 Darczyńców, chronimy najcenniejsze przyrodniczo obszary i dbamy o ochronę zagrożonych gatunków. Współpracujemy także z administracją państwową i biznesem, dzieląc się wiedzą naszych Ekspertów i wspierając dobre zmiany, bo razem możemy więcej!. Na stronie media.wwf.pl znajdziesz najnowsze informacje i materiały dla mediów.
kontakt dla mediów
Agnieszka Veljković
aveljkovic@wwf.pl
tel: +48 691 690 601
Stanisław Popłochodzki
spoplochodzki@wwf.pl
tel: +48 785 120 510
informacje o firmie
WWF jest niezależną organizacją ochrony środowiska wspieraną przez ponad 38 milionów ludzi, której globalna sieć jest aktywna w ponad 100 krajach. To właśnie dlatego ratujemy najcenniejsze przyrodniczo miejsca w ponad 100 krajach na 6 kontynentach. Nie jesteśmy sami. Robimy to wyłącznie dzięki wsparciu ponad 5 milionów darczyńców na świecie. W Polsce działamy od 25 lat i przy wsparciu ponad 70 000 Darczyńców, chronimy najcenniejsze przyrodniczo obszary i dbamy o ochronę zagrożonych gatunków. Współpracujemy także z administracją państwową i biznesem, dzieląc się wiedzą naszych Ekspertów i wspierając dobre zmiany, bo razem możemy więcej!. Na stronie media.wwf.pl znajdziesz najnowsze informacje i materiały dla mediów.