Gdańska Polityka Zieleni – dla klimatu i mieszkańców

Gdańska Polityka Zieleni to zbiór wytycznych dotyczących kształtowania zieleni w mieście i zwiększania jej dostępności dla mieszkańców. Podczas II etapu prac nad dokumentem projektanci wskazali obszary Gdańska, w których jest deficyt w dostępie do zieleni publicznej. Wytyczne i rozwiązania, które mają zmienić ten stan, zawarte są w sześciu przystępnych opracowaniach przygotowanych przez Biuro Rozwoju Gdańska.

- Po dwóch latach analiz i spotkań z radami dzielnic kończymy kolejny etap prac nad dokumentem „Gdańska Polityka Zieleni”. Wyznacza on kierunki rozwoju błękitno-zielonej infrastruktury w Miasto Gdańsk. Skupiliśmy się na obszarach z deficytem zieleni, by lepiej planować działania i zwiększać jej dostępność. Dokument uzupełnia Strategię Gdańsk 2030 Plus oraz inne miejskie polityki, m.in. Gdańską Politykę Wodną i Standard Ulicy Miejskiej – podkreśla Emila Lodzińska, zastępczyni prezydenta Gdańska ds. rozwoju przestrzennego i mieszkalnictwa.

Gdańska Polityka Zieleni (GPZ) określa spójne i długoterminowe cele oraz perspektywy związane z rozwojem w mieście błękitno - zielonej infrastruktury, realizując tym samym zapisy Strategii Rozwoju Miasta Gdańsk 2030 Plus.

GPZ obejmuje tworzenie „miasta zielonego”, w którym stosowane są rozwiązania oparte na zasobach środowiska przyrodniczego. Jej zapisy uzupełniają także miejskie polityki o kompleksowe ujęcie zagadnienia błękitno-zielonej infrastruktury, o czym jest mowa m.in. w Gdańskiej Polityce Wodnej, Gdańskich Przestrzeniach Lokalnych oraz Gdańskim Standardzie Ulicy Miejskiej.

W ramach drugiego etapu opracowywania GPZ ogólne analizy z poziomu całego miasta sprowadzono do skali poszczególnych obszarów objętych deficytem w dostępie do zieleni.

Całość opracowania znajdziemy na stronie Biura Rozwoju Gdańska.

Błękitno-zielona sieć dla obszarów priorytetowych

Za tworzenie GPZ odpowiada Zespół Przestrzeni Publicznych i Krajobrazu Biura Rozwoju Gdańska. Podczas II etapu prac nad dokumentem projektanci przeanalizowali dostępność zieleni we wszystkich gdańskich dzielnicach.

To pozwoliło wskazać obszary miasta, w których jest deficyt w dostępie do zieleni i gdzie konieczne jest podjęcie działań poprawiających sytuację.

Tereny takie znajdują się m. in w dzielnicach:

• Wrzeszcz Dolny i Górny,
• Strzyża,
• Przymorze Małe,
• w Śródmieście,
• Letnica,
• Nowy Port,
• Młyniska
• Zaspa-Młyniec.

W powyższych dzielnicach, ze względu na ich położenie w gęstej i intensywnie zaludnionej części dolnego tarasu Gdańska, prace podjęto w pierwszej kolejności. Od kwietnia do czerwca br. projektantki z BRG spotkały się z radami wszystkich wyżej wymienionych dzielnic. W rozmowach uczestniczyli także radni miejscy.

Różne perspektywy, różne pomysły

Wprowadzenie rad dzielnic w wyniki analiz i wytyczne dotyczące kształtowania sieci zieleni w dzielnicach to element stałej współpracy BRG z przedstawicielami mieszkańców.

Dyskusja na temat wniosków płynących z przeprowadzonych analiz i szukanie wspólnego mianownika dla propozycji urbanistów oraz potrzeb i oczekiwań lokalnej społeczności to ważny krok ku zmniejszeniu deficytu terenów zieleni publicznej w Gdańsku.

Nowe tereny zieleni, lepsze zagospodarowanie tych już istniejących, poprawa dróg dojścia do zieleńców, skwerów, parków – to niektóre z proponowanych podczas spotkań rozwiązań.

Pokłosiem spotkań jest wypracowanie wytycznych dotyczących zazieleniania sześciu obszarów miasta zebranych w formie przystępnych i dostępnych na stronie BRG publikacji oraz bazy danych przestrzennych. Wytyczne i rekomendacje mają być punktem wyjścia dla działań jednostek miejskich oraz urbanistów tworzących plany miejscowe w Gdańsku.

GPZ dla urbanistów

Analizy urbanistyczne są podstawowym narzędziem pracy dla osób odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne. Pozwalają one urbanistom spojrzeć na dany problem czy wyzwanie z szerokiej perspektywy, dzięki nim zidentyfikowane są konkretne potrzeby, a w konsekwencji możliwe jest zaproponowanie najlepszych rozwiązań wpisujących się w politykę miasta.

Wnioski z tego rodzaju analiz znajdują odzwierciedlenie w dokumentach planistycznych sporządzanych przez BRG. Tak również było w przypadku analiz dotyczących dostępu do zieleni – rekomendacje utworzenia nowych terenów zieleni znalazły swoje odzwierciedlenie w przygotowanym projekcie planu ogólnego miasta Gdańska.

Koniec etapu II – początek etapu III

Wraz z publikacją GPZ etap II, rozpoczął się etap III, w ramach którego będą opracowywane szczegółowe rekomendacje dotyczące zagospodarowania kluczowych terenów wskazanych przez radnych dzielnicowych podczas spotkań – tzw. błękitno-zielone karty. Błękitno-zielone karty (zielone i niebieskie ikony) zostały udostępnione na interaktywnej mapie i mają służyć mieszkańcom jako pomoc przy składaniu wniosków do Zielonego Budżetu Obywatelskiego oraz przy procedowaniu zadań jednostek miejskich.

Szczegółowe wytyczne w ramach etapu III GPZ zostały już sformułowane dla parku linearnego w rejonie ulicy Rybaki Górne na Młodym Mieście, a także dla osiedlowego zieleńca w rejonie ulic Bydgoskiej i Bzowej na Przymorzu Małym (zielone ikony). Kolejne karty, dotyczące wskazanych na mapie lokalizacji (szare ikony) będą opracowywane.

Dla klimatu i mieszkańców

Główne założenia GPZ to adaptacja do zmian klimatu oraz poprawa jakości życia mieszkańców. Dokument wskazuje i proponuje konkretne działania, m.in. zwiększenie powierzchni oraz jakości terenów zieleni i ich bioróżnorodności, poprawę standardu ich zagospodarowania, objęcie ochroną nowych obszarów czy wreszcie zwiększenie liczby powiązań pomiędzy terenami zieleni. Ma to przynieść wymierne korzyści polegające na zazielenieniu obszarów i zmniejszeniu istniejących deficytów w dostępie do zieleni oraz podnoszeniu jakości zagospodarowania.

Zalecanym kierunkiem kształtowania terenów zieleni w Gdańsku jest zachowanie i podkreślanie ich zróżnicowania oraz wzmacnianie bioróżnorodności. Dotyczy to także zagospodarowania zbiorników retencyjnych, ochrony mokradeł i podmokłości.

Preferowane są rozwiązania oparte na naturze, zieleń spontaniczna i parki czwartej przyrody, tj. roślinność rozwijająca się samoistnie - taka zieleń jest najbardziej odporna na zmiany klimatu. Ważne jest także wzmacnianie istniejących powiązań pomiędzy terenami zieleni. Docelowo najbliższe tereny zieleni powinny się znajdować w odległości 15-minutowego dojścia pieszego od miejsc zamieszkania.