Rozbudowa sieci energetycznej - klucz do powodzenia transformacji energetycznej

Bezpieczeństwo systemów energetycznych w Europie Centralnej to istotny element funkcjonowania całej sieci, od którego zależy stabilność dostaw energii i dalszy niezakłócony rozwój nowych technologii w energetyce. Podczas trwającego XVII Europejskiego Kongresu Gospodarczego w Katowicach Robert Stelmaszczyk, prezes zarządu Stoen Operator zwrócił szczególną uwagę na kluczową rolę dalszego rozwoju sieci w umacnianiu bezpieczeństwa energetycznego w Polsce. W jego opinii „rozbudowa sieci jest absolutnie niezbędna i w przewidywalnym okresie jest bezpieczniejszym i tańszym niż inne sposobem zapewnienia transformacji energetycznej".

Uczestnicy debaty „Energetyka: bezpieczeństwo systemu” omawiali także znaczenie magazynów energii i nowych technologii w zarządzaniu podażą i popytem. Robert Stelmaszczyk zaznaczył, że pomimo rosnącej roli magazynów energii, nie mogą one zastąpić rozbudowy sieci. - W stołecznej sieci mamy w tej chwili ponad 1000 magazynów, ale o łącznej mocy zaledwie niewiele ponad 6 megawatów, więc nie odgrywają one jeszcze technicznie istotnej roli – wyjaśnił.

Ważnymi elementami wzmacniającymi bezpieczeństwo fizyczne i operacyjne sieci jest sterowanie i szeroko pojęta automatyka. Stoen Operator osiągnął niemal 100% obserwowalności i kontrolowalności sieci na średnim napięciu. Spółka rozwija także obszar smart meteringu. W stołecznej sieci zainstalowała do końca lutego br. nowe inteligentne liczniki zdalnego odczytu już u ponad 380 tys. odbiorców. Umożliwiają one zdalne przesyłanie odczytów i samodzielną kontrolę zużycia przez użytkowników. Do końca 2025 r. Stoen zakłada zwiększenie liczby odbiorców z nowymi urządzeniami do 520 tysięcy, a do 2027 r. będzie to około 880 tysięcy, czyli 65%.

Prezes zarządu Stoen Operator wskazał też, że istotną drogą to zapewnienia elastyczności sieci jest poleganie na konkurencyjnym rynku. - Najtańszym i najlepszym sposobem obniżenia kosztów elastyczności, która stała się naturalnym efektem sukcesu odnawialnych źródeł energii, jest wykorzystywanie rynku. Trzeba pozwalać zarabiać na rynku energii poprzez stosowanie uczciwych, przejrzystych zasad rynkowych, przy jednoczesnym zmniejszaniu ilości dotacji i różnego rodzaju subsydiów – zauważył. Zaliczają się do nich także mechanizmy mrożenia cen, które w końcowym rozrachunku - w opinii Roberta Stelmaszczyka - będą droższe niż dobrze funkcjonujący rynek.

Wskazał on także na stabilność regulacyjną i przewidywalność w tym obszarze, jako kluczową dla rozbudowy sieci energetycznej. Dzięki nim możliwe będzie określenie zwrotu z inwestycji na konkretnej puli kapitału w długim okresie. Inwestycje sieciowe często mają bardzo długą, nawet kilkudziesięcioletnią „żywotność” i należy to zawsze uwzględniać w ich planowaniu. Prezes stołecznego OSD zauważył także potrzebę wdrożenia tzw. prawa drogi, które ułatwiłoby rozbudowę sieci energetycznej, szczególnie w dużych miastach, gdzie prowadzenie linii jest szczególnie często utrudnione. W kontekście budowy sieci elektroenergetycznych prawo drogi pozwala spółkom energetycznym na korzystanie z cudzej nieruchomości w celu budowy i eksploatacji linii elektroenergetycznych.