Alfons Mucha – jeden z najbardziej znanych czeskich artystów na świecie – po raz pierwszy w Polsce w immersyjnej odsłonie

Po debiucie w Paryżu i Tokio, już od 28 marca w Art Box Experience w warszawskiej Fabryce Norblina można obejrzeć wystawę „Alfons Mucha – Magia Secesji”. W nowoczesny, immersyjny sposób przybliży ona życie i twórczość Alfonsa Muchy – jednego z najbardziej rozpoznawalnych artystów okresu Art Nouveau. Wszyscy znają jego charakterystyczne plakaty teatralne, piękne postaci i roślinne motywy.

Wystawa stworzona przez Grand Palais Immersif i Fundację Muchy to podróż przez życie i twórczość czeskiego artysty. Ekspozycja to immersyjne doświadczenie, które na 800 mkw. łączy sztukę, nowoczesne technologie i wielozmysłowe przeżycia. Pozwala zanurzyć się w świat mistrza Secesji, który na zawsze nie tylko wpisał się w historię sztuki, a jego dzieła nadal inspirują artystów na całym świecie, ale jest również uważany za prekursora projektowania reklamowego. Dzięki zastosowaniu technik audiowizualnych, interaktywnych oraz zapachowych, zwiedzający będą mogli zanurzyć się w twórczości Muchy, odkrywając jego dzieła nie tylko poprzez obraz, ale także dźwięk i aromaty. Immersyjna wystawa przedstawia blisko 100 różnorodnych dzieł artysty, w tym najbardziej znane plakaty, ale także mniej znane prace – od malarstwa, przez grafikę, aż po projekty architektoniczne i biżuterię.

Alfons Mucha (1860 – 1939) - urodzony w niewielkim miasteczku Iwanczyce, sławę zdobył w Paryżu w latach 90. XIX wieku, gdzie jego plakaty litograficzne dla Sary Bernhardt, najbardziej znanej francuskiej aktorki tamtych czasów, błyskawicznie zyskały status kultowych. Faliste linie, organiczne formy oraz stonowana paleta barw zostały określone mianem „Le Style Mucha” i stały się synonimem dla nowo powstającego stylu dekoracyjnego tamtych czasów — Art Nouveau. Dzięki temu zleceniu Mucha otrzymał sześcioletni kontrakt, a w ciągu następnych lat stworzył dla aktorki siedem afiszy w Théâtre de la Renaissance, pomagał przy scenografii i kostiumach, projektował dla niej biżuterię oraz był głównym doradcą artystycznym. Mucha w tym okresie skupił się na tworzeniu projektów graficznych na zamówienie. Opracowywał plakaty reklamowe, kalendarze, karty dań oraz okładki i tytuły czasopism. Współpracował m.in. z Nestlé czy Moët & Chandon. W 1898 roku, w nowej pracowni, rozpoczął współpracę z prestiżowymi magazynami, w których publikował swoje ilustracje. Tworzył również serie grafik przeznaczonych na pocztówki oraz panneaux décoratifs – zestawy dekoracyjnych kompozycji drukowanych na jedwabiu, które nawiązywały do określonych motywów, takich jak pory roku czy kwiaty. Wspólnie z Jamesem Whistlerem założył szkołę malarską Carmen, gdzie obaj prowadzili zajęcia dla młodych artystów. Po powrocie do Pragi w 1913 roku skupił się na monumentalnym dziele Epopeja Słowiańska, przedstawiającym historię narodów słowiańskich. Cykl obejmował dwadzieścia płócien o rozmiarze 7,3 na 9,1 metra, ilustrował wydarzenia od prehistorii aż do XIX wieku i był realizowany przez 18 lat. Mucha zaprojektował także czechosłowackie godło, pierwsze banknoty i znaczki. Aresztowany przez gestapo w 1939 roku zmarł wkrótce po przesłuchaniu w wieku 79 lat. Jego dorobek pozostaje jednym
z najważniejszych osiągnięć Secesji.

„To już nasza dziewiąta wystawa, którą przedstawiamy na kilka dni przed trzecimi urodzinami Art Box Experience. Prezentowanie dzieł takich mistrzów jak Alfons Mucha to dla nas ogromne wyróżnienie. Cieszymy się również, że naszym partnerem został Grand Palais Immersif, innowacyjna przestrzeń immersyjna w Paryżu, będąca równocześnie częścią jednego z najważniejszych francuskich muzeów sztuki. Wspólnie z Grand Palais i z Fundacją Muchy, przekazujemy wiedzę o życiu i twórczości tego czeskiego artysty szerokiej publiczności w nowoczesnej, immersyjnej formie” – podkreśla Joanna Kowalkowska – Prezes, Art Box Experience.

Wystawa przedstawia historię artysty w trzech aktach, pokazując niejako trzy etapy jego twórczości:

AKT 1: IKONY

Pierwsza część wystawy przenosi widzów na morawskie równiny, gdzie Mucha dorastał i skąd czerpał inspiracje z otaczającej go natury. Następnie, przez malownicze uliczki Paryża, zwiedzający trafiają do Théâtre de la Renaissance. Przewodnikiem po twórczości Muchy w tym akcie są jego plakaty, z których wiele stało się ikonami sztuki, m.in. plakat „Job” oraz „Dama Kameliowa” przedstawiający aktorkę Sarah Bernhardt, „Trapistka”, „Gismonda” czy „Monaco Monte Carlo”. Prezentacja tych dzieł odbywa się za pomocą efektów wizualnych i animacji, które ukazują szczegóły prac Muchy w sposób dynamiczny i zmieniający się w rytm muzyki.

AKT 2: 1900

Druga część ukazuje Paryż, w którym Mucha zrealizował swoje najsłynniejsze projekty artystyczne. W tej sekwencji wystawy odwiedzający płyną statkiem po Sekwanie w okresie EXPO 1900 – Wystawy Światowej w Paryżu, aby dotrzeć do Pawilonu Bośni i Hercegowiny, którego wnętrza zaprojektował Mucha, gdzie możemy zobaczyć freski i subtelne dekoracje stworzone przez artystę.

AKT 3: POCHODZENIE

W ostatniej części wystawy przygotowano podróż do zamku w Zbirohu, w którym po 1913 roku Mucha malował część swojego monumentalnego cyklu „Epopeja Słowiańska”, stanowiącego pacyfistyczną wizję przyszłości, szczególnie istotną w dzisiejszym świecie. W tej przestrzeni, dzięki specjalnym projekcjom, widzowie poczują się, jakby stali się częścią tego wielkiego dzieła. Każdy jego obraz jest zaprezentowany w kontekście, ukazującym surowość i skromność, które artysta pragnął oddać. Zwiedzający odkryją też różnorodne techniki artysty, które kształtowały jego dzieła.

Za pomocą zaawansowanych projekcji, muzyki i instalacji odwiedzający przeniosą się w samo serce twórczości artysty, poczują zapachy jego ulubionych kwiatów z Moraw, a także aromat kadzideł, które towarzyszyły mu podczas pracy w jego paryskim atelier. Widzowie będą mieli okazję poczuć także zapach perfum, które Jacques Guerlain stworzył w 1900 roku dla Sarah Bernhardt, jednej z najsłynniejszych postaci, które Mucha uwiecznił na swoich plakatach. Oryginalna ścieżka dźwiękowa, przygotowana przez Studio Radio France, wprowadza w klimat epoki, łącząc kompozycje z czasów Muchy z nowoczesnymi interpretacjami. Interaktywne elementy i przestrzenna aranżacja sprawiają, że wystawa jest doświadczeniem nie tylko estetycznym, ale także emocjonalnym. Nowoczesne technologie umożliwią widzom stworzenie własnego dzieła na bazie fragmentów twórczości Muchy oraz pozwolą na wędrówkę po jego atelier i przyjrzenie się, jak pracował z fotografiami czy szkicami. Umożliwią także poznanie jego inspiracji: od natury po sztuki islamskie i egipskie, a także pozwolą na zanurzenie się w jego świecie pełnym symboli, kolorów i filozoficznych przesłań.

Wystawa „Alfons Mucha – Magia Secesji” nie kończy się na jego czasach. Ukazuje, jak twórczość Muchy inspirowała pokolenia twórców, od lat 60. XX wieku po współczesnych artystów, takich jak Yoshitaka Amano, Karina Nguyen czy John Quesada. Przykłady jego wpływu widać również w psychodelicznej sztuce lat 60. Jego prace znajdują swoje echo w estetyce ruchu pacyfistycznego Flower Power lat 60., mangach japońskich, postaciach super bohaterów, inspirują współczesnych artystów ulicznych, twórców gier wideo i projektantów kostiumów, a nawet artystów sztuki tatuażu. Zwiedzający mogą również zobaczyć, jak styl Alfonsa Muchy wpłynął na twórców serialu Netflix „Arcane”, którego scenografia jest silnie inspirowana jego estetyką. Dzieła Muchy pozostają istotnym punktem odniesienia w różnych dziedzinach sztuki od ponad 100 lat.

„Plakaty Alfonsa Muchy stworzone w Paryżu należą do jego najpopularniejszych dzieł, jednak w rzeczywistości był on niezwykle wszechstronnym artystą na wielu płaszczyznach: malarzem, rzeźbiarzem, fotografem i projektantem, a także inspirującym nauczycielem oraz filozofem. Mucha był zadeklarowanym artystą dla ludzi, sztuka była dla niego językiem, którym wyrażał swoje ideały jednoczenia ludzi w celu działania na rzecz postępu i pokoju. Bardzo się cieszę, że te ponadczasowe ideały mojego pradziadka przetrwały i są kontynuowane poprzez takie właśnie wystawy i prezentowane na całym świecie - w Paryżu, Tokio, a teraz także w Warszawie. Jego prace w tej nowoczesnej formie stanowią doskonałe uzupełnienie i przedłużenie jego dzieł także dla młodych pokoleń” - podkreślił Marcus Mucha, Dyrektor Wykonawczy w Fundacji Muchy i prawnuk Alfonsa Muchy. „Fanów oryginalnych dzieł zapraszam z kolei do otwartego pod koniec lutego Muzeum Muchy w przepięknym Pałacu Savarin w Pradze. Stała wystawa zatytułowana „Alfons Mucha: Art Nouveau i Utopia” ukazuje około dziewięćdziesięciu prac z Mucha Trust Collection, w tym obrazy, plakaty, rysunki oraz fotografie” – dodaje.

Edukacja w świecie Secesji

Art Box Experience przygotowało także tradycyjnie program edukacyjny towarzyszący wystawie „Alfons Mucha – Magia Secesji”, skierowany do dzieci i młodzieży w różnym wieku. Interaktywne lekcje pozwalają uczniom odkrywać świat sztuki secesyjnej i twórczość Alfonsa Muchy poprzez angażujące zadania, analizy dzieł oraz kreatywne warsztaty. W najmłodszych grupach dzieci poznają tajniki secesyjnych kompozycji i inspiracje naturą. Starsi uczestnicy będą eksplorować wpływ Muchy na sztukę reklamy oraz historię Wystaw Światowych. Zajęcia odbywają się z edukatorami, a uczniowie korzystają z interaktywnych kart pracy, które pomagają im w twórczy sposób zgłębiać tematykę wystawy.

***

Wystawa jest koprodukcją Grand Palais Immersif oraz Fundacji Muchy z Pragi. Kuratorką wystawy jest Tomoko Sato z Fundacji Mucha. Oryginalna muzyka na potrzeby wystawy została skomponowana przez Benoît de Villeneuve i Benjamina Morando w Studio Radio France, a za jej produkcję odpowiada Frédéric Changenet.

Więcej na: www.artboxexperience.com   
Bilety do nabycia online: Ticketmaster
Czas trwania wystawy: 28.03 – 14.09.2025

Miejsce: Fabryka Norblina, ul. Żelazna 51/53, poziom +2, budynek Plater
Pon. - czw., od godz. 9:00 do 20:00, ostatnie wejście o 19:00; pt. od godz. 9:00 do 21:00, ostatnie wejście o godz. 20:00; weekend w godz. 10:00-21:00).

Ceny biletów:

W tygodniu (od poniedziałku do piątku):

• bilet normalny – 65 zł
• bilet ulgowy – 55 zł
• bilet dla seniora / osoby z niepełnosprawnością – 45 zł
• bilet rodzinny (2 osoby dorosłe i 2 dzieci w wieku 5-18 lat) – 170 zł

W weekendy (sobota, niedziela):

• bilet normalny – 75 zł
• bilet ulgowy – 65 zł
• bilet dla seniora / osoby z niepełnosprawnością – 55 zł
• bilet rodzinny (2 osoby dorosłe i 2 dzieci w wieku 5-18 lat) – 190 zł

Zwiedzanie dla szkół  - obowiązuje bilet wstępu w cenie 35 zł od osoby. Opiekunowie grupy wchodzą bezpłatnie.