Raport Bosch Tech Compass: Polacy o technologii – nadzieje, obawy i edukacja w erze AI. Sztuczna inteligencja jako przedmiot w szkole?

• Bosch Tech Compass 2025, badanie opinii przygotowane na zlecenie firmy Bosch, ukazuje złożone relacje mieszkańców Polski z technologią.
• Raport potwierdza, że dostrzegamy szanse związane z rozwojem technologicznym i widzimy duży potencjał technologii w konkretnych obszarach, jednocześnie - wciąż obawiamy się nieznanego.
• Sztuczna inteligencja wskazywana jest przez Polaków jako najważniejsza technologia najbliższego dziesięciolecia.
• Badanie przygląda się również wykorzystaniu AI w pracy, sposobom uczenia się nowych technologii oraz opiniom dotyczącym odpowiedzialności za edukację w obszarze nowych technologii.

Jaki świat z technologią?

Zgodnie z wynikami badania Bosch Tech Compass* polscy respondenci oceniają wpływ technologii na świat raczej pozytywnie. Aż 63% zgadza się ze stwierdzeniem, że postęp technologiczny czyni świat lepszym, co jest wynikiem plasującym się nieco poniżej średniej dla pozostałych siedmiu badanych krajów (69%). Największy optymizm w tym względzie panuje w Indiach (84%) i Chinach (88%).

Zgodnie z danymi Bosch Tech Compass, w Polsce dostrzegamy szereg zalet płynących z rozwoju technologii, koncentrujemy się przede wszystkim na korzyściach praktycznych i poprawie jakości życia. Najczęściej wskazywane przez polskich respondentów zalety technologii to ułatwienie pracy (67%), poprawa komfortu życia (60%) i opieki zdrowotnej (42%) oraz zwiększenie bezpieczeństwa (37%). Pomimo pewnych różnic między krajami wyniki badania pokazują też powszechną nadzieję pokładaną w innowacjach technologicznych, które mają stać się narzędziem do radzenia sobie z kryzysem klimatycznym. Największy optymizm panuje w tym względzie w Chinach (85%), Indiach (83%) i Wielkiej Brytanii (71%). Najbardziej sceptyczni są Francuzi (53%). W Polsce 62% respondentów zgadza się ze stwierdzeniem, że przyszły postęp technologiczny będzie kluczowy w walce ze zmianami klimatu.

Natomiast obawy badanych budzą technologie, które mogą potencjalnie zagrażać prywatności, bezpieczeństwu pracy i pogłębiać nierówności społeczne. Co ciekawe, często są to te same technologie, z którymi jednocześnie wiążemy największe nadzieje: AI czy roboty.

„Badanie Bosch Tech Compass pokazuje, że musimy cały czas budować zaufanie do sztucznej inteligencji, bo strach przed nieznanym wciąż istnieje. 82% respondentów z Polski oczekuje, że firmy będą posiadały kodeks AI, czyli jasne wytyczne dotyczące wykorzystania tej technologii. W Bosch już kilka lat temu opracowaliśmy zasady stosowania sztucznej inteligencji w naszych produktach, jasno określając etyczne granice dla AI. To człowiek musi mieć pełną kontrolę nad tą technologią, aby móc mieć do niej pełne zaufanie” – podkreśla Rafał Rudziński, prezes spółki Robert Bosch i przedstawiciel Grupy Bosch w Polsce.

AI najważniejszą technologią przyszłości

Za najważniejszą technologię mającą dominować w następnym dziesięcioleciu mieszkańcy wszystkich badanych krajów uznali sztuczną inteligencję – w Polsce wskazało ją aż 66% respondentów. Podobne wyniki technologia ta uzyskała w innych regionach świata. Dwa kolejne rozwiązania technologiczne wskazane przez polskich badanych jako kluczowe dla rozwoju kraju w kolejnych latach to roboty przemysłowe (27%) i wodór/ ogniwa paliwowe (25%). Mieszkańcy innych regionów dostrzegają też znaczenie 5G, robotów przemysłowych i pojazdów autonomicznych/ automatyzacji jazdy. Co ciekawe, w Polsce ten ostatni obszar cieszy się mniejszym zainteresowaniem – wskazało go jedynie 18% badanych.

W jakich obszarach życia prywatnego jesteśmy już gotowi zaufać AI? Osoby mieszkające w Polsce wskazują przede wszystkim na finanse (36%), zdrowie (33%), prace domowe i sprzątanie (31%).

Sztuczna inteligencja pracy

Jednocześnie Polska zdaje się być mniej zaawansowana we wdrażaniu AI w środowisku pracy – aż 63% respondentów deklaruje, że w ogóle nie korzysta z narzędzi AI w tym obszarze. Dla porównania, w Indiach i Chinach odsetek badanych deklarujących to samo wynosi jedynie 31%. Polscy ankietowani najrzadziej z mieszkańców wszystkich krajów widzą też AI jako technologię kluczową lub ważną w ich obecnej pracy (31%). Różnią się tym samym znacząco od mieszkańców Indii i Chin, w których aż 83% i 76% badanych uznało, że sztuczna inteligencja już dziś jest istotna w ich obszarze aktywności zawodowej. W Brazylii, USA i Wielkiej Brytanii znaczenie sztucznej inteligencji w tym aspekcie dostrzega już około połowy badanych.

Ukończenie szkoleń z obszaru AI w pracy deklaruje jedynie 10% polskich badanych. Stanowi to wyraźny kontrast – szczególnie w zestawieniu z krajami Azji: odbycie takich szkoleń zadeklarowało 57% respondentów z Indii i 38% z Chin. Jednocześnie w Polsce aż 64% osób zamierza samodzielnie poszerzać swoją wiedzę z zakresu sztucznej inteligencji.

Mimo obecnego niewielkiego wykorzystywania narzędzi opartych na sztucznej inteligencji w pracy respondenci w Polsce postrzegają ten obszar jako atrakcyjną ścieżkę kariery. W badaniu Bosch specjalista ds. AI był wskazywany jako najchętniej wykonywany zawód (19%) obok lekarza (18%) i prawnika (17%).

Jeśli przyjrzymy się niepokojom związanym z AI, najwięcej osób obawia się, że AI zagrozi ich miejscom pracy w Chinach (70%) i Indiach (63%). W pozostałych badanych krajach twierdzi tak mniej niż połowa respondentów: najmniejsze obawy mają mieszkańcy Niemiec (34%) i Polski (38%).

AI jako przedmiot w szkole?

Świadomość wagi edukacji w obszarze AI jest wysoka na całym świecie.
W każdym z badanych krajów ponad połowa respondentów zgadza się z twierdzeniem, że powinien to być osobny przedmiot w szkole. W Chinach i Indiach konieczność wprowadzenia edukacji o sztucznej inteligencji do szkół dostrzega 84% i 79% osób. W Polsce – 74% badanych. Polscy respondenci wskazują też instytucje edukacyjne (68%) i rząd (55%) jako główne podmioty odpowiedzialne za edukację w zakresie AI. Jednak młodzi (18–29 lat) częściej niż starsi przypisują odpowiedzialność za edukację w zakresie AI firmom, co sugeruje oczekiwanie zaangażowania sektora prywatnego w przygotowanie przyszłych pracowników.

Jednocześnie jedynie 33% mieszkańców naszego kraju zgadza się ze stwierdzeniem, iż obecne placówki edukacyjne przygotowują studentów odpowiednio do wejścia na rynek pracy z AI. W innych krajach taki pogląd podziela blisko połowa respondentów.

„AI jest dla nas kluczową technologią przyszłości, cały czas rozszerzamy ofertę narzędzi AI dostępnych dla pracowników Bosch. Dlatego stawiamy na edukację: już od 2020 roku oferujemy szkolenia w tym zakresie” – podkreśla Rafał Rudziński.

Sztuczna inteligencja w polityce?

Czy politycy powinni wykorzystywać AI do rozwiązywania konfliktów? Z tym twierdzeniem zgadza się aż 72% respondentów z Indii i odpowiednio 65% i 57% respondentów z Chin i Brazylii. W Polsce uważa tak 49% badanych i odsetek ten jest wyższy wśród osób starszych (w wieku 60–69: 56%) niż młodszych (w wieku 18–29: 45%).

Wskazuje to na potrzebę intensyfikacji edukacji w zakresie nowych technologii, szczególnie AI, oraz konieczność prowadzenia otwartej dyskusji na temat etycznych i społecznych aspektów jej wykorzystania. Wyniki badania podkreślają również rolę instytucji edukacyjnych, rządu i biznesu w przygotowaniu społeczeństwa do wyzwań ery cyfrowej.

*O raporcie Bosch Tech Compass 2025

Bosch Tech Compass to cykliczny raport badający nastawienie mieszkańców różnych krajów do technologii, przygotowywany na zlecenie Bosch. Obecna edycja została zrealizowana przez firmę GIM metodą CAWI w październiku 2024 roku. Wyniki indeksu globalnego oparto na średniej z siedmiu krajów, w których badanie realizowane jest od kilku lat (Brazylia, Chiny, Francja, Niemcy, Indie, Wielka Brytania i USA). Ankietę przeprowadzono na reprezentatywnej próbie osób powyżej 18. roku życia. W Polsce badanie przeprowadzono na reprezentatywnej próbie 1002 respondentów w wieku 18­–69 lat, z uwzględniono płeć i region pochodzenia.

Zdjęcia i grafiki do bezpłatnego wykorzystania przy publikacji informacji z powyższego materiału, z podpisem „fot. Bosch” lub „źródło Bosch”