Krótkowzroczne decyzje ministrów ds. rybołówstwa UE stwarzają zagrożenie dla ekosystemu Morza Bałtyckiego

22 października unijna Rada Ministrów ds. Rolnictwa i Rybołówstwa AGRIFISH podjęła decyzje w sprawie bałtyckich limitów połowowych na 2025 rok[1]. Pomimo apeli ekologicznych organizacji pozarządowych[2] o ostrożne podejście i uznanie roli, jaką pełnią komercyjnie poławiane stada ryb w ekosystemie Morza Bałtyckiego, ostateczne postanowienia Rady są przykładem nieodpowiedzialnego zarządzania rybołówstwem i stanowią zagrożenie zarówno dla zdrowia ekosystemu morskiego, jak i stabilnego rybołówstwa.

Unijna Rada Ministrów ds. Rolnictwa i Rybołówstwa zadecydowała o kontynuacji zamknięcia połowów docelowych na dorsza, łososia i zachodniego śledzia, których populacje znajdują się poniżej krytycznego poziomu i ponownie wyznaczyła tzw. limity połowowe na przyłów (przypadkowy połów) ryb z tych stad. Niestety ustanowione pułapy tych limitów dla dorsza i śledzia zachodniego są wyższe od proponowanych przez Komisję Europejską i rekomendowanych przez organizacje pozarządowe. 

W tym roku na szczególną uwagę zasługują decyzje ws. połowów szprota i śledzia. Sytuacja stada szprota jest bardzo niepokojąca. Według naukowców z Międzynarodowej Rady Badań Morza, znaczny spadek tej populacji jest spowodowany m.in. niskimi wskaźnikami tzw. uzupełnienia stada[3], czyli liczbie ryb, które przeżyły pierwsze lata życia. W przypadku śledzia najnowsze doradztwo naukowe wskazuje na niski stan populacji, błędne raportowanie połowów oraz ryzyko utraty różnorodności genetycznej[4]. Mimo, że Komisja Europejska zaproponowała ostrożne limity połowowe na 2025 r. dla tych stad, organizacje pozarządowe zajmujące się ochroną środowiska wzywały ministrów ds. rybołówstwa do ich ustalenia na jeszcze niższym poziomie, aby zapobiec dalszemu uszczuplaniu populacji i zwiększyć prawdopodobieństwo przywrócenia równowagi Morza Bałtyckiego.

Zdrowe i liczne populacje drobnych ryb, takich jak szprot i śledź, mają bowiem kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego środowiska morskiego, ponieważ stanowią bazę pokarmową dla szeregu innych gatunków. Uwzględnianie tego typu zależności między gatunkami w decyzjach dotyczących limitów połowowych nazywamy ekosystemowym podejściem do zarządzania rybołówstwem. Stosowanie tego podejścia jest wymogiem, który wynika z obowiązującej Wspólnej Polityki Rybołówstwa. 

Więcej informacji: Short-sighted decision by EU fisheries ministers pushes Baltic Sea ecosystem closer to collapse - WWF Baltic 

[1] Baltic Sea: Council agrees on catch limits for 2025 - Consilium

[2] Czy ministrowie ds. rybołówstwa UE będą mieli odwagę by uratować bałtyckie stada ryb? | WWF Polska

[3] ICES. 2024. Sprat (Sprattus sprattus) in subdivisions 22–32 (Baltic Sea). In Report of the ICES Advisory Committee, 2024. ICES Advice 2024, spr.27.22–32. https://doi.org/10.17895/ices.advice.25019687 

[4] ICES. 2024. Herring (Clupea harengus) in subdivisions 25–29 and 32, excluding the Gulf of Riga (central Baltic Sea). In Report of the ICES Advisory Committee, 2024. ICES Advice 2024, her.27.25–2932. https://doi.org/10.17895/ices.advice.25019276