Czy ministrowie ds. rybołówstwa UE będą mieli odwagę by uratować bałtyckie stada ryb?

W ubiegłym tygodniu Komisja Europejska przedstawiła propozycję bałtyckich limitów połowowych na 2025 rok, podkreślając potrzebę dalszego ograniczenia połowów wielu zagrożonych stad ryb w celu ich odbudowy. Mimo to, organizacje ekologiczne, w tym Fundacja WWF Polska, apelują do unijnych ministrów ds. rybołówstwa o jeszcze większą ostrożność w wyznaczaniu ostatecznych limitów. Decyzje, które zostaną przez nich podjęte jesienią, będą miały kluczowe znaczenie dla przyszłości ekosystemu Bałtyku, dla rybaków oraz dla zapewnienia ryb dla kolejnych pokoleń.

Proces wyznaczania unijnych limitów połowowych rozpoczyna się co roku wiosną od opublikowania doradztwa naukowego Międzynarodowej Rady Badań Morza (ang. International Council for the Exploration of the Sea, ICES)[1]. Na tej podstawie, Komisja Europejska opracowuje swoje propozycje[2], które następnie są rozpatrywane przez nadbałtyckie państwa członkowskie UE. Ostateczna decyzja w sprawie bałtyckich Całkowitych Dopuszczalnych Połowów (ang. Total Allowable Catches, TACs) zostanie podjęta podczas posiedzenia Rady Ministrów ds. Rolnictwa i Rybołówstwa (AGRIFISH) w dniach 21-22 października 2024 roku w Luksemburgu[3]. Za stanowisko Polski w tej sprawie odpowiada minister właściwy ds. rybołówstwa, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Pan Jacek Czerniak. 

W tym roku, Komisja Europejska proponuje dalsze zamknięcie połowów docelowych i zmniejszenie tzw. limitów połowowych na przyłów (przypadkowy połów) dla: zachodniego śledzia, wschodniego i zachodniego dorsza oraz łososia, ze względu na krytyczny stan tych stad. Już szósty rok z rzędu naukowcy z ICES rekomendują całkowite zatrzymanie połowów (połów równy zero) na dorsza ze stada wschodniego. Dla zachodniego śledzia robią to siódmy rok z rzędu. Ze względu na to, że centralne stado śledzia wzrosło powyżej minimalnego poziomu od ubiegłego roku, Komisja proponuje zwiększenie jego połowów i wyznaczenie limitu na najniższym poziomie z zakresu rekomendowanego przez naukowców.

Chociaż propozycje te są krokiem w dobrym kierunku, Fundacja WWF Polska wzywa do jeszcze bardziej zdecydowanych działań, a zarazem ostrożności zwłaszcza w przypadku śledzia centralnego, którego stan mimo pewnej poprawy wciąż budzi niepokój.

Propozycja Komisji Europejskiej będzie w najbliższych tygodniach rozpatrywana przez ministrów ds. rybołówstwa krajów członkowskich UE. W związku z tym, Fundacja WWF Polska wzywa decydentów o wsłuchanie się w głos nauki i społeczeństwa[4] oraz o wyznaczenie limitów połowowych na poziomie, który zwiększy prawdopodobieństwo odtworzenia przetrzebionych stad ryb, dla dobra ludzi i ekosystemu Bałtyku. Aby tego dokonać, limity na 2025 rok pod żadnym pozorem nie powinny przekraczać pułapu zaproponowanego przez Komisję, a w przypadku centralnego stada śledzia i stada szprota powinny zostać ustanowione na niższym poziomie niż rekomenduje Komisja.

Więcej informacji: Will EU Fisheries Ministers have the courage to save depleted Baltic fish stocks? - WWF Baltic

[1] ICES Advice 2024 (figshare.com)

[2] Fishing opportunities for 2025 in the Baltic Sea (europa.eu)

[3] Agriculture and Fisheries Council - Consilium (europa.eu)

[4] Przykład: Podczas edycji Godziny dla Ziemi WWF Polska w 2021 r. – największego, corocznego wydarzenia ekologicznego w Polsce, ponad 50 000 Polek i Polaków podpisało petycję do premiera RP wzywającą do zrównoważonego zarządzania rybołówstwem. Więcej informacji: Godzina dla Ziemi WWF | WWF Polska