Wielka sztuka na małym znaczku Poczty Polskiej: Mural Proembriona

Poczta Polska wprowadziła do obiegu wyjątkowy znaczek prezentujący sztukę uliczną. To nie tylko próba przybliżenia tej dynamicznej formy wyrazu artystycznego, ale także okazja do zaprezentowania jednego z najciekawszych dzieł polskiego street artu – pracy pt. „Atraktor” autorstwa Krzysztofa „Proembriona” Syrucia.

Krzysztof „Proembrion” Syruć to jeden z najbardziej cenionych polskich artystów street artu. Grafika barwnego muralu zdobi nie tylko znaczek, ale również przestrzeń koperty pierwszego dnia obiegu (FDC). Okolicznościowy datownik został zaprojektowany tak, aby ukazywać fragment fraktalnej formy, harmonijnie dopełniającej graficzną koncepcję całości.

Praca „Atraktor” powstała w ramach festiwalu Traffic Design w Gdyni. Słowo „atraktor” pochodzi z łaciny (attrahere – przyciągać) i jest terminem z teorii chaosu, opisującym stan układu dynamicznego dążący do określonego punktu, krzywej lub fraktalu. Fraktale charakteryzują się skomplikowaną, samopodobną strukturą, widoczną w naturze i stanowią podstawę dla wielu badań naukowych w takich dziedzinach jak biologia, fizyka, astronomia czy ekonomia.

Proembrion jest znany z tworzenia malarskich iluzji abstrakcyjnych przestrzeni, bazujących na matematyce, kolorze i grafice generatywnej. Łączy elementy geometryczne, biomorfizm i biomimikrę. Jego prace były prezentowane na wielu międzynarodowych wystawach, a jego unikalny styl ewoluował z amerykańskiego graffiti literowego w abstrakcyjne formy, określane mianem graffuturyzmu.

Polscy twórcy street artu są rozpoznawani i cenieni na światowej scenie. Historia tego gatunku sztuki w Polsce, mimo anglojęzycznej nazwy, nie jest prostym odzwierciedleniem zachodnich prądów kulturowych. Jego korzenie sięgają propagandowej walki z okupantem podczas II wojny światowej, kiedy artyści i obywatele wykorzystywali symbole, hasła i graffiti jako formę oporu przeciwko nazistowskiemu okupantowi. Były to proste, jednoznaczne komunikaty, które miały za zadanie podnosić morale i jednoczyć społeczeństwo w walce.

W latach 70. XX wieku rozwijały się neoawangardowe ruchy artystyczne. Artyści tacy jak Jerzy Bereś, Edward Krasiński czy Andrzej Partum eksperymentowali z formą, często angażując się w działania wykraczające poza tradycyjne galerie sztuki. Wykorzystywali przestrzenie miejskie jako swoje płótno, tworząc prace zarówno polityczne, jak i krytyczne wobec ówczesnego systemu.

W latach 80. graffiti wolnościowe stało się istotnym elementem polskiego street artu. W czasie, gdy Polska była pod rządami komunistycznymi, artyści używali graffiti jako formy oporu. Słynne napisy, takie jak "Solidarność" i antykomunistyczne hasła, pojawiały się na murach miast, wyrażając społeczne niezadowolenie i pragnienie zmiany.

Na początku XXI wieku, dzięki upowszechnieniu Internetu, street art w Polsce zyskał nowy wymiar i stał się dostępny dla szerszej publiczności. Artyści zaczęli korzystać z globalnych trendów i narzędzi komunikacji, co przyczyniło się do rozwoju tej formy sztuki.

Emisja znaczka przez Pocztę Polską to promocja sztuki ulicznej i forma docenienia współczesnych środków wyrazu artystycznego, które zdobią nasze miasta i inspirują mieszkańców. Praca Proembriona doskonale oddaje ducha nowoczesnej sztuki, łącząc elementy matematyki, kolorystyki i innowacyjnej grafiki. To doskonały przykład, jak sztuka uliczna może znaleźć swoje miejsce nawet na tak małej powierzchni, jak znaczek pocztowy.

Projekt tej emisji powstał we współpracy z Marcinem Rutkiewiczem, prezesem Fundacji Sztuki Zewnętrznej, wybitnym znawcą street artu w Polsce, autorem licznych publikacji na ten temat i kuratorem wielu wystaw.

O znaczku:

autor projektu znaczka: Paweł Myszka
autor muralu: Krzysztof Syruć
liczba znaczków: 1 w bloku
wartość: 10 zł
nakład: 90 000 szt.
techniki druku: offset
format znaczka: 43 x 62,5 mm
format bloku: 90 x 82 mm
papier: fluorescencyjny
data obiegu: 28 czerwca 2024 r.