Naukowiec z Politechniki Gdańskiej współautorem artykułu w „Science” o nowych izoformach białka MFN2

Dr inż. Miłosz Wieczór z Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej jest współautorem artykułu o nowo zidentyfikowanych wariantach mitofuzyny 2, białka które uczestniczy w procesach metabolicznych zachodzących w mitochondriach komórek. Został on zaprezentowany w amerykańskim czasopiśmie naukowym „Science”. To już druga publikacja w tym prestiżowym tytule z afiliacją Politechniki Gdańskiej w tym roku.

Artykuł pt. „Splice variants of mitofusin 2 shape the endoplasmic reticulum and tether it to mitochondria” został opublikowany w numerze 380 „Science”, w sekcji „Research Articles”. Współpracowało przy nim w sumie dwudziestu autorów.

Odkrywczy aspekt publikacji dotyczy przede wszystkim ustalenia, iż nowo zidentyfikowane izoformy (alternatywne warianty) znanego od dawna białka MFN2, mitofuzyny 2, odpowiedzialne są za utrzymywanie fizycznego kontaktu między mitochondriami a siateczką śródplazmatyczną. Mitochondria można określić jako "komórkowe elektrownie" odpowiedzialne przede wszystkim za produkcję energii w formie ATP. Siateczka śródplazmatyczna z kolei odpowiedzialna jest m.in. za produkcję i transport takich elementów komórkowych jak lipidy i białka. Kontakt między nimi pozwala na regulację istotnych procesów mitochondrialnych, od transportu wapnia i lipidów po autofagię i podział mitochondriów. Mimo to dotychczas nie było wiadomo, jakie dokładnie struktury molekularne fizycznie łączą oba organella.

W ramach projektu grupy naukowców z Padwy i Barcelony ustaliły, że podczas gdy pełnowymiarowe białko MFN2 zakotwiczone jest na powierzchni mitochondriów, dotychczas nieopisane krótsze warianty tego białka kotwiczą się w siateczce śródplazmatycznej, jednocześnie zwiększając znacząco liczbę kontaktów pomiędzy tymi organellami.

Rolą dr Miłosza Wieczora w procesie badawczym było zaproponowanie i zbudowanie modelu molekularnego takiego połączenia w oparciu o  dostępne dane eksperymentalne, a także struktury wygenerowane przez najnowsze sieci neuronowe (AlphaFold2). Gotowy model, liczący ponad milion atomów, został następnie przez naukowca zasymulowany na superkomputerze w celu potwierdzenia stabilności tak przygotowanej struktury.

Dr Miłosz Wieczór jest adiunktem w Katedrze Chemii Fizycznej na Wydziale Chemicznym, na którym ukończył studia i w 2019 roku uzyskał tytuł doktora nauk technicznych. W 2020 roku znalazł się w gronie stypendystów Fundacji Nauki Polskiej w programie START, który ma na celu wspieranie wybitnych młodych uczonych.  W ramach prestiżowego stażu podoktorskiego pracował w barcelońskim Instytucie Badań Biomedycznych przy projekcie badawczym dotyczącym relacji między uszkodzeniami i modyfikacjami DNA a szeroko pojętą epigenetyką, czyli sposobem interpretacji informacji genetycznej w ludzkich komórkach.

Jest autorem lub współautorem 23 publikacji, m.in.  w czasopismach Listy Filadelfijskiej (m.in. Nucleic Acids Research, Journal of the American Chemical Society). Jego dotychczasowe zainteresowania badawcze obejmują mechanizmy wiązania i rozpoznania sekwencji w kompleksach białek z DNA, a także wpływ modyfikacji DNA (uszkodzeń i markerów epigenetycznych) na biologiczną funkcję kwasów nukleinowych.

O „Science”

„Science” jest recenzowanym czasopismem naukowym wydawanym przez American Association for the Advancement of Science (AAAS). Zostało założone w 1880 roku przez wynalazcę Thomasa Edisona, a od 1900 roku jest częścią AAAS. Publikowane są tu najważniejsze wyniki badań z różnych dziedzin nauki, a artykuły plasują się wśród najczęściej cytowanych na świecie. Podobną rangę i tzw. impact factor ma brytyjski tygodnik „Nature”. Artykuł , którego współautorem jest dr inż. Miłosz Wieczór jest drugą publikacją z afiliacją Politechniki Gdańskiej. Pierwszy artykuł ukazał się również w czerwcu tego roku, a jego główną autorką (first author) jest dr inż. Karolina Zielińska-Dąbkowska z Wydziału Architektury. W latach 80. w „Science” ukazał się artykuł, którego współautorem był związany z Politechniką Gdańską prof. Jan Pawlak (publikacja bez afiliacji PG).