Jak działa oko?

Zdolność widzenia jest dla większości z nas czymś naturalnym. Dlatego rzadko zastanawiamy się nad tym, jak działa oko i jakie mechanizmy sprawiają, że widzimy dobrze lub co dzieje się, kiedy zaczynamy widzieć niewyraźnie. A najczęściej jest to sygnał, że czas wybrać się do okulisty.

Wzrok to jeden z naszych najważniejszych zmysłów. Dobre widzenie jest kompleksowym procesem, który umożliwia nam przede wszystkim odpowiednia budowa oka. Niekiedy zaczyna ona odbiegać od normy - wtedy mówimy o wadach wzroku. Jednak wiedza o tym, jak zbudowane jest oko może pomóc nam zrozumieć, jak przebiega proces widzenia i dlaczego czasem zaczynamy widzieć gorzej.

Jak działa oko

Główny narząd umożliwiający postrzeganie to gałka oczna, którą wspomagają mięśnie oraz dodatkowe narządy, takie jak gruczoły łzowe czy rzęsy. Wypełnia ją ciało szkliste, a okalają 3 błony: siatkówka, naczyniówka oraz znajdująca się najbardziej na zewnątrz twardówka, przechodząca w przedniej części oka w rogówkę, przez którą promienie słoneczne wpadają do wnętrza oka. Ich dopływ do soczewki położonej za rogówką reguluje tęczówka wraz ze źrenicą, która dzięki mięśniom zwęża się lub rozszerza w zależności od ilości światła - im jest go więcej, tym bardziej źrenica się zwęża. Światło wpadając do oka dociera do soczewki, na której ulega załamaniu, po czym pada na siatkówkę i tworzy na niej obraz odwrócony. Następnie impulsy świetlne są przekazywane za pośrednictwem nerwu wzrokowego do mózgu - to tam tak naprawdę powstaje obraz, który widzimy.

Widzenie przy wadach wzroku

Niestety coraz częściej jakość naszego widzenia odbiega od normy. Wady wzroku, w szczególności krótkowzroczność, stają się chorobami cywilizacyjnymi. U osób z wadami wzroku proces powstawania obrazu wygląda nieco inaczej, niż u osoby dobrze widzącej. Przykładowo w przypadku krótkowzroczności promienie świetlne nie padają na siatkówkę, lecz skupiają się przed nią. Główną przyczyną tego zjawiska jest wydłużona gałka oczna lub duży kąt, pod którym światło załamuje się, wpadając do oka. W efekcie krótkowidz widzi niewyraźnie odległe przedmioty. W przypadku dalekowidzów jest odwrotnie - źle widzą z bliska, przede wszystkim ze względu na krótszą gałkę oczną, a także zbyt spłaszczoną rogówkę. Kolejną z powszechnych wad wzroku jest astygmatyzm, który powoduje, że niektóre obszary pola widzenia są niewyraźne. Wynika to z nieprawidłowej symetrii oka, która uniemożliwia stworzenie wyraźnego obrazu na siatkówce.

Korekcja wad wzroku

Najczęstszymi objawami świadczącymi o spadku jakości widzenia są mrużenie oczu, niewyraźne widzenie przedmiotów z daleka lub bliska (w zależności czy wadą jest krótkowzroczność czy dalekowzroczność) oraz bóle głowy. Kiedy tylko takie objawy dadzą o sobie znać, warto wybrać się do okulisty. Wykona on badania i dobierze odpowiednią metodę korekcji wady wzroku. Najczęściej są to okulary lub soczewki kontaktowe, których moc dobierana jest odpowiednio do wielkości wady.

Innowacyjne metody przywracające dobre widzenie

Jednak poza standardowymi sposobami korekcji wad wzroku istnieją również nowoczesne metody, które umożliwiają prawidłowe widzenie bez konieczności zakładania okularów lub soczewek. Jedną z nich jest laserowa korekcja wzroku, która pozwala raz na zawsze pozbyć się wady. Zabiegi laserowej korekcji wzroku są ratunkiem dla osób, które z różnych względów nie chcą nosić okularów i wolą cieszyć się dobrym widzeniem bez ograniczeń. Do ich wykonania wykorzystuje się lasery najnowszej generacji, które gwarantują wysokie bezpieczeństwo. Zabieg polega na utworzeniu płatka rogówki, co umożliwia modelowanie głębszych warstw rogówki przy użyciu lasera i w konsekwencji zniwelowanie wady wzroku - wyjaśnia Piotr Toczołowski, optometrysta z Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.

W przeciwieństwie do laserowej korekcji wzroku, dzisiejsza okulistyka może również zaoferować pacjentom nowoczesną, nieinwazyjną i odwracalną metodę – ortokorekcję.

Ortokorekcja pomaga pacjentom cierpiącym na krótkowzroczność oraz niewielki astygmatyzm, także tym młodszym - tę metodę można z powodzeniem stosować u dzieci. Metoda umożliwia dobre widzenie w ciągu dnia dzięki specjalnym gazoprzepuszczalnym soczewkom ortokeratologicznym, które pacjent zakłada przed zaśnięciem. W trakcie snu soczewki  zmieniają krzywiznę rogówki, która wraca do pierwotnego kształtu dopiero po kilkunastu godzinach od ich zdjęcia - dlatego w ciągu dnia widzi się prawidłowo. Kolejnej nocy należy powtórzyć tę czynność, żeby efekt został zachowany. Przy regularnym stosowaniu z czasem można zakładać soczewki rzadziej, np. 3-4 razy w tygodniu – tłumaczy Piotr Toczołowski, optometrysta Centrum Okulistycznego Nowy Wzrok.

Oko to nasze okno na świat. Nie zapominajmy, że nawet niewielka wada wzroku może spowodować dyskomfort w codziennym życiu. Dlatego warto pamiętać o regularnych wizytach u okulisty i zwracać uwagę na pierwsze symptomy świadczące o pogorszeniu widzenia.