Kosmiczne technologie pod lupą badaczy z PG [+ MP3]

Jak przyśpieszenie grawitacyjne i niskie ciśnienie wpływają na właściwości smarów wykorzystywanych w przemyśle kosmicznym? Odpowiedzi na to pytanie poszukają młodzi naukowcy z Politechniki Gdańskiej. Zespół studentów PG jako jeden z pięciu w Europie i jako jedyny z Polski zakwalifikował się do prestiżowego programu PETRI, prowadzonego przez Europejską Agencję Kosmiczną.

Solid Lubricants in µGravity from Gdańsk – w skrórcie SLugG – to nazwa projektu badawczego studentów Politechniki Gdańskiej. Naukowcy realizują go w ramach programu PETRI, który Europejska Agencja Kosmiczna stworzyła z myślą właśnie o studentach wchodzących w świat nauk i technologii kosmicznych.

Celem projektu naukowców z PG jest przeprowadzenie badań naukowych nad wpływem przyśpieszenia grawitacyjnego i ciśnienia na tarcie oraz właściwości smarów wykorzystywanych w przemyśle kosmicznym.

– Dotychczasowe badania przeprowadzone przez chińskich naukowców oraz porównania pracy mechanizmów w kosmosie z wynikami symulacji sugerują możliwy wpływ mikrograwitacji na tarcie. Nikt go jednak nigdy nie udowodnił – mówi Szymon Krawczuk, lider projektu i student międzynarodowego kierunku Engineering and Management of Space Systems na WIMiO. – W naszych badaniach chcemy zastosować nowatorski tribometr wibracyjny, opracowany na Politechnice Gdańskiej przez dr. inż. Adama Dąbrowskiego podczas jego studiów doktoranckich.

Jak tłumaczy Krawczuk: dzięki zastosowaniu innego sposobu pomiaru, poprzez obserwację związanego z tarciem współczynnika tłumienia drgań, oraz dzięki zastosowaniu smaru stałego, zespół spodziewa się osiągnąć niepewność pomiarową o kilka rzędów wielkości mniejszą niż w dotychczas przeprowadzanych eksperymentach.

Projekt studentów PG prowadzony jest we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną oraz działającym przy Uniwersytecie w Bremie centrum ZARM. To właśnie tam znajduje się wieża zrzutowa (drop tower), z której korzystają naukowcy. To instalacja pozwalająca na przeprowadzenie eksperymentów w warunkach nieważkości uzyskiwanej poprzez spadek swobodny z dużej wysokości, najczęściej w próżni.

– Na potrzeby eksperymentu konstruujemy specjalną komorę próżniową – tłumaczy Szymon Krawczuk, lider projektu SLugG. – Zainstalujemy w niej zestaw 3 tribometrów wibracyjnych, a także: pojemnościowego i optycznego systemów pomiaru drgań beleczki, pompy próżniowej, elektroniki pozwalającej na akwizycję danych i sterowanie podsystemami eksperymentu oraz oprogramowania pozwalającego na kontrolę i zadaniowanie systemu oraz odbiór i interpretację danych naukowych.

Obecnie zespół przygotowuje się do pierwszego ważnego przeglądu projektu, prowadzone z ekspertami ESA.

– Dopracowujemy dokładnie pomysły na sposób skonstruowania komory, aby spełniała wszystkie wymagana oraz definiujemy jej design – mówi Szymon Krawczuk – Zajmujemy się też równie ważnym dla nas teraz pozyskiwaniem partnerów i środków potrzebnych na realizację eksperymentu, aby mieć pewność, że mamy wystarczające zasoby – dodaje.

Zespół z Politechniki Gdańskiej tworzy 7 studentów Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki oraz Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Okrętownictwa, działających w kole naukowym SimLE. Liderem jest Szymon Krawczuk, student międzynarodowego kierunku Engineering and Management of Space Systems na WIMiO, zaś opiekunami projektu dr hab. inż. Jacek Łubiński, prof. PG, dr inż. Adam Dąbrowski i dr hab. inż. Małgorzata Szczerska, prof. PG. Ponadto w skład zespołu wchodzą: Julia Sulima, Natalia Pęczek, Natalia Askierko, Ignacy Łubiński, Jakub Gierowski, Daniel Cieślak.

Projekt finansowany jest przez Europejską Agencję Kosmiczną, przy wsparciu ze środków Politechniki Gdańskiej.

O projekcie SLugG mówi jego lider – Szymon Krawczuk z koła naukowego SimLE Politechniki Gdańskiej – plik MP3 do pobrania.