Minister A. Moskwa: Odpowiedzią na najważniejsze wyzwania transformacji energetycznej w Polsce jest spójna strategia działania

W trzecim scenariuszu „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.” (dalej: PEP 2040), najważniejsze założenia i obszary inwestycyjne sektora elektroenergetycznego zostały określone zgodnie z czterema filarami polityki energetycznej państwa: sprawiedliwej transformacji, budowy zeroemisyjnego systemu energetycznego, poprawy jakości powietrza oraz suwerenności energetycznej. Elementy te dookreśliły ramy transformacji energetycznej dla przedsiębiorstw i jednostek samorządu terytorialnego na najbliższe dekady.

– Wybuch wojny w Ukrainie pokazał, jak ważna jest suwerenność energetyczna. Analizy prognostyczne, które zostały przeprowadzone w kontekście tych dramatycznych wydarzeń, pozwoliły jasno określić, które obszary PEP 2040 należy wzmocnić, aby transformacja energetyczna zapewniła nie tylko bezpieczeństwo dostaw energii, ale pozwoliła też na stopniową dekarbonizację wytwarzania energii elektrycznej – wyjaśniła minister Anna Moskwa. – Suwerenność energetyczną rozumiemy jako wykorzystanie zdywersyfikowanych źródeł oraz własnych surowców, w tym efektywne wykorzystanie krajowych zasobów węglowych, rozwój OZE i energetyki jądrowej oraz sieci energetycznych – dodała.

Zgodnie z trzecim scenariuszem PEP 2040, w ciągu najbliższych dwóch dekad przewiduje się bezprecedensowy rozwój nowych mocy: do 2040 r. ilość mocy zainstalowanych ulegnie podwojeniu do poziomu ok. 130 GW. Ponadto, do 2040 r. nastąpi głęboka dywersyfikacja technologiczna miksu elektroenergetycznego, a źródła zeroemisyjne (OZE i atom) będą stanowić ok. 74 proc. mocy zainstalowanych i pokryją ok. 73 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną.

Istotną rolę w systemie elektroenergetycznym kraju będą pełnić morskie elektrownie wiatrowe. Prognozuje się, że w 2030 r. ich moc zainstalowana wyniesie 5,9 GW, a dziesięć lat później – już 18 GW. Energetyka wiatrowa na lądzie w 2030 r. może osiągnąć moc 14 GW, a w 2040 r. – 20 GW. Przy założeniu racjonalnego wzrostu, w 2030 r. w Polsce może funkcjonować 27 GW mocy zainstalowanej w fotowoltaice, a w 2040 r. może być to już 45 GW. Łącznie z pozostałymi rodzajami źródeł odnawialnych (na biomasę, biogaz, energię wody) moc osiągalna OZE może wynieść 50 GW w 2030 r. i 88 GW w 2040 r., które wyprodukują ok. 47 proc. energii elektrycznej w 2030 r. i 51 proc. w 2040 r. Natomiast, energetyka jądrowa za siedemnaście lat może wytwarzać blisko 23% energii elektrycznej w kraju.

– Odnośnie do energetyki jądrowej (wielkoskalowej i SMR) założono, że w 2040 r. moc zainstalowana wyniesie 7,8 GW, co będzie stanowić ok. 6 proc. całkowitej mocy w KSE. Generacja jądrowa pokryje ok. 23 proc. popytu na energię elektryczną – mówiła minister Anna Moskwa. – Musimy konsekwentnie realizować „Program polskiej energetyki jądrowej” zakładający uruchomienie pierwszego wielkoskalowego bloku jądrowego w 2033 r. i budowę kolejnych jednostek w perspektywie bliskiej 2040 r. Wykorzystamy również potencjał w zakresie rozwoju małych reaktorów jądrowych – podsumowała.

– Doceniamy, że rząd RP oraz Ministerstwo Klimatu i Środowiska podjęli decyzję dot. uaktualnienia kluczowych analiz prognostycznych dla polskiej energetyki. Konieczność ta wynika z dynamicznych zmian zachodzących w sektorze energetycznym, które są związane z brutalną napaścią Rosji na Ukrainę. Plany rozwojowe Grupy Enea wpisują się w PEP 2040, co potwierdza, że obrany przez nas kierunek jest właściwy. Aktualnie znajdujemy się w dziejowym momencie, jakim jest wydzielenie aktywów węglowych do NABE. Energetyka musi się zazieleniać, dlatego posiadamy zgody korporacyjne dotyczące akwizycji projektów o mocy 480 MW, a także na budowę własnych projektów odnawialnych o mocy ok. 700 MW. Widzimy też duży potencjał w wykorzystaniu tych źródeł do produkcji zielonego wodoru – paliwa przyszłości. W miejscu wysłużonych bloków węglowych klasy 200 MW w elektrowni Kozienice chcemy wybudować nowe moce gazowe, by w początkowej fazie dążenia Grupy Enea do neutralności klimatycznej stabilizować rozwijające się OZE oraz zapewniać bezpieczeństwo dla krajowego systemu elektroenergetycznego. Istotne jest to, że w aktualizacji PEP 2040 polski rząd po raz pierwszy tak szeroko ujął SMR, czyli modułowe reaktory jądrowe, które jako źródła zeroemisyjne będą stanowić istotny fundament przyszłego miksu energetycznego Polski. Grupa Enea planuje włączyć się w proces wdrożenia tej technologii, skupiając się przede wszystkim na małych oraz mikro reaktorach, do kilkudziesięciu MW mocy – podkreślił Paweł Majewski, prezes Enei.

Osiągnięcie celów zdefiniowanych w scenariuszach PEP 2040 wymaga intensywnego rozwoju sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, a także zapewnienia stabilnych mocy rezerwowych oraz narzędzi gwarantujących elastyczność pracy systemu. W okresie przejściowym te funkcje pełnić będą źródła węglowe i gazowe.

Zsynchronizowanie tempa transformacji energetycznej kraju z szybkością rozwoju nowych technologii wymaga spójnej polityki energetycznej, uwzględniającej potrzeby konsumentów oraz strategicznych inwestycji angażujących wiele podmiotów, a zwłaszcza koncerny energetyczne.

– Z perspektywy PSE istotne są trzy filary  aktualizacji PEP 2040. Pierwszym z nich jest integracja źródeł odnawialnych  z sieciami przesyłowymi i dystrybucyjnymi, w sensie wyprowadzenia i przesyłu mocy, a także zapewnienia wymaganych parametrów jakościowych energii elektrycznej. Drugim filarem jest utrzymanie źródeł konwencjonalnych, rezerwujących generację źródeł OZE zależną od warunków pogodowych, a w dalszej perspektywie rozwój magazynów energii i zwiększenie elastyczności systemu, zarówno w zakresie wytwarzania, jak i odbioru. Trzeci filar to wystarczalność środków operacyjnych, czyli możliwość zarządzania systemem w sytuacji, gdy dynamika jego pracy będzie dużo większa niż obecnie a koordynacji będą podlegać zarówno źródła w sieci przesyłowej, jak i źródła rozproszone przyłączone do sieci dystrybucyjnej. Podstawowym środkiem w tym zakresie powinny być mechanizmy rynkowe, w tym przede wszystkim cena energii – powiedział Tomasz Sikorski, prezes Polskich Sieci Elektroenergetycznych.

– Polityka energetyczna Polski do 2040 r. to swego rodzaju konstytucja dla polskiej energetyki. Dzisiaj dla bezpieczeństwa Polski, oprócz siły militarnej, ważna jest także nowoczesna energetyka w polskich rękach.  Podejmując decyzje dzisiaj, dbamy o bezpieczeństwo w przyszłości i o to, aby polska gospodarka i Polacy mieli  pewny dostęp do energii po akceptowalnych dla nich cenach – powiedział Wojciech Dąbrowski, prezes PGE Polskiej Grupy Energetycznej.

– Jako pierwszy multienergetyczny koncern z Europy Środkowej zadeklarowaliśmy cel osiągnięcia neutralności emisyjnej w 2050 r. W tym roku ogłosiliśmy aktualizację strategii połączonego ORLENu, która jest ważnym elementem Polityki energetycznej Polski do 2040 r. Do końca tej dekady planujemy wydać na inwestycje 320 mld zł. Około 120 mld zł przeznaczymy na stworzenie bądź rozwój zielonych gałęzi naszego koncernu. Będą to inwestycje w energetykę wiatrową na morzu i lądzie, fotowoltaikę, biogaz i biometan, biopaliwa, elektromobilność oraz zielony wodór.  Grupa ORLEN będzie także rozwijać nowoczesną petrochemię i bezpieczną energetykę jądrową – powiedział Krzysztof Nowicki, członek zarządu ds. produkcji i optymalizacji PKN ORLEN.

– Kierunki wyznaczone w Polityce energetycznej Polski do 2040 r. odnajdują odzwierciedlenie w nowej strategii naszej organizacji, czyli w Zielonym Zwrocie TAURONA. Nasza nowa strategia zakłada przyspieszenie Zielonego Zwrotu TAURONA poprzez skokowe zwiększenie mocy OZE. W 2025 r. planujemy dysponować 1600 MW zainstalowanymi w elektrowniach wiatrowych, fotowoltaicznych i wodnych, a w 2030 roku 3700 MW. Będzie to stanowić ok. 80 proc. całego miksu wytwórczego grupy TAURON. W energetyce wiatrowej TAURON chce podwoić stan posiadania do 2025, a w 2030 r. grupa planuje dysponować już 1100 MW w technologii wiatrowej. Równocześnie grupa będzie rozwijać projekty farm fotowoltaicznych – do 2025 roku zwiększy moce do 700 MW, a w 2030 roku będzie dysponować słonecznymi megawatami o mocy 1400 MW – powiedział Artur Warzocha, wiceprezes grupy TAURON.

***

Prezentacja: Uzupełnienie PEP2040 - Kierunki rozwoju sektora elektroenergetycznego