Dotleniamy nauką: wizyta noblisty w Warszawie

Czy można ocenić jak ważny jest tlen? Na czym tak naprawdę polega codzienna praca naukowca? Na jakie odkrycia naukowe czeka cały świat? – na te i inne pytania odpowiadał podczas swojej pierwszej wizyty w Polsce laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny z 2019 r., Peter Ratcliffe. Wizyta Noblisty została zorganizowana przez Nobel Prize Outreach we współpracy z  AstraZeneca Pharma Poland, Uniwersytetem Warszawskim oraz Szkołą Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. 

Peter Ratcliffe, William G. Kaelin Jr. oraz Gregg L. Semenza, zostali uhonorowani Nagrodą Nobla za odkrycie procesów wyczuwania przez komórki stężenia tlenu w środowisku i adaptowania się do zmian. Dzięki rezultatom badań nagrodzonych badaczy, powstały nowe metody leczenia wielu chorób, w tym nowotworów oraz anemii – od wysokości stężenia tlenu w komórkach zależy gospodarka żelazem w organizmie. Odkrycia noblistów mają również kluczowe znaczenie m.in. dla osób z przewlekłą niewydolnością nerek, które często cierpią na niedokrwistość oraz dla pacjentów z chorobami układu krążenia.

Pierwszego dnia wizyty Peter Ratcliffe poprowadził na Uniwersytecie Warszawskim otwarty dla szerokiej publiczności wykład „Understanding cellular oxygen sensing mechanisms: adventures of a physician in discovery science”, którego na żywo wysłuchało kilkuset studentów. Szansę na bliższe poznanie noblisty mieli również uczniowie z polskich szkół średnich. Ratcliffe wyjaśniał licealistom, dlaczego zdecydował się wkroczyć na naukową ścieżkę oraz o tym jak, ważna w pracy jest pasja. – Wbrew obiegowym opiniom, naukowcy są często osobami nieracjonalnymi, ponieważ napędza ich pasja, mają odwagę zadawać pytania, które inni mogą uważać za niemądre. To co udało nam się osiągnąć, nasze odkrycia, wynikają przede wszystkim z pasji do sprawdzania i odkrywania nowych rzeczy. Oczywiście wykształcenie i umiejętności praktyczne są ważne, ale nic nie zastąpi wewnętrznej chęci i motywacji oraz zdolności do niezważania na osoby, które mówią, że się nie uda. Po prostu podążajcie za swoją pasją – powiedział noblista podczas spotkania.

O swoich codziennych wyzwaniach badawczych i tym, z czym tak naprawdę wiąże się regularna praca w laboratorium, i co przede wszystkim oznacza być naukowcem we współczesnym świecie, Ratcliffe opowiedział na specjalnym spotkaniu pt. „The Life of a Scientist - Reality Check” z doktorantami oraz młodymi badaczami z Uniwersytetu Warszawskiego. – Promocja badań naukowych, a także intensyfikacja współpracy międzynarodowej wpisują się w misję naszej uczelni, której fundamentem i istotą działania są jedność nauki i nauczania. Szczególnie ważny jest dla nas również fakt, że laureat, jest nie tylko biologiem, ale również wybitnym lekarzem. Warto w tym miejscu podkreślić, że w tym roku, po 70 latach przerwy na UW wraca medycyna. Naszym celem jest połączenie badań naukowych z działaniem praktycznym na rzecz społeczeństwa, a także wykorzystanie wyników badań w najnowocześniejszych metodach leczenia oraz edukacji przyszłych lekarzy – mówi Rektor Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Alojzy Nowak.

Peter Ratcliffe odwiedził również kampus Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, gdzie wygłosił wykład pt. „Molecular insights into the sensing of oxygen”. – Spotkanie z kimś, kto dokonał tak przełomowych odkryć w obszarze medycyny jest zawsze bardzo inspirujące dla naszych studentów i pracowników. To jest ważne, żeby wiedzieć, że za każdym odkryciem stoi człowiek lub zespół ludzi, a także jak do tego odkrycia doszło. Jako naukowcy, jako badacze nie działamy osobno – żaden wynalazek, żadna przełomowa innowacja nie powstaje w próżni: czerpanie z doświadczeń innych naukowców, a przede wszystkim wspieranie się ich praktycznymi radamI są bardzo istotne – mówi prof. dr hab. Michał Jerzy Zasada, Rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Partnerem programu Nobel Prize Inspiration Initiative, w ramach którego laureat tej prestiżowej nagrody, już po raz trzeci spotkał się ze studentami i środowiskiem naukowym z Polski, jest AstraZeneca. – W AstraZeneca podążamy za nauką: to najnowsze wyniki badań naukowych wyznaczają kierunki naszych działań, a my przekładamy je na rozwiązania terapeutyczne, które oferujemy pacjentom na całym świecie. Dlatego jesteśmy niezwykle dumni, że możemy uczestniczyć w tak ważnym i inspirującym projekcie – mówi Barbara Kozierkiewicz, wiceprezes zarządu i dyrektor globalnych systemów klinicznych. Kluczowe znaczenie, jakie ma dla firmy współpraca biznesu z uczelniami podkreśla również Karolina Tkaczuk, senior director, innovation and academic alliance: – W Polsce jako AstraZeneca działamy wspólnie z wieloma uczelniami i jesteśmy otwarci na budowanie kolejnych partnerstw. Wierzymy, że to w potencjale wielostronnych działań tkwi rozwój innowacji prozdrowotnych, ponieważ innowacje nie powstają w odosobnieniu. Takie działania jak Nobel Prize Inspiration Initiative pozwalają inspirować nowe pokolenia zarówno naukowców, jak i studentów, co mamy nadzieję przełoży się na pielęgnowanie ich kreatywności i da dodatkową dawkę motywacji do dalszego rozwoju. Przy współudziale koła naukowego zrzeszającego studentów medycyny dla kilkudziesięciu wybranych studentów z uczelni z całego kraju w siedzibie AstraZeneca został również zorganizowany lunch z Noblistą, podczas którego młodzi naukowcy mogli w mniej formalnej atmosferze wypytać się brytyjskiego badacza o wszystkie nurtujące ich kwestie.

Nobel Prize Inspiration Initiative, to globalny program mający umożliwić laureatom Nagrody Nobla dzielenie się inspirującymi historiami i spostrzeżeniami ze środowiskami badawczym, naukowym i uniwersyteckim na całym świecie.

O Nobel Prize Outreach:

Nobel Prize Outreach szerzy wiedzę o osiągnięciach laureatów Nagrody Nobla oraz dąży do zainteresowania nauką, literaturą i pokojem zgodnie z wizją i dziedzictwem Alfreda Nobla. Firma dociera do milionów odbiorców na całym świecie dzięki wysokiej jakości projektom: oficjalnym kanałom cyfrowym Nagrody Nobla, Koncertowi Nagród Nobla, a także serii międzykontynentalnych, inspirujących wykładów z udziałem laureatów Nagrody Nobla.

www.nobelprize.org

Twitter: @Nobelprize

Facebook: facebook.com/Nobelprize

YouTube: www.youtube.com/nobelprize

Instagram: www.instagram.com/nobelprize_org

LinkedIn: www.linkedin.com/company/nobelprize/

Zastrzeżenie: Nobel Prize Outreach nie jest bezpośrednio ani pośrednio zaangażowane w proces nominowania lub wyboru laureatów Nagrody Nobla. Procedury te są ściśle poufne i regulowane przez instytucje przyznające Nagrodę Nobla.

Bio Petera Ratcliffe’a:

Urodził się w 1954 roku w Lancashire w Wielkiej Brytanii. Studiował medycynę w Gonville i Caius College na Uniwersytecie Cambridge i odbył specjalistyczne szkolenie z nefrologii na Oksfordzie. Założył niezależną grupę badawczą na Uniwersytecie Oksfordzkim i został profesorem zwyczajnym w 1996 r. Jest dyrektorem ds. Badań klinicznych w Francis Crick  Institute w Londynie, dyrektorem Target Discovery Institute w Oksfordzie i członkiem Ludwig Institute for Cancer Research.