Wypadki podczas pracy zdalnej i w domu – czy BHP może zmniejszyć ich skalę?

W okresie od marca 2020 r. do czerwca 2021 r. do Państwowej Inspekcji Pracy zgłoszono 15 wypadków, do których doszło podczas wykonywania pracy zdalnej. Niestety 11 poszkodowanych poniosło w nich śmierć, głównie ze względu na okoliczności określane mianem „nagłe przypadki medyczne”. Czy zasady BHP wdrażane przez pracodawców mogą przełożyć się również na bezpieczne zachowania w domu?

Skrót BHP kojarzy nam się przede wszystkim z miejscem pracy. Nic dziwnego, ponieważ właśnie tam pracodawcy mają obowiązek zapewnić zatrudnionym warunki do wykonywania codziennych obowiązków, a także szkolenia z przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Warto jednak pamiętać, że „bezpieczeństwo i higiena” to zbiór pewnych zasad, których należy przestrzegać również w domu, ponieważ wypadki to jedno z najczęstszych zagrożeń, które mogłyby nie zdarzyć się wcale, gdyby przestrzegano podstawowych zasad bezpieczeństwa.

Dom powinien kojarzyć się z bezpieczeństwem, niestety to właśnie tam najczęściej dochodzi do sytuacji wypadkowych. Jak wynika z raportu Głównego Urzędu Statystycznego „Pomoc doraźna i ratownictwo medyczne w 2021 r.”, zespoły ratownictwa medycznego wykonały prawie 3,1 mln wyjazdów/ wylotów w ramach medycznych czynności ratunkowych. Najwięcej - 79,6% - stanowiły te do domu pacjenta (o 1,7 p. proc. więcej niż w 2020 r.), z czego 4,2% dotyczyło dzieci i młodzieży do 17 lat, 40,6% osób w wieku pomiędzy 18 a 64 rokiem życia, natomiast 55,2% osób w wieku powyżej 65 lat.

- Nie można tutaj nie wspomnieć o wypadkach przy pracy zdalnej, ponieważ stała się ona standardem dla wielu osób. Mimo, że większość firm powróciła do modelu pracy sprzed pandemii, to jednak tzw. home office wpisał się na stałe w charakterystykę części zawodów, w szczególności wykonywanych dotychczas z biura. Ważne więc, by nauczyć się przestrzegać podstawowych zasad bezpieczeństwa pracując z domu, ponieważ wypadki przy pracy zdalnej chociaż zdarzają się rzadziej, to statystycznie są tragiczniejsze w skutkach. Potwierdzają to dane przytoczone przez Głównego Inspektora Pracy – na 15 zgłoszonych wypadków, do których miało dojść podczas wykonywania pracy zdalnej, aż 11 poszkodowanych poniosło w nich śmierć – mówi Joanna Misiun, Ekspert ds. bezpieczeństwa pracy W&W Consulting.

Statystyki są więc bardzo alarmujące i należy pilnie zadbać o kreowanie poprawnych zachowań również w domu, do czego przydatna jest  wiedza dotycząca zasad BHP pochodząca właśnie z pracy.
- Nierzadko jest to jedyne miejsce, gdzie o bezpieczeństwie się rozmawia w ogóle, ponieważ ramy prawne stanowią jeden z istotnych warunków kształtowania kultury bezpieczeństwa, a które odpowiednio pielęgnowane z czasem stają się determinantą dobrych nawyków. Te dobre nawyki trzeba jednak pielęgnować, co robią specjaliści BHP podczas swojej codziennej pracy. Co istotne, jak donosi Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia Pracy, BHP ma coraz większe znaczenie również dla osób poszukujących pracy, ponieważ m.in. pandemia COVID-19 wpłynęła na oczekiwania i postawy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy. Tak więc wszelkie formy edukacyjne, podnoszące poziom świadomości występowania zagrożeń i sposobów skutecznej ochrony przed ich skutkami sprawiają, że ludziom łatwiej przychodzi zrozumienie oczekiwań pracodawcy wobec ich zachowania, a dodatkowo sami dostrzegają korzyści z nich płynące i przekładają je na życie prywatne. Jest to bardzo ważne np. przy wychowywaniu dzieci, ponieważ to one są o wiele bardziej podatne na niebezpieczeństwo. Należy je przede wszystkim nauczyć oceniać ryzyko oraz unikania potencjalnych, ryzykownych zachowań – dodaje ekspert W&W Consulting.

Wypadek z sierpnia br., w którym podczas prac polowych bardzo poszkodowana została 12-letnia dziewczynka, uświadamia, jak ważna jest tego typu edukacja. Warto poczuć się odpowiedzialnym nie tylko za swój los, ale i za los innych osób i pomóc właśnie najmłodszym zrozumieć, jak ważne jest odpowiedzialne zachowanie w codziennych sytuacjach, mogących rodzić zagrożenie.