Jak żyć w sąsiedztwie tygrysów. Raport WWF

Tygrysy to tzw. gatunek parasolowy – chroniąc je, zapewniamy przetrwanie także innym cennym gatunkom i siedliskom, ale nie tylko… Obecność tygrysów jest bowiem ważna również dla ludzi zamieszkujących tereny występowania tych drapieżników, a nawet przyczynia się do ochrony klimatu! Ponieważ jednak sąsiedztwo z tygrysami może powodować konflikty na linii człowiek-drapieżnik, Fundacja WWF przygotowała obszerny raport „Życie z Tygrysami”, którego celem było zbadanie, jak wygląda koegzystencja z tymi wielkimi kotami, i co można zrobić, aby była ona bezkonfliktowa.

Chiński Rok Tygrysa przełomowy dla wielkiego kota

Trwa Chiński Rok Tygrysa. Ostatni miał miejsce 12 lat temu i właśnie wtedy zawiązała się międzynarodowa inicjatywa na rzecz podwojenia liczby tygrysów Tx2. Realizują ją nie tylko rządy 13 krajów, w których żyją, bądź jeszcze niedawno żyły te drapieżniki (Indie, Nepal, Bhutan, Rosja, Bangladesz, Chiny, Mjanma, Tajlandia, Malezja, Indonezja, Kambodża, Laos i Wietnam), ale też wiele organizacji międzynarodowych, w tym Fundacja WWF Polska, wspierająca biura WWF w Malezji i Mjanmie, oraz przedstawiciele lokalnych społeczności. To właśnie tym ostatnim przygląda się najnowszy raport WWF, który w całości można pobrać na tej stronie: https://tigers.panda.org/?uNewsID=6821941 Oto główne wnioski płynące z raportu:

• Gwałtowne zmiany społeczne, ekonomiczne i środowiskowe w rejonach występowania tygrysów sprawiły, że ich sąsiedztwo z ludźmi jest coraz częstsze. Blisko 132 miliony ludzi żyją w obszarach występowania tygrysów lub w odległości około 10 km od ich siedlisk.
• Rządy krajów, w których występują tygrysy, powinny budować długofalową strategię ochrony tygrysów w ścisłej współpracy z lokalnymi społecznościami.
• Liczba tygrysów na świecie rośnie, w niektórych krajach Azji Południowej prawie się podwoiła.

132 miliony ludzi sąsiadami tygrysów

Dzięki inicjatywie Tx2 po raz pierwszy od ponad 100 lat zwiększyła się liczba tygrysów żyjących na wolności. Chociaż wg ostatnich szacunków jest ich zaledwie ok. 3900 osobników, zamieszkują one ogromne obszary. Szacuje się, że prawie 47 milionów ludzi mieszka obecnie na terenie występowania tego największego kota świata, a kolejne 85 milionów mieszka w promieniu 10 kilometrów od jego siedlisk.

Raport podkreśla jednak, że rosnąca presja człowieka prowadzi do kurczenia się przestrzeni i zasobów do życia tygrysów. Drogi przecinające siedliska, zmiany klimatyczne wysuszające pola uprawne i tereny podmokłe oraz inne zagrożenia dla szybko zmieniającego się krajobrazu w połączeniu z rosnącą liczbą największych kotów doprowadziły do wzrostu liczby konfliktów na linii człowiek-tygrys.

Raport „Życie z tygrysami” jest bezpośrednią odpowiedzią na znaczący sukces w zakresie ochrony, jakim są rosnące populacje dzikich tygrysów. Dotychczas wzrost ten był jednak bardzo nierównomierny i dotyczył głównie terenów Azji Południowej.

Człowiek w centrum działań ochronnych dotyczących tygrysów

Najnowszy raport Fundacji WWF wzywa rządy krajów, w których żyją tygrysy, aby to ludzie żyjący w sąsiedztwie tych drapieżników znaleźli się w centrum strategii ich ochrony, zgodnie z mottem WWF, że przyrodę trzeba chronić z ludźmi i dla ludzi.

Wyniki raportu poprzedzają międzynarodowe negocjacje, które odbędą się w sierpniu bieżącego roku w New Delhi. To tam rządy rozpoczną dyskusję na temat następnego 12-letniego Globalnego Programu Odbudowy Tygrysów.

Jest lepiej, ale wsparcie lokalnych społeczności jest nadal ważne

Dla tygrysa największe zagrożenia wynikają z presji ze strony człowieka. Należą do nich utrata naturalnych siedlisk, kłusownictwo i nielegalny handel, farmy tygrysów, ale też zmiana klimatu wywołana przez człowieka. Raport opublikowany przez WWF wzywa rządy krajów zamieszkiwanych przez tygrysy do szybkiego nadania priorytetu bezkonfliktowemu sąsiedztwu człowieka i tygrysa. Plany polityczne i plany ochrony tygrysów powinny być układane nie na lata, a nadchodzące dziesięciolecia. Chociaż w Azji Południowo-Wschodniej dzwony wciąż biją na alarm (wszystko wskazuje na to, że nie ma już dziko żyjących tygrysów w Laosie, Kambodży i Wietnamie), liczba tygrysów w niektórych krajach Azji Południowej prawie się podwoiła. Przywództwo społeczności lokalnych odgrywało kluczową rolę w tym postępie, ale raport WWF podkreśla, że ​​tego wsparcia nie należy brać za pewnik.

Jeśli rządy zamierzają zapewnić odbudowanie populacji tygrysów w perspektywie długoterminowej, będą musiały radykalnie zmienić i rozszerzyć swoje podejście do sąsiedztwa z tygrysami. Będzie to również wymagało włączenia ochrony tygrysów do programów rozwoju społecznego, przy czym wiodącą rolę w realizacji tego celu odegrają ludy tubylcze i społeczności lokalne oraz eksperci nauk społecznych.

Jak uratować tygrysy

Opierając się na rozmowach ze społecznościami żyjącymi w sąsiedztwie tygrysów, raport przedstawia zalecenia dotyczące tego, co muszą zrobić rządy w krajach, w których występują tygrysy:

• W następnym Globalnym Programie Odbudowy Tygrysów (2023-2034) należy przyjąć dobrze zdefiniowane i mierzalne cele dotyczące współistnienia człowieka i tygrysa, i bezpośrednio połączyć te strategie z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju.
• Trzeba szybko rozszerzyć bezpośrednie zaangażowanie społeczności lokalnych w podejmowanie decyzji dotyczących ochrony tygrysów – a czyniąc to, tworzyć nowe fora do bezpośredniego dialogu ze społecznościami obszarów występowania tygrysów na wszystkich poziomach zarządzania (lokalnym, krajowym, regionalnym).
• Nową politykę należy opracować i wdrożyć w porozumieniu ze społecznościami lokalnymi.
• Celem nowej polityki powinno być zmniejszenie kosztów i zwiększenie korzyści płynących z sąsiedztwa tygrysów, zarówno ze względu na fundamentalną sprawiedliwość, jak i uznanie kluczowej roli, jaką ludy tubylcze i społeczności lokalne odgrywają w utrzymaniu populacji tygrysów.
• Należy znacznie zwiększyć inwestycje na rzecz ochrony tygrysów poza tradycyjnymi systemami obszarów chronionych. Inwestycje te powinny zmaksymalizować wykorzystanie wiedzy z zakresu nauk społecznych, a także ułatwić procesy, które mogą prowadzić do tworzenia nowych obszarów chronionych przez społeczność na obszarach tygrysich.

Chroniąc tygrysy, chronimy klimat

Ochrona tygrysów pozwala uchronić zamieszkiwane przez nie obszary od degradacji. Ochrona tygrysów to także ochrona klimatu. Obszary leśne chronione z powodu tych zwierząt magazynują więcej dwutlenku węgla niż inne lasy w regionie, co pomaga łagodzić zmiany klimatyczne i przekłada się na gospodarkę zamieszkiwanych przez nie krajów. Szacuje się np., że zdolność magazynowania dwutlenku węgla każdego hektara chronionego w Rezerwacie Tygrysów Corbett w Indiach jest warta około 220 USD rocznie.

Polski wkład w ochronę tygrysów

Zaangażowanie każdego człowieka w ochronę tygrysów jest ważne i można się nim wykazać nawet w Polsce. Wspierając WWF Polska, wspierasz jednocześnie biura WWF w Mjanmie i Malezji, z którymi polskie biuro od lat współpracuje na rzecz ochrony tygrysów. Wspólnie finansujemy niezbędne działania, m.in. zbieranie informacji o lokalnych populacjach tygrysów poprzez zakup i regularne monitorowanie fotopułapek oraz finansowanie patroli monitoringowych. Finansowane przez WWF patrole antykłusownicze przeszukują lasy, usuwają wnyki oraz zakłócają działania kłusowników. Członkami patroli są najczęściej przedstawiciele lokalnych społeczności, dla których WWF pomaga organizować niezbędne szkolenia. Chcesz pomóc? Adoptuj tygrysa!