Sztuczna inteligencja w ochronie zdrowia głównym obszarem współpracy Łukasiewicza i Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Porozumienie pomiędzy Siecią Badawczą Łukasiewicz a Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku zakłada realizację wspólnych projektów badawczo-rozwojowych i wdrożeń w obszarze biotechnologii, bioinżynierii i sztucznej inteligencji w medycynie. Z tą ostatnią dziedziną sygnatariusze porozumienia wiążą największe nadzieje z uwagi na ogromne doświadczenie i know-how po obydwu stronach. Uniwersytet Medyczny w Białymstoku to kolejna uczelnia o profilu medycznym, z którą Łukasiewicz intensyfikuje współpracę w obszarze zdrowia.
Naukowcy Łukasiewicza od lat zaangażowani są w liczne projekty badawcze wykorzystujące sztuczną inteligencję do poprawy stanu zdrowia Polaków. Jednym z nich jest projekt realizowany przez Łukasiewicz – Instytut Technik Innowacyjnych EMAG dotyczący personalizacji leczenia ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci, w którym wykorzystywane są narzędzia AI do analizy danych klinicznych i genomicznych w celu identyfikacji nowych markerów. Z kolei Łukasiewicz – Instytut Techniki i Aparatury Medycznej jest współautorem rozwiązania Neuroplay, pierwszego na rynku urządzenia EEG – biofeedback dla seniorów. To rodzaj terapii, dzięki której pacjent w sposób świadomy uczy się zmieniać wzorzec wytwarzanych fal w mózgu, tak aby mózg pracował wydajniej i szybciej. Na rynku jest już prototyp urządzenia, który zostanie poddany testom klinicznym. Z kolei warszawski Łukasiewicz – Instytutu Tele- i Radiotechniczny realizuje badania związane z metodą zdalnego zarządzania aparaturą medyczną, w szczególności aparaturą do fizykoterapii. Inną grupą urządzeń medycznych są urządzenia do terapii oddechowych np. inhalator ultradźwiękowy.
- Trudna sytuacja w służbie zdrowia, będąca konsekwencją przedłużającej się pandemii, sprawiła, że doceniliśmy to, do czego mieliśmy już dostęp jak e-recepty, teleporady czy cyfrowy kontakt z lekarzem. Zmotywowała również nas, naukowców, do przyspieszenia tempa prac na rzecz unowocześnienia medycyny. Naturalnym etapem tego procesu jest inwestowanie w rozwój sztucznej inteligencji, który może obniżyć koszty leczenia, zwiększyć efektywność diagnostyki czy odciążyć pracowników służby zdrowia. Chcemy ten trend wykorzystać, dlatego dziś łączymy kompetencje instytutów Łukasiewicza z wiedzą i doświadczeniem kadry naukowej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku – podkreśla Piotr Dardziński, prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz.
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku jest również liderem w wysokiej jakości bankowaniu materiału biologicznego. Dzięki prowadzonym projektom, uczelni udało się stworzyć unikalną na skalę europejską bazę zawierającą wyniki analizy całego genomu kilkuset pacjentów z chorobami onkologicznymi i innymi chorobami cywilizacyjnymi. Zebrane dane służą do tworzenia Polskiej Bazy Medycyny HD, która ma służyć dogłębnemu poznaniu mechanizmów m.in. chorób nowotworowych, chorób sercowo-naczyniowych, metabolicznych i innych oraz wypracowaniu nowych celów terapeutycznych. Partnerem uczelni w zakresie rozwoju biobankowania w Polsce jest wrocławski Łukasiewicz – Polski Ośrodek Rozwoju Technologii (Łukasiewicz – PORT). Obie jednostki aktywnie działają w Polskiej Sieci Biobanków. W 2021 roku Biobank Łukasiewicz – PORT podjął współpracę z uczelnią w zakresie pozyskiwania i udostępniania materiału biologicznego i danych klinicznych od pacjentów onkologicznych leczących się i korzystających z zabiegów w szpitalu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
- Nie ukrywamy, że celem wszystkich naszych strategicznych działań jest wprowadzenie rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji do standardowej praktyki medycznej – mówi prof. dr hab. Marcin Moniuszko, prorektor ds. nauki i rozwoju UMB. – Każde takie rozwiązanie będzie jednak wiarygodne i przydatne tylko wtedy, gdy zostanie oparte na wysokiej jakości danych, pochodzących od dużych grup pacjentów. Swoją szansę osiągnięcia sukcesu na tym niezwykle konkurencyjnym polu upatrujemy w integracji danych klinicznych z danymi pochodzącymi z danych wielkoskalowych, przede wszystkim tych związanych z badaniem ludzkiego genomu.
Konsekwentne zacieśnianie współpracy Łukasiewicza ze środowiskiem akademickim ma na celu wzmocnienie oferty badawczo-rozwojowej dla biznesu i podniesienie poziomu usług krytycznych dla polskiego społeczeństwa. W gronie partnerów Łukasiewicza znajduje się już jedna uczelnia medyczna – Uniwersytet Medyczny w Łodzi, a także czołowe uczelnie ekonomiczne i techniczne, w tym Politechnika Białostocka.
Sieć Badawcza Łukasiewicz to trzecia pod względem wielkości zatrudnienia w Europie i największa sieciowa organizacja badawcza w Polsce. Dostarcza atrakcyjne, kompletne i konkurencyjne rozwiązania technologiczne. Łukasiewicz w dogodny sposób wychodzi naprzeciw oczekiwaniom biznesu. W zaledwie 15 dni proponuje przedstawienie pomysłu na rozwiązanie problemu technologicznego. Przedsiębiorca może zdecydować się na kontakt nie tylko przez formularz na stronie https://lukasiewicz.gov.pl/biznes/, ale także w ponad 50 lokalizacjach: Instytutach Łukasiewicza i ich oddziałach w całej Polsce. Wszędzie otrzyma ten sam – wysokiej jakości – produkt lub usługę. Potencjał Łukasiewicza skupia się wokół następujących obszarów badawczych: zdrowie, inteligentna i czysta mobilność, transformacja cyfrowa oraz zrównoważona gospodarka i energia.
Uniwersytet Medyczny w Białymstoku jest prekursorem i liderem w prowadzeniu prac nad sztuczną inteligencją w medycynie i przyczyniających się do jej rozwoju badań wielkoskalowych obejmujących genomikę, proteomikę, metabolomikę, radiomikę i bioinformatykę. Do realizacji tych zadań Uniwersytet stworzył między innymi Centrum Sztucznej Inteligencji w Medycynie, a także wykorzystuje środki pozyskane w ramach konkursu Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza. Dzięki temu realizowane są unikatowe programy badawcze w dziedzinie medycyny spersonalizowanej i chorób cywilizacyjnych. Dzięki prowadzonym projektom stworzono unikalną na skalę europejską bazę zawierającą wyniki analizy całego genomu kilkuset pacjentów z chorobami onkologicznymi (m.in. rakiem płuca, rakiem jajnika) i innymi chorobami cywilizacyjnymi (m.in. cukrzycą, otyłością). Zebrane dane służą do stworzenia Polskiej Bazy Medycyny HD, która ma służyć dogłębnemu poznaniu mechanizmów m.in. chorób nowotworowych, chorób sercowo-naczyniowych, metabolicznych i innych oraz wypracowaniu nowych celów terapeutycznych.
