Jak poprawić dostęp do innowacyjnych wyrobów medycznych? Innowacyjne wyroby medyczne kluczem do poprawy funkcjonowania systemu ochrony zdrowia

System opieki zdrowotnej wymaga wprowadzenia zmian. Jako Izba POLMED chcemy zwrócić szczególną uwagę na występujące w Polsce ograniczenia w dostępie pacjentów do innowacyjnych wyrobów medycznych i rozpocząć dyskusję dotyczącą sposobów poprawy tego stanu. W celu stworzenia przyjaznego i transparentnego środowiska, w centrum którego jest pacjent i jego potrzeby, należy zadbać o równy, nieprzerwany i przewidywalny, niezależnie od wszelkich zmian legislacyjnych, dostęp do innowacyjnych technologii nielekowych.

Technologie medyczne zajmują pierwsze miejsce na liście najbardziej innowacyjnych branż. Polscy przedsiębiorcy dbają o udostępnianie pacjentom najnowszych technologii. Światowe premiery innowacyjnych modeli wyrobów medycznych niemal natychmiast pojawiają się w ich ofercie.

Jednak mimo stałego postępu w medycynie sytuacja dostępu polskich pacjentów do najnowszych rozwiązań w zakresie technologii nielekowych od lat się nie zmienia. W uproszczeniu można stwierdzić, że dla przeciętnego pacjenta dostępne są te procedury i technologie nielekowe, które są finansowane w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego.

Niestety, ścieżka wprowadzania nowych świadczeń z zastosowaniem nowoczesnych technologii nielekowych do publicznego finansowania jest skomplikowana i długa. W związku z tym pacjenci albo nie mają do nich dostępu, albo muszą finansować je na własną rękę.

Przełomowe rozwiązania w tym obszarze medycyny to codzienność. Pacjenci cierpiący na niektóre schorzenia kardiologiczne  dzięki stymulatorom serca mogą bezpiecznie uprawiać sport i korzystać z  życia, co w wielu przypadkach nie było dla nich wcześniej możliwe. Taką szansę na nowe życie dostał np. duński piłkarz Christian Eriksen, który w trakcie pierwszego meczu mistrzostw Europy doznał zawału serca. Został uratowany dzięki wszczepialnemu kardiowerterowi-defibrylatorowi. Dzięki innowacyjnym wyrobom medycznym do pełnej sprawności i pracy zawodowej wrócić mogą również pacjenci, którzy w wyniku wypadków czy chorób tracą kończyny. Zastosowanie nowoczesnych protez umożliwia już powrót do pracy i sprawności oraz codzienne funkcjonowanie. Doskonałym przykładem jest tutaj dr Andrzej Nabzdyk, który w wyniku wypadku stracił nogę, ale dzięki zaopatrzeniu w odpowiedni wyrób medyczny wrócił do pracy i ratowania ludzi już po 180 dniach.

Stabilizacja legislacyjna kluczem do poprawy dostępu do innowacyjnych wyrobów medycznych

Ważne jest, zarówno z punktu widzenia pacjenta jak i systemu ochrony zdrowia, aby obowiązujące przepisy były dostosowane do ciągłego i bardzo szybkiego rozwoju, który jest charakterystyczny dla branży wyrobów medycznych.  Ten rok jest przełomowy ze względu na wprowadzenie nowych regulacji (MDR) obejmujących branżę. Niestety, niektóre z nich  mogą mieć negatywne skutki na podmioty działające na tym rynku i w konsekwencji ograniczyć pacjentom dostęp do innowacyjnych wyrobów medycznych.

Co warto zauważyć, mimo tak licznych regulacji dotyczących sektora wyrobów medycznych, w żadnym z opracowywanych aktów prawnych nie zaproponowano rozwiązania, które zapewniłyby pacjentom szybki dostęp do istniejących na rynku innowacyjnych rozwiązań. Chodzi mianowicie o określenie ustawowego terminu oceny technologii nielekowych przez instytucję AOTMiT, której opinia jest jednym z elementów wprowadzania danego świadczenia do publicznego finansowania. To element, o który Izba POLMED postuluje od wielu lat. W konsekwencji braku wyznaczonego ustawowo terminu, nowe rozwiązania często czekają latami na wydanie rekomendacji, a tym samym dopuszczenie ich do powszechnego stosowania w ramach świadczeń gwarantowanych. To skutkuje sytuacją, w której innowacyjne rozwiązanie w oczekiwaniu na wejście do powszechnego stosowania przestaje być innowacyjne, gdyż na rynku pojawiają się już nowe rozwiązania. Powinniśmy dążyć do zmiany w tym obszarze i lepszego dostępu do innowacyjnych wyrobów medycznych – w trosce o zdrowie i życie pacjentów.