Fotowoltaika gwałtownie rośnie na wsi

Zainteresowanie instalacjami fotowoltaicznymi jest największe w gminach wiejskich – wynika z danych zgromadzonych przez  Foton Technik. W miastach przeważa zabudowa wielorodzinna, w związku z czym możliwości instalacji fotowoltaiki są tam ograniczone, a jednocześnie bloki mieszkalne korzystają na ogół z ciepła systemowego. Rozwiązania polegające na sprzężeniu fotowoltaiki, pomp ciepła i magazynów energii są stworzone głównie dla korzystających z nich mieszkańców terenów wiejskich.

Wzmożone zainteresowanie inwestycją w fotowoltaikę jest wyraźnym trendem, zauważalnym od dawna, a jego dynamika zaskoczyła nawet dużych uczestników rynku i decydentów. Wzrost liczby nowych instalacji wynosi nawet 200 procent w skali roku. Stale rośnie też zainteresowanie wykorzystaniem w polskich domach pomp ciepła i magazynów energii. Impulsem do podejmowania decyzji o ich instalacji są zapowiadane zmiany w rozliczeniach energii dla prosumentów. Potrzeba rozwijania technologii magazynowania energii jest jednym z najbardziej perspektywicznych elementów rynku energii, który w kolejnych dekadach będzie podlegał głębokiej transformacji w całej Unii Europejskiej w związku z wdrażaniem tzw. Zielonego Ładu. Coraz powszechniejsze wykorzystywanie magazynów energii wpływa na zwiększenie stanu bezpieczeństwa systemu elektroenergetycznego oraz stabilności pracy odnawialnych źródeł energii.

Zainteresowanie zieloną energią w zależności od obszaru zamieszkania

Przedstawiciele handlowi Foton Technik odbywają większość swoich spotkań z przyszłymi klientami na  terenach wiejskich. Liczba klientów  jest tam o połowę wyższa w porównaniu z mieszkańcami miast, ponad dwukrotnie wyższa w porównaniu z klientami z gmin miejskich i aż osiem razy wyższa w porównaniu z klientami z miast powiatowych.

Fotowoltaika a działalność biznesowa na wsi

Gospodarstwa agroturystyczne silnie inwestują w nowoczesne rozwiązania z dziedziny energetyki. Panele PV połączone z pompą ciepła, pozwalają na ograniczenie kosztów związanych z ogrzewaniem oraz wykorzystaniem energii elektrycznej, co znacząco podnosi rentowność biznesu opierającego się na profesjonalnym przyjmowaniu gości. Turyści chcą kojarzyć wieś z zielonymi technologiami. Wstępne wyniki Powszechnego Spisu Rolnego z 2020 r. wskazują na dynamiczne zmiany w polskim rolnictwie. Rośnie średnia powierzchnia gospodarstwa rolnego oraz zwiększa się obsada zwierząt w gospodarstwach rolnych. Postępuje także ich modernizacja wynikająca z dostosowywania do otoczenia gospodarczego oraz rosnących wymagań wynikających ze zmian klimatycznych i środowiskowych. Gospodarstwa prowadzące działalność rolniczą, również chętnie sięgają zielone, energooszczędne rozwiązania. Szczególnie te specjalizujące się w hodowli zwierząt, mleczarstwie, czy przetwórstwie żywności. Zużywają dużo więcej energii niż przeciętny budynek jednorodzinny, m.in. na oświetlenie, ogrzewanie i chłodzenie obiektów inwentarskich, elektryczne ogrodzenia, chłodnie, a także pracę wielu specjalistycznych urządzeń, jak dojarki, młockarnie i pilarki.

Niezależność energetyczna – nieoceniona dla mieszkańców terenów wiejskich

Okresowy brak dostaw prądu na wsi jest wyjątkowo dotkliwy – infrastruktura sieciowa na terenach wiejskich nie jest modernizowana w tym samym tempie co w miastach, a jednocześnie bardziej narażona na uszkodzenia w wyniku zjawisk pogodowych. Często też położenie ciepłociągu czy gazociągu jest utrudnione ze względu na ukształtowanie geologiczne, dlatego też mieszkańcy są zdani na lokalne źródła ciepła, ograniczone zazwyczaj do jednego gospodarstwa. Obecnie to co kiedyś było przeszkodą, dziś staje się impulsem do zbudowania nowoczesnej i oszczędnej instalacji, niezależnej od wahań cen paliw, takich jak gaz, olej czy węgiel. Nowoczesne, zielone rozwiązania to duża oszczędność, zwłaszcza w przypadku prowadzenia produkcji rolnej.

Z każdym rokiem realizujemy coraz więcej instalacji dla przedsiębiorstw rolnych. Motorem napędowym rozwoju fotowoltaiki i pomp ciepła są relatywnie niskie stopy procentowe. Dodatkowo, oferty leasingowe są dziś realizowane na bardzo dobrych warunkach, dzięki czemu raty są często niższe niż rachunki za prąd generowane bez instalacji. Warto dodać, że istnieją również formy wsparcia dla inwestycji OZE,  m.in. w ramach programu Agroenergia, który zostanie uruchomiony wkrótce. Będzie można dofinansować pompę ciepła o mocy 10- 50 kW oraz instalacje fotowoltaiczną w przedziale mocy 10-50 kW. W przypadku inwestycji w PV, możliwe będzie również uzyskanie wsparcia do zintegrowanego z nim magazynu energii. Poziom dofinansowania zależny będzie od mocy instalowanego urządzenia – komentuje Monika Karlicka, ekspertka Foton Technik. – Inwestorzy płacący podatek rolny, od 2017 roku mogą w jego ramach odliczyć do 25 proc. kosztów instalacji. Natomiast osoby nie prowadzące gospodarstwa rolnego mogą się ubiegać o dotacje z programu Mój Prąd oraz programów lokalnych. Warto podkreślić, że wybór fotowoltaiki w dłuższej perspektywie jest opłacalny nawet bez żadnych dopłat.

Dzierżawa gruntu pod budowę dużych instalacji PV

Coraz częstszym rozwiązaniem, po które sięgają właściciele gruntu, jest oddawanie w dzierżawę ziemi pod budowę większej instalacji fotowoltaicznych. Za ich postawienie odpowiada operator, który zajmuje się też formalnościami.

- To bardzo opłacalny model współpracy dla właścicieli gruntów i widzimy duże zainteresowanie rolników dzierżawą, gdy poszukujemy terenów pod większe instalacje – komentuje Cezary Wawrzos, Szef Działu Projektów  w Foton Technik. – Trend ten nie znalazł jeszcze odzwierciedlenia w raportach URE z uwagi na dłuższy proces administracyjny niż w przypadku mikroinstalacji. Jednak z danych Instytutu Energetyki Odnawialnej wynika, że czterech największych operatorów sieci dystrybucyjnej w Polsce w ostatnim kwartale 2020 wydało warunki przyłączenia na  instalacje o mocy ponad 1,8 GW. Te projekty zostaną wybudowane w ciągu najbliższych 3 lat. Większość z tych instalacji jest zlokalizowana właśnie na wydzierżawionych działkach.

Agrofotowoltaika – działanie na rzecz poprawy bioróżnorodności 

Dla właścicieli pól uprawnych ciekawym rozwiązaniem jest wykorzystanie terenu jednocześnie pod uprawę, a zarazem pod montaż specjalnie zaprojektowanej instalacji fotowoltaicznej. Panele są ustawiane wyżej, by mogły pod nimi swobodnie rozwijać się wybrane rośliny. Panele pełnią wtedy dodatkową funkcje zabezpieczającą rośliny, chroniąc je m.in. przed silnymi wiatrami, deszczami nawalnymi i gradem, tworząc jednocześnie stałe zacienienie. Może to być szczególnie przydatne w suchych latach – dzięki osłonie woda wolniej wyparowuje z gleby i - w zależności od typu upraw - można zrezygnować z podlewania lub je radykalnie ograniczyć. Dobranie właściwej roślinności podnosi bioróżnorodność w miejscu, gdzie postawiona jest farma fotowoltaiczna.