Międzynarodowy Tydzień Karmienia Piersią 1-7 sierpnia 2021 Jak Polki karmią piersią?

Ponad 30 lat temu, w 1990 roku UNICEF ustanowił pierwszy tydzień sierpnia Międzynarodowym tygodniem Karmienia Piersią – to świetny czas, aby przypomnieć, jak ważną rolę w życiu dziecka odgrywa mleko mamy i jak pomaga ono w budowaniu jego zdrowia i odporności. Warto także podkreślić, że karmienie piersią to proces, który wymaga nauki i nie zawsze jest prosty - tylko 12% polskich mam nigdy nie miało żadnych trudności związanych z karmieniem piersią[1].

Matka-Polka chętnie karmi piersią!

Jak wynika z badania opinii przeprowadzonego w ramach programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”, którego inicjatorem jest Fundacji Nutricia, aż 96% mam zadeklarowało, że karmiło piersią, a 83% kobiet spodziewających się dziecka przyznało, że planuje karmić piersią po porodzie[2].

Zdecydowana większość Polek decyduje się na karmienie piersią ze względu na troskę o zdrowie i prawidłowy rozwój maluszka – kobiety wiedzą, że w swoim mleku przekazują niezbędne składniki odżywcze kluczowe w procesie nabywania odporności dziecka. Wymieniają także chęć budowania więzi z niemowlęciem oraz zwracają uwagę na fakt, że karmienie piersią jest po prostu wygodne. 60% mam dzieci w wieku 0-6 miesięcy karmi wyłącznie piersią, a 74% kontynuuje karmienie piersią dzieci w przedziale wiekowym od 7. do 12. miesięcy.

- Polki są świadome korzyści, jakie ich dzieciom przynosi karmienie piersią. Większość z nich planując macierzyństwo, planuje także karmienie piersią. Wiedzą, że mleko matki to najlepszy pokarm w pierwszych miesiącach życia dziecka. Niemal co piąta mama stosuje karmienie mieszane (19%), czyli łączy karmienie piersią z podawaniem mleka modyfikowanego. Nasze badanie wykazało, że mamy, które je stosują lub stosowały, jako główne powody wskazują najczęściej brak wystarczającej ilości pokarmu w piersi. To bardzo ważne, aby w razie problemów z laktacją korzystać ze wsparcia doradcy laktacyjnego czy lekarza prowadzącego – zwraca uwagę Karolina Łukaszewicz – dietetyk i ekspertka programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”.

Karmienie piersią - proces, który wymaga czasu

W przytoczonym badaniu, jedynie 34% mam przyznało, że od razu po urodzeniu dziecka nauczyło się karmić je piersią. Kobiety w ciąży przewidują zaś, że będą potrzebowały tygodnia (39%), a nawet miesiąca (26%) na naukę tego procesu. Coraz mniej kobiet (24% w 2014 vs 4% w 2020) uważa, że karmienie piersią to naturalny proces i każda kobieta umie karmić od razu.

Procesowi karmienia poza szeregiem korzyści dla mamy i dziecka, towarzyszą także trudności – blisko połowa Polek skarży się na obolałe bądź pogryzione sutki, a 39% ma problem z odpowiednim przystawieniem dziecka do piersi. Jedynie 12% badanych kobiet nigdy nie miało żadnych wyzwań związanych z karmieniem piersią.

W nauce procesu karmienia piersią cenne mogą być poradniki stworzone przez mamy oraz ekspertów, np. bezpłatny Poradnik „Karmienie Piersią” przygotowany według zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. W poczekalni w przychodni czy podczas spaceru warto słuchać także podkastów, np. z udziałem dr Joanny Neuhoff-Murawskiej, dietetyczki klinicznej z Instytutu „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka ”Odkryj super moce mleka mamy!”.  Nieocenionym wsparciem mogą także okazać się położne środowiskowe czy doradcy czy poradnie laktacyjne – badanie przeprowadzone wśród uczestniczek szkół rodzenia wykazało, że dla niemal 2/3 przyszłych mam autorytetami w zakresie karmienia piersią są właśnie ci przedstawiciele ochrony zdrowia[3].

Mleko mamy – wszystko, czego potrzebuje maluch

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, aby karmić piersią minimum 6 miesięcy, a później kontynuować ten proces w zależności od preferencji mamy i dziecka – nie ma wyznaczonego czasu, kiedy powinno się zaprzestać karmienia. Przez pierwsze pół roku maluszka, mleko mamy stanowi podstawę jego diety i nie potrzebuje on dodatkowych posiłków – mleko zaspokaja pragnienie oraz głód. Pomiędzy 17. a 26. tygodniem życia dziecka powinien rozpocząć się proces wprowadzania nowych produktów i konsystencji do diety. Warto pamiętać, że moment rozszerzania diety jest indywidualny dla każdego malucha, a tak szeroki zakres czasowy umożliwia wyłączne karmienie piersią przez rekomendowanych 6 miesięcy. Wraz z rozszerzaniem diety, udział mleka mamy w jadłospisie jest coraz mniejszy, ale to wciąż niezwykle cenne źródło witamin i dobroczynnych, łatwo przyswajalnych składników. Rozszerzanie diety to proces, w którym dziecko uczy się nowych smaków i innej konsystencji, ale to mleko mamy lub mleko modyfikowane stanowi podstawę żywienia w pierwszym roku życia.

- Kobiece mleko to nie tylko pokarm, ale również sposób przekazywania dziecku składników wspierających układ odpornościowy. Młody organizm w momencie urodzenia jest bezbronny, a komórki immunologiczne nie są jeszcze gotowe do samodzielnej walki z czynnikami zewnętrznymi. Potrzebują wsparcia w postaci mleka mamy, której pokarm zawiera cenne składniki odżywcze, kluczowe witaminy, białko, kwasy tłuszczowe, oligosacharydy mleka kobiecego, a także przeciwciała wytworzone w jej organizmie. W ten sposób maluszek buduje swoją odporność, a dzięki prawidłowemu żywieniu w jego jelitach kształtuje się korzystna mikrobiota – zbiór dobroczynnych drobnoustrojów (głównie bakterii), które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji u dzieci oraz wpływa na kształtowanie odporności w wieku późniejszym. Nie zawsze jednak karmienie piersią jest możliwe. Jeśli kobieta nie może karmić piersią, powinna podawać dziecku mleko modyfikowane dopasowane do jego potrzeb - najlepiej po konsultacji z lekarzem – tłumaczy Karolina Łukaszewicz, dietetyczka i ekspertka programu edukacyjnego „1000 pierwszych dni dla zdrowia”.

Karmienie piersią to także intymny proces, który buduje bliskość pomiędzy mamą, a dzieckiem i sprzyja redukcji masy ciała u mamy po porodzie. W trakcie laktacji organizm kobiety intensywnie pracuje i dlatego młoda mama potrzebuje dodatkowych 500 kcal dziennie. W perspektywie długofalowej, karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia raka sutka i raka jajnika.

O kampanii: Ogólnopolski program edukacyjny „1000 pierwszych dni dla zdrowia” wspiera Rodziców w prawidłowym żywieniu dzieci w kluczowym okresie rozwoju i wzrostu dziecka, a więc w 1000 pierwszych dni życia począwszy od poczęcia. Prawidłowe żywienie w tym kluczowym okresie to najlepszy sposób na wykorzystanie niepowtarzalnego okna możliwości w rozwoju dziecka. Dbając o dietę dziecka przez 1000 pierwszych dni mamy realny wpływ na zdrowie dziecka, długość i jakość jego życia! Program realizowany jest od 2013 r. Więcej na: www.1000dni.pl

[1] Badanie opinii  na temat karmienia piersią zainicjowane przez Fundację Nutricia, przeprowadzone w 2020 roku wśród 3 311 mam dzieci w wieku 0-36 miesięcy oraz 150 kobiet w ciąży

[2] j.w.

[3] Badanie opinii na temat karmienia piersią oraz idei 1000 pierwszych dni wśród kobiet w ciąży – uczestniczek szkół rodzenia, zainicjowane przez Fundację Nutricia, przeprowadzone w 2021 roku wśród 347 kobiet w ciąży