Przekop w Puszczy Białowieskiej? Nie róbmy tego.

Wody Polskie chcą udrażniać koryto rzeki Leśnej Prawej w Puszczy Białowieskiej. Udrażnianie tej naturalnej rzeki oznacza dalszą dewastację przyrody i pogłębienie problemu deficytu wody w najcenniejszym lesie Niżu Europejskiego.

Planowane udrożnienie miałoby objąć odcinek aż kilkunastu kilometrów koryta. Wśród celów tej inwestycji jest zwiększenie pojemności rzeki i obniżenie poziomu wód gruntowych. Ma to umożliwić wykorzystanie rolnicze terenu oraz zmniejszyć zagrożenia erozją przez korekcję dna i zabezpieczenie skarp. To wszystko na terenie Obszaru Światowego Dziedzictwa UNESCO. 

- Planowane działanie jest wielkim i niezrozumiałym zaskoczeniem. Puszcza Białowieska od dawna boryka się z problemem deficytu wody. Tzw. udrażnianie tej naturalnej rzeki przyczyniło by się tylko do pogłębienia deficytu wody i dalszej dewastacji tego unikalnego ekosystemu będącego Obszarem Światowego Dziedzictwa UNESCO. Warto tu również zaznaczyć, że eksperci, w tym UNESCO, od dawna podkreślają pilną potrzebę zwiększania retencji w Puszczy Białowieskiej i renaturyzacji wcześniej udrożnionych cieków – mówi Tomasz Pezold Knežević, starszy specjalista ds. ochrony przyrody w Fundacji WWF Polska. 

„Dolina rzeki Leśnej Prawej to jeden z najcenniejszych obszarów w Puszczy Białowieskiej, z rozległymi obszarami naturalnych lasów wilgotnych i bagiennych położonych wzdłuż jej biegu i praktycznie w całości objętych rezerwatami. Udrożnienie takiej rzeki to w rzeczywistości zniszczenie naturalnej retencji tego obszaru i szybsze odprowadzanie wody z lasu i torfowisk w dół zlewni poza Puszczę Białowieską. To działanie pogłębi jedno z największych zagrożeń dla ekosystemu Puszczy Białowieskiej jakim są susze i obniżanie poziomu wody gruntowej. Udrożnianie koryta naturalnej rzeki na tak unikatowym obszarze, nie tylko nie powinny być wykonywane, ale nawet planowane” – komentuje planowany projekt Rafał Kowalczyk, dyrektor Instytutu Badań Ssaków PAN w Białowieży. 

Zaledwie kilka lat temu w tym samym regionie wyłożono ogromne środki na renaturalizację, czyli przywrócenie naturalnego biegu innej rzeki - Narewki. Czy udrożnienie teraz jednej z najdzikszych rzek w Puszczy Białowieskiej, jaką jest Leśna Prawa, nie skończy się zatem odwróceniem tego procesu za dekadę czy dwie? Czy możemy ocenić jakie będą straty przyrodnicze z odpływu wody po udrożnieniu Leśnej Prawej? 

Od wielu lat problemem Puszczy Białowieskiej są susze i ograniczone możliwości zatrzymania wody na jej obszarze. W takiej sytuacji, rzeki takie jak Leśna Prawa, okazują się doskonałymi rezerwuarami wilgoci.  

Mamy nadzieję, że PGW Wody Polskie wycofa się z tego pomysłu. Jest jeszcze czas!