W Polsce powstał pierwszy biotechnologiczny plac zabaw wykorzystujący oczyszczające powietrze algi

W ramach kampanii „Pomóżmy dzieciom oddychać lepiej”, zainicjowanej przez Otrivin Oddychaj Czysto, powstał jedyny w swoim rodzaju plac zabaw AirBubble, który ma pokazać, jak naturalne, innowacyjne rozwiązania mogą pomagać oczyszczać powietrze. Pierwszy na świecie biotechnologiczny plac zabaw wykorzystujący oczyszczające powietrze algi daje dzieciom prawo do czystej zabawy.

Zanieczyszczenie powietrza zostało określone przez WHO jako największe środowiskowe zagrożenie dla naszego zdrowia[1]. W 2018 roku 36 z 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie pod względem stężenia PM2,5 znajdowało się w Polsce[2]. Zdaniem ekspertów poziom zanieczyszczeń zgodny z wytycznymi WHO wydłużyłby życie mieszkańców Warszawy o 1,2 roku[3]. Dzieci w najmniejszym stopniu przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza, jednak to one są dużo bardziej narażone na jego wpływ niż dorośli. Dlatego powstała kampania „Pomóżmy dzieciom oddychać lepiej” zainicjowana przez Otrivin Oddychaj Czysto.

Algi na ratunek miejskiemu powietrzu

Oceany zajmują około 70% kuli ziemskiej i od miliardów lat są domem dla niezliczonej liczby organizmów, w tym tych najdrobniejszych – mikroalg czy cyjanobakterii. W procesie fotosyntezy pochłaniają one dwutlenek węgla i uwalniają tlen[4]. Mikroalgi mogą wychwytywać energię słoneczną nawet 50 razy skuteczniej niż rośliny lądowe. Są niezwykle różnorodne. Występują w wielu kształtach, kolorach i wykazują różne właściwości.

Zostały one wykorzystane w eksperymencie miejskim w centrum Warszawy przy Centrum Nauki Kopernik. – AirBubble to pierwszy biotechnologiczny plac zabaw, na którym powietrze oczyszczają algi. Łączy architekturę, naukę i naturę. Instalacja składa się z 52 bioreaktorów. Każdy z nich zawiera 10 litrów żywych kultur Chlorelli. Algi te w idealnych warunkach mogą aktywnie filtrować i re-metabolizować zanieczyszczenia oraz dwutlenek węgla. Potrafią wykorzystać cząsteczki dwutlenku węgla oraz tlenków azotu jako pokarm i zwiększyć swoją biomasę. Jak wszystkie rośliny, uwalniają również tlen – tłumaczy doktor Marco Poletto z ecoLogicStudio, pracowni, która zaprojektowała plac zabaw.

Wyniki badań laboratoryjnych wskazują, że AirBubble może przyczynić się do adsorpcji i ponownej metabolizacji tlenków azotu (NOx) na poziomie 97% oraz filtracji pyłów zawieszonych (PM) na poziomie 75%. Dzięki temu na terenie placu zabaw powinien zostać osiągnięty prawidłowy Wskaźnik Jakości Powietrza (Air Quality Index), zgodny z zaleceniami WHO.

Czysta zabawa

AirBubble zostało zaprojektowane w taki sposób, aby angażować dzieci w proces oczyszczania powietrza. – Plac zabaw potrzebuje dwóch źródeł zasilania. Jednym jest energia słoneczna, a drugim – ruch. Zabawa dzieci stymuluje pracę bioreaktorów i bezpośrednio przyczynia się do oczyszczania powietrza – mówi Claudia Pasquero, współzałożycielka ecoLogicStudio.

Inicjatorzy kampanii podkreślają, że ​​problem zanieczyszczenia powietrza należy rozpatrywać w skali mikro. Musimy przyjrzeć się zanieczyszczeniu na ulicy, na której mieszkamy, w okolicy, w której bawią się dzieci, w także na placach zabaw, na których spędzają mnóstwo czasu. Dzieci kochają zabawę i poprzez nią odkrywają otaczający świat. Niestety tak samo jak w każdej innej przestrzeni w mieście, na placach zabaw stężenia szkodliwych pyłów mogą osiągać zatrważający poziom. Aż trzy czwarte badanych rodziców jest zaniepokojonych jakością powietrza w miejscach, gdzie bawią się ich dzieci[5]. Tymczasem prawie jedna czwarta (23%) bez uzasadnienia uważa, że podwórka i place zabaw są miejscami z najmniej zanieczyszczonym powietrzem. Dlatego celem kampanii i samej instalacji jest podniesienie świadomości wpływu zanieczyszczenia powietrza na zdrowie dzieci w ciągu całego roku, a także wskazywanie prostych sposobów pomagających ograniczać ten wpływ w swoim najbliższym otoczeniu.

Wrażliwe drogi oddechowe

Organizatorzy kampanii przypominają równocześnie o roli nosa w prawidłowym funkcjonowaniu dróg oddechowych, zwracając uwagę na zagrożenia, na jakie jest on narażony w związku z zanieczyszczeniem powietrza.

– Każdego dnia człowiek dorosły pobiera ponad 20 000 litrów powietrza, często mocno zanieczyszczonego, stąd narażenie śluzówek jest ogromne. Niestety naturalne drogi ochrony przed większymi zanieczyszczeniami, takie jak włoski nosa i działanie śluzu pokrywającego nasz układ oddechowy, okazują się niewydolne w obliczu dużego narażenia na zanieczyszczenia powietrza. Wówczas często same padają ofiarą uszkodzenia, stając się centrum procesu chorobowego. Niedawno pokazaliśmy, że polskie dzieci w sezonie smogowym chorują na schorzenia górnych dróg oddechowych, właśnie w wyniku ciągłego wdychania takiego powietrza. Wysoki poziom zanieczyszczeń przeciąża naturalną śluzówkę nosa i prowadzi do długotrwałych problemów zdrowotnych. Z tego względu dbanie o drogi oddechowe staje się priorytetem nowoczesnej medycyny środowiskowej – tłumaczy doktor habilitowany Wojciech Feleszko, pediatra, immunolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.

Airbubble jest otwarty od 19 maja przy Centrum Nauki Kopernik. Odwiedź także wystawę poświęconą instalacji i dowiedz się więcej o wyjątkowym placu zabaw. 

Zdjęcia instalacji i dodatkowe materiały dostępne pod linkiem: https://lion.app.box.com/s/99b5naahj7yltx5ep0fsdaarcfckpct0. 

[1] https://unece.org/air-pollution-and-health

[2] https://www.who.int/airpollution/data/en/

[3] EuropeFactSheetv2.pdf (uchicago.edu)

[4] PhotoSynthetica Whitepaper

[5] Badanie opinii publicznej przeprowadzone przez SW Research dla GSK, 2021 r