Dr inż. Mateusz Daśko z Katedry Chemii Nieorganicznej Wydziału Chemicznego został laureatem konkursu Marie Skłodowska-Curie Actions i otrzymał prestiżowe stypendium naukowe. Dzięki temu będzie przez dwa lata prowadził badania nad syntezą nowych związków chemicznych, które mogą pomóc w selektywnej degradacji białek w komórkach i przyczynić się do powstania nowych leków, m.in., przeciwnowotworowych.

Finansowany w ramach programu Horyzont 2020 projekt pod tytułem "Design, synthesis and biological evaluation of PROteolysis-TArgeting Chimeric (PROTAC) molecules as anticancer agents" będzie realizowany w postaci 2-letniego pobytu naukowca na Uniwersytecie CEU San Pablo w Madrycie.

– Badania będą dotyczyły, mówiąc najprościej, syntezy związków, które mogą powodować selektywną degradację wybranych białek w komórce nowotworowej. Wraz z zespołem badawczym, z którym będę współpracował w Madrycie mamy zamiar stworzyć takie związki chemiczne, które będą w stanie indukować degradację konkretnych białek, których aktywność jest związana z procesem nowotworowym poprzez wykorzystanie naturalnie występujących mechanizmów komórkowych – tłumaczy naukowiec.

Jest to projekt międzynarodowy i interdyscyplinarny, w którym będą brali udział naukowcy z kilku dziedzin, a badania będą wieloetapowe. Pierwszym etapem będzie projektowanie struktur molekularnych potencjalnych związków z wykorzystaniem technik modelowania molekularnego. Następnie zespół przejdzie do ich syntezy i w rezultacie badań biologicznych. Okres przewidziany na realizację tego projektu wynosi dwa lata.

Dr inż. Mateusz Daśko dzięki stypendium, swoją pracę naukową będzie prowadził na Wydziale Farmacji Uniwersytetu CEU San Pablo w Madrycie w zespole pod kierunkiem prof. Beatriz de Pascual-Teresa oraz prof. Irene Ortín. Natomiast badania właściwości fizykochemicznych już otrzymanych, aktywnych związków, które rokują, przeprowadzi na uniwersytecie w Turynie w zespole prof. Gulii Caron. Przewidywany termin wyjazdu do Hiszpanii to początek 2022 roku.

Obecnie naukowiec bierze udział w badaniach nad wdrożeniem nowych, efektywnych inhibitorów sulfatazy steroidowej (STS), mających potencjalne zastosowanie w leczeniu nowotworów hormonozależnych. Prace nad poszukiwaniem nowych inhibitorów STS prowadzone wraz z dr hab. inż. Sebastianem Demkowiczem (Katedra Chemii Organicznej) trwają od 2012 roku. Uzyskane do tej pory wyniki aktywności przeciwnowotworowej, otrzymanych przez badaczy związków, okazały się obiecujące i weszły w etap dalszych prac rozwojowych. Przygotowano już zgłoszenia patentowe na rynku amerykańskim japońskim, kanadyjskim i europejskim. Obecnie pod kierownictwem dr inż. Mateusz Daśko realizowany jest projekt TANGO, który opiera się na wynikach uzyskanych przez naukowców w trakcie realizacji grantu PRELUDIUM i skupia się na podjęciu dalszych badań oraz prac koncepcyjnych mających na celu nawiązanie współpracy z partnerem biznesowym. Projekt TANGO realizowany będzie do końca 2021 roku.