FutureLAB. Nowe laboratorium Politechniki Gdańskiej dla rozwoju technologii elektronicznych

Politechnika Gdańska zyskała nową przestrzeń do rozwoju projektów badawczych naukowców Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki. W laboratorium FutureLAB, otwartym na początku lipca, znalazł się zespół specjalistycznych stanowisk badawczych, które posłużą naukowcom do rozwoju nowych technologii elektronicznych, mających szerokie możliwości praktycznych zastosowań.

FutureLAB to laboratorium nowych materiałów, sensorów i systemów bezprzewodowych Politechniki Gdańskiej. Umożliwi prowadzenie zaawansowanych technologicznie prac badawczych z dziedziny inżynierii materiałowej z zaawansowaną elektroniką oraz technologii dla komunikacji bezprzewodowej przyszłych generacji (5G). Połączy też kompetencje i umiejętności naukowców z kilku katedr wydziału oraz dwóch centrów badawczych, powołanych w ramach programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Inicjatywa Doskonałości - Uczelnia Badawcza” (Centrum Technologii Cyfrowych i Centrum Materiałów Przyszłości).

Pomysł wspólnego laboratorium, łączącego prace badawcze z kilku obszarów, znacznie zwiększy atrakcyjność uczelni jako partnera w prestiżowych projektach naukowych i badawczo-rozwojowych, w tym projektach międzynarodowych z udziałem znanych, zagranicznych firm. Nazwa nowego laboratorium ma z kolei wskazywać na nowoczesny i przyszłościowy kierunek prowadzonych badań.

- FutureLAB to miejsce, w którym udało się nam zgromadzić zestaw nowoczesnej aparatury badawczej, z której z powodzeniem korzystać będą naukowcy i doktoranci naszego wydziału – mówi prof. Jerzy Wtorek, dziekan wydziału ETI i jeden z pomysłodawców stworzenia laboratorium. – Jest to duża inwestycja w rozwój naszego potencjału badawczego. Dzięki FutureLAB wzrośnie rozpoznawalność wydziału, a to przełoży się na innowacyjne projekty w nowych obszarach badawczych oraz wartościowe publikacje naukowe.

Aparatura za ponad 5 mln zł

Prace adaptacyjno-remontowe, niezbędne do uruchomienia laboratorium, kosztowały wydział ok. 750 tys. zł. Pozwoliły one na całkowite przekształcenie dawnego, wydziałowego bufetu w innowacyjne laboratorium badawcze.

Osobną kwestią jest koszt aparatury, która znalazła się w FutureLAB, a która kosztowała łącznie nieco ponad 5 mln zł. Na taką sumę składają się urządzenia zakupione ze środków wydziału, jak również w ramach grantów i programów wspierających rozwój nauki w Polsce (m.in. z Funduszu na rzecz Nauki Polskiej, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Narodowego Centrum Nauki i innych), czy projektu H2020, który umożliwił wyposażenie laboratorium 5G w aparaturę o wartości ok. 3,7 mln zł. 

Przestrzeń FutureLAB-u wykorzystywać będą przede wszystkim trzy zespoły badawcze z wydziału ETI, prowadzące prace z zakresu inżynierii materiałowej, elektroniki, systemów wbudowanych i komunikacji bezprzewodowej:

• Grupa prof. Robert Bogdanowicza z Katedry Metrologii i Optoelektroniki realizuje w FutureLAB badania nad syntezą nowych materiałów nanodiamentowych oraz dwuwymiarowych kryształów na potrzeby szybkich elektrochemicznych sensorów m.in. patogenów (np. grypa, Sars-Cov-2), toksyn (np. bisfenol) oraz środków wybuchowych. Zespół prof. Bogdanowicza od wielu lat prowadzi w tym zakresie szeroką współpracę z krajowymi i międzynarodowymi jednostkami naukowymi.
• Zespół z Laboratorium Materiałów Funkcjonalnych, kierowany przez prof. Piotra Jasińskiego, prowadzi prace badawcze związane z rozwojem nowych materiałów oraz technologii przygotowania urządzeń elektrochemicznych, elektronicznych i biomedycznych. W szczególności prowadzone są prace związane z rozwijaniem cienkich i grubych warstw funkcjonalnych opartych na materiałach polimerowych, ceramicznych oraz metalicznych, które mają zastosowanie w ogniwach paliwowych, elektrolizerach, membranach do separacji gazów oraz czujnikach gazów.
• Z kolei Katedrze Inżynierii Mikrofalowej i Antenowej FutureLAB dało możliwość stworzenia nowoczesnego, wydzielonego laboratorium, w którym prowadzone będą zaawansowane badania komponentów elektronicznych (m.in. antenowych i układów scalonych), a także kompletnych systemów komunikacji bezprzewodowej opracowywanych pod kątem rozwoju technologii 5G. Kierownictwo laboratorium objęli prof. Łukasz Kulas i prof. Krzysztof Nyka.

Wyposażenie laboratorium pozwala także na prowadzenie prac konstrukcyjnych i projektowych w zakresie nowych rekonfigurowalnych układów antenowych dla systemów 5G, co już w zeszłym roku wzbudziło zainteresowanie m.in. takich firm, jak Airbus i Ericsson. Pozwoliło też Politechnice Gdańskiej na wejście do międzynarodowego programu badawczego BEYOND5, w gronie znanych, europejskich instytucji pracujących nad rozwojem technologii 5G.