#2 Recepta na zdrową Ziemię: zrównoważony łańcuch żywnościowy.

Nasza pacjentka Ziemia pracuje ponad miarę. Ślad na zdrowiu planety odbija szczególnie żywienie ludzkości. Rolnictwo oraz chów i hodowla odpowiadają za wycinkę 75% jej lasów, 69% zużycia jej wody, 70% utraty jej gatunków roślin i zwierząt, 30% erozji jej górnej warstwy gleby i 24% emisji gazów cieplarnianych. W efekcie Ziemia nie jest w stanie odbudowywać swoich zasobów, regenerować się i wrócić do sił. Zdolność pacjentki do pracy na rzecz ludzkości dramatycznie spada. 

Musimy dać Ziemi odpocząć

Wszyscy zależymy od rolnictwa. Dzięki pracy rolników i zasobom planety ludzkość w naszej części globu nie cierpi już głodu. UE jest samowystarczalna w zakresie większości podstawowych towarów rolnych ⁽¹⁾, jest jednocześnie największym eksporterem produktów rolno-spożywczych, w tym żywności przetworzonej, a także największym importerem ryb i owoców morza ⁽²⁾. Niestety mieszkańcy UE dużą część wytworzonej żywności marnują. Rocznie wyrzucają 88 mln ton jedzenia, co oznacza 173 kg na mieszkańca UE, a jeszcze więcej, bo 236 kg, na jednego Polaka ⁽³⁾. Łącznie na świecie około 1/3 żywności jest marnotrawiona.

Zalecenia mieszkańców Ziemi:

• Żywność musi pozostać bezpieczna i bogata w wartości odżywcze oraz zachować wysoką jakość. Jej produkcja musi wywierać jak najmniejszy wpływ na środowisko.
• Musimy walczyć z marnowaniem żywności.

Cele do osiągnięcia w UE:

• Ograniczenie zużycia nawozów w celu ochrony wód i różnorodności biologicznej.
• Ograniczenie spożywania mięsa.
• Redukcja emisji gazów cieplarnianych z produkcji rolnej oraz zapewnienie neutralności klimatycznej sektora (neutralność to zerowy bilans pomiędzy emisjami a pochłanianiem gazów cieplarnianych).
• Wsparcie publiczne dla pochłaniania i magazynowania węgla w rolnictwie i leśnictwie.
• Zaniechanie melioracji osuszających. 
• Oznaczanie produktów rolnych informacją o śladzie węglowym.
• Wprowadzenie regulacji prawnych wspomagających m.in. prowadzenie działalności rolniczej i rybołówstwa tak aby minimalizować ich negatywny wpływ na środowisko.
• Zakaz zmiany użytków zielonych w grunty rolne w dolinach rzek zagrożonych przez powodzie.

Dlaczego musimy to zrobić? Bo pogłębiający się deficyt wody, wyjaławianie gleb i zmiana klimatu już w wielu krajach tzw. Globalnego Południa doprowadziły do katastrofy humanitarnej. Mimo marnowania każdego roku na świecie 1,3 mld ton jedzenia, w 2019 roku 135 millionów ludzi znalazło się w kryzysie żywieniowym. Jest to najwyższa liczba głodujących ludzi od czterech lat, a kryzys związany z pandemią tylko problem pogłębi ⁽⁵⁾. Musimy także dlatego, że straty w rolnictwie widoczne są i u nas. Już w związku z anomaliami pogodowymi polska gospodarka traci ok. 9 mld złotych rocznie ⁽⁴⁾ i jeżeli nic nie zmienimy będziemy tracić coraz więcej.

Kolejna recepta dla Ziemi już za tydzień...

Katarzyna Karpa-Świderek

Żródła:

1. https://ec.europa.eu/info/food-farming-fisheries/key-policies/common-agricultural-policy/cmef#indicator

2. https://www.fishforward.eu/en/fish-forward-description/

3. https://www.europarl.europa.eu/news/pl/headlines/society/20170505STO73528/marnowanie-zywnosci-w-ue-miliony-ton-jedzenia-do-kosza-infografika

4. Polska dla Pokoleń BCG https://ekopatrioci.pl/

5. 2020 Global Report on Foor Crises https://docs.wfp.org/api/documents/WFP-0000114546/download/?_ga=2.79079504.592659189.1590125642-104787365.1590125642