Co piąty uczeń nałogowo korzysta ze smartfona. Z powodu syndromu FOMO może cierpieć nawet 14% młodzieży

Niepokój, zdenerwowanie, problemy z koncentracją i uczucie przeciążenia nadmiarem informacji, przy jednoczesnym braku wystarczającego wsparcia ze strony rodziców – taki obraz polskich nastolatków w sieci wyłania się z badania „Młodzi Cyfrowi” przeprowadzonego przez Fundację Dbam o Mój Z@sięg i Uniwersytet Gdański, we współpracy z firmami LIBRUS i PCG Edukacja.

Badanie objęło swoim zasięgiem całą Polskę. Na pytania o stosunek do internetu, smartfonów i nowych technologii odpowiedziało prawie 51 tys. uczniów w wieku 12-19 lat. Prawie wszyscy z badanych mają telefon z dostępem do sieci, a w przypadku połowy jest to dostęp bez żadnych ograniczeń. Obniża się wiek otrzymania pierwszego smartfona – choć średnia dla wszystkich badanych wynosi 10 lat, to u obecnych uczniów szkół podstawowych jest to już rok wcześniej.

„Z uzyskanych odpowiedzi wyłania się obraz pokolenia przywiązanego do swoich smartfonów, ale pozostawionego w większości samym sobie w kwestii odpowiedzialnego korzystania z sieci i urządzeń cyfrowych” – komentuje Marcin Kempka, prezes firmy LIBRUS i PCG Edukacja, partnerów badania. Uwagę zwraca też fakt, że młodzi rzadko sięgają po tablety. To smartfon stał się dla nich centrum kontaktu ze światem.

Według deklaracji młodzieży najczęściej używanym narzędziem do korzystania z internetu jest smartfon (97%). Co ciekawe, w tym celu po tablet sięga zaledwie 20% uczniów. 23% nastolatków nie pamięta już życia bez internetu i smartfonów.

Pokolenie „always on”

Co dziesiąty badany uczeń deklaruje, że korzysta z telefonu praktycznie cały czas. Prawie połowa uczniów, jeśli przebudzi się w nocy, sięga po swój smartfon. Aż 24,7% uczniów czuje się uzależnionych od swojego smartfona. Pogłębiona analiza statystyczna potwierdza te dane: ok. 20% wszystkich badanych osób osiąga ekstremalnie wysokie wyniki na skali fonoholizmu (nałogowe korzystanie z telefonu komórkowego), kolejne 20% uczniów osiąga wyniki wysokie. 1/3 uczniów uważa, że jest uzależniona od serwisów społecznościowych.

Syndrom FOMO i przeciążenie informacjami

Na syndrom FOMO (z ang. fear of missing out), czyli lęk przed byciem pominiętym, może cierpieć nawet 14% młodzieży. Aż 28% badanych uczniów odczuwa niepokój lub zdenerwowanie, gdy nie wie, co planują lub robią w sieci inni. Połowa młodzieży czuje potrzebę natychmiastowej reakcji na wiadomości w sieci. Jednocześnie 25% nastolatków czuje się przeciążonych nadmiarem informacji docierających do nich przez internet.

„Smartfony, internet i nowe technologie to wspaniałe wynalazki, które mogą przynieść nam wiele korzyści, jeśli potrafimy z nich odpowiedzialnie korzystać. Trudno jednak tego wymagać od dzieci i młodzieży, dlatego nie możemy zostawiać ich samych w cyfrowym świecie” – mówi dr Maciej Dębski, prezes Fundacji Dbam o Mój Z@sięg, pomysłodawca i autor badania „Młodzi Cyfrowi”. Jeśli ponad 60% uczniów twierdzi, że ich rodzice nigdy nie uczyli ich odpowiedzialnego korzystania z sieci, a 10% – że rodzice nic nie wiedzą o ich cyfrowym życiu, to nie powinny dziwić niepokojące sygnały płynące z badania, a dotyczące samopoczucia polskich nastolatków.

Co piąty nastolatek (20%) stwierdził, że ocenia swoje dotychczasowe życie jako niezbyt szczęśliwe lub nieszczęśliwe, a jego stan zdrowia jest niezły lub kiepski. 12,2% uczniów w dniu realizacji badania uznało, że czuje się źle, bardzo źle lub okropnie. Warto zwrócić uwagę, że w przypadku 16,6% uczniów okazuje się, że ich stan zdrowia jest gorszy niż ten sprzed 12 miesięcy, kolejne 18% uczniów ma zaś niski poziom woli życia. Około 15-20% badanych uczniów przejawia wyraźne symptomy samotności życiowej, wskazują, że doświadczają ogólnej pustki, często czują się osobami odrzuconymi, jak również uważają, że nie ma wokół nich wystarczającej liczby ludzi. Deklarowane samopoczucie w dużej mierze zależy od oceny relacji rodzinnych, ale też od natężenia fonoholizmu, syndromu FOMO czy natężenia postawy always on.

Młodzi cyfrowi realiści

Pomimo wielu alarmujących wyników badania „Młodzi Cyfrowi” ponad połowa uczniów (60,3%) deklaruje jednak, że życie w internecie nie jest tak ważne, jak ich życie w „realu”. Prawie wszyscy badani respondenci zadeklarowali, że mają wokół siebie osoby, z którymi chętnie spędzają czas poza internetem (94,5%), 91,9% uczniów stwierdziła, że w swoim życiu ma jakąś pasję, jakieś hobby czy zainteresowanie. Co trzeci badany polski nastolatek stwierdził, że angażuje się w nieodpłatną pomoc na rzecz innych (36,1%). Próby ograniczenia korzystania ze smartfona podejmuje co trzeci polski nastolatek.

Prezentację z najważniejszymi wynikami i rekomendacjami płynącymi z badania „Młodzi Cyfrowi” oraz informacjami nt. jego metodologii można pobrać ze strony: www.dbamomojzasieg.com/mlodzi-cyfrowi/.